Savaş, din ve şehitlik: Bizans'ın Müslüman düşmanları (VII.-X. yüzyıllar)
War, religion and martyrdom: The Muslim enemies of Byzantium (VIIth-Xth centuries)
- Tez No: 828696
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NAGİHAN DOĞAN, PROF. DR. MURAT KEÇİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Elinizdeki tezi hazırlarken asıl amacımız, VII. yüzyılda İslâm'ın ortaya çıkışından X. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'nun Müslümanlara yönelik siyasî mücadelesinde ve savaş arenasında dinî söylemlere ne ölçüde müracaat ettiğini ve bu söylemlere imparatorluğun içinde bulunduğu siyasî konjonktürün ve ihtiyaçlarının ne şekilde etki ettiğini tespit etmek ve bu söylemlerin Müslümanlara karşı bir“kutsal savaş”düşüncesini ortaya çıkarıp çıkarmadığını keşfetmektir. Romalılar ilk dönemlerinden itibaren dinle son derece yakın ilişkiler kurmuşlar, bu durum Bizanslılar tarafından Hristiyanlıkla devam ettirilmiştir. I. Konstantinos'tan itibaren imparatorlar Hristiyanlık aracılığıyla meşruiyetlerini kanıtlamak ve otoritelerini güçlendirmek istemişlerdir. Kilise ise imparatorluğun siyasî gücünü kendi emelleri için kullanmaya çalışmıştır. Böylece iki taraf arasında çıkarlarlara dayalı bir ilişki kurulmuştur. Bizans'ın Kilise ile kurmuş olduğu bu ortaklık sosyal, siyasî ve kültürel alanlarda değişikliklere yol açmış ve Bizans kimliğinin Romalı ve Hristiyan kavramları altında şekillenmesini sağlamıştır. İmparatorlukta Müslümanların ve onlara yönelik mücadelenin algılanışı siyasî konjontür, dolayısıyla dönemlere göre değiştirmiştir. VII. yüzyılda Bizanslılar Müslüman saldırılarını dinî bir hareket olarak görmekten çok siyasî bir Arap fetih silsilesi olarak algılamışlardır. VIII. yüzyılda Müslümanların Bizans'tan ele geçirdikleri bölgelerde kalıcı olduklarının anlaşılması ve iki taraf arasındaki iletişimin gelişmesi Bizanslıların Müslümanların bir dinî görüş çerçevesinde fetihler yaptıklarını anlamalarına sebep olmuştur. IX. yüzyılda imparatorluğun iç ve dış politikada yaşamış olduğu değişimlerin Müslüman algısını sertleştirdiği görülmektedir. X. yüzyıldaysa imparatorluğun hilâfetle gerçekleşen mücadelelerinin artması ve onlara yönelik saldırgan bir politika izlemesi artış gösteren sert dinî söylemin daha da gelişmesine yol açmıştır. Bu durum modern araştırmalarda Bizans'ın Müslümanlara karşı bir kutsal savaş düşüncesine sahip olup olmadığı sorusunu gündeme getirmiştir. Kutsal savaş düşüncesini akla getiren cihâd ve Haçlı Seferleri örneklerinde olduğu gibi Bizanslılar da siyasî konjonktüre göre dini savaşlarda bir motivasyon aracı olarak kullanmaya çalışmışlardır. Ancak dinin savaş sahasındaki kullanımı, Bizans'ın din-siyaset geleneği ve coğrafî koşulları sebebiyle kendisine özgü bir nitelik kazanmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the role of religious discourse in the Byzantine Empire's political struggle against Muslims from the 7th to the 10th century. The Byzantine Empire had a close relationship with religion, particularly Christianity, with emperors using it to legitimize their rule and the Church leveraging political power for its own interests. This partnership between Byzantium and the Church shaped the empire's social, political, and cultural identity under the Roman and Christian concepts. The perception of Muslims and the struggle against them changed based on the political context. Initially, the Byzantines saw Muslim attacks as political conquests rather than a religious movement. However, as Muslims established a permanent presence and communication between the two sides improved, the Byzantines recognized the religious motivations behind Muslim conquests. In the 9th and 10th centuries, the empire's policies towards Muslims became more aggressive, culminating in a harsh religious discourse. As in the examples of jihad and the Crusades, which bring to mind the idea of holy war, the Byzantines used religion as a motivator in warfare, but with its own unique characteristics influenced by the empire's religious-political tradition and geographical conditions.
Benzer Tezler
- İlk İslam fetihleri ve Moğol fütühatı üzerine karşılaştırmalı bir tarih denemesi
A comparative essay of history on early Islamic and Mongol conquests
BÜŞRA TAŞAR
- 'Vatan için ölmek': Türkiye'de şehit asker kültünün sosyo-politik inşası ve şehit aileleri dernekleri
'Dying for the motherland': The socio-political construction of martyr soldier cult and martyr family associations in Turkey
ŞAFAK AYKAÇ
- İslam adına gerçekleştirildiği ifade edilen terör ve Türkiye'ye yansımaları
Terror argued to be realized in the name of Islam and its reflections on Turkey
ATASAY ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF.DR. DENİZ ÜLKE ARIBOĞAN
- Anatomy of Bosnian war songs: Narrative analyses of wartime songs in Bosnia and Herzegovina 1992-1995
Bosna savaş şarkılarının anatomisi: 1992-1995 yılları arasında Bosna Hersek savaş şarkılarının anlatımsal analizi
KAAN SANCAKTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OZAN BAYSAL
- Ümmü Umâre (Nesîbe Bintü Ka'b) hayatı ve İslâm tarihindeki yeri
Umm Umarah's life and her place in the Islamic history
ESRA CANAN SOYÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyografiNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN YÜKSEL