Dini içerikli internet platformlarını kullanma motivasyonları ve pratikleri: Kuşaklar arası bir karşılaştırma
Motivations and practices of using internet platforms with religious content: An intergenerational comparison
- Tez No: 836318
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ BALCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Radyo-Televizyon, Sosyoloji, Religion, Radio and Television, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Toplumsal Değişim, Ağ Toplumu, Ağ Bağlantılı Din, Kuşak, Dinî İçerikli İnternet Kullanım Motivasyonları, Social Change, Network Society, Networked Religion, Generation, Motivations of Internet Use with Religious Content
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 330
Özet
Türkiye'de görsel-işitsel mecralar açısından 1950'li yıllarda radyoda, 1970'li yıllarda devlet televizyonunda,1990'lı yıllarda özel televizyonlarda, 2000'li yıllarda ağ bağlantılı iletişim teknolojilerinde dinî içeriklere erişim imkânı doğmuştur. Ağ bağlantılı iletişim teknolojilerinde sözlü, yazılı, görsel, işitsel metinlerin bir arada bulunması interneti dinî kaynak platformuna dönüştürmüş, internet ile dinin çeşitli boyutları arasında etkileşimler meydana gelmiştir. Bu kapsamda dinî içerikli internet platformlarını kullanma motivasyonlarının hangi faktörler altında toplandığını belirlemek; dinî içerikli internet platformlarını kullanma motivasyon ve pratiklerinin değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek; tekno dindarlığa açıklık konusunda kuşaklar arasında farklılık bulunup bulunmadığını saptamak, bu çalışmanın temel sorunsallarıdır. İfade edilen problem çerçevesinde bu çalışmanın temel amacı ağ bağlantılı iletişim teknolojilerinin dinî bilgi edinme kaynakları arasındaki etkinliğini ve referans değerini ortaya koymak, dinî içerikli internet platformlarının kullanılmasında etkili olan faktörlerin çeşitli değişkenlerle ilişkisini açığa çıkarmak ve kuşaklar arasında tekno dindarlığa açıklık hususunda bir farklılık bulunup bulunmadığını tespit etmektir. Saha araştırmasına dayanan bu çalışmada elde edilen veriler Türkiye genelini temsil eden 12 ildeki 1360 kişilik örneklemden online anket tekniğiyle toplanmıştır. Yapılan araştırmayla ağ bağlantılı iletişim teknolojilerinin dinî bilgi edinmede sürecinde önemli bir yer edindiği sonucuna ulaşılmıştır. İlaveten dinî içerikli internet platformlarının“bilgilenme ve yarar”ile“dinî sosyalleşme ve tatmin”motivasyonlarıyla kullanıldığı; bu motivasyonlar ile dinî bilgi edinme kaynakları, internetteki dinî bilgiye güven durumu, dinî bilgi edinmede kullanılan dijital yöntemler ve tekno dindarlığa açıklıkta kuşaklar arasında anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmayla ağ bağlantılı iletişim teknolojilerinin dinî alanda kullanımı hususunda kuşaklar arasında farklılık olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak kuşakların dinî bilgilerinin yaşanılan döneme özgü iletişim teknolojilerinden etkilendiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In Türkiye, the availability of religious content in audiovisual media began in the 1950s with radio, and continued with state television in the 1970s, private television in the 1990s, and networked communication technologies in the 2000s. The coexistence of oral, written, visual and audio texts in networked communication technologies has transformed the internet into a religious resource platform, and interactions have occurred between the internet and various dimensions of religion. The main problems of this study in this context are to identify what categories do the motivations for using religiously contented websites fall under; to determine whether motivations and practices of using internet platforms with religious content differ according to variables; and to determine whether there is a generational difference in openness to techno-religiosity. The primary goals of this study, within the framework of the stated problem, are to identify the effectiveness and reference value of networked communication technologies as sources for acquiring religious information, examine the relationship between variables and factors influencing the use of internet platforms with religious content, and determine whether openness to techno-religiosity varies between generations. Using an online survey technique, data were gathered from a sample of 1360 individuals across 12 provinces that represent the entirety of Türkiye for this field-based study. The study concluded that networked communication technologies play a crucial role in the process of acquiring religious information. Furthermore, it was concluded that internet platforms with religious content are used for“information and benefit”and“religious socialization and satisfaction”; and that there is a significant difference between generations in terms of motivations and sources of obtaining religious information, trust in religious information on the internet, digital methods used in obtaining religious information, and openness to techno-religiosity. This study has established that there are generational differences in the use of networked communication technologies in the religious field. Consequently, it has been observed that religious information among different generations is influenced by communication technologies unique to their respective times.
Benzer Tezler
- Covid-19 sürecinde üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, özkontrol-özyönetim ve manevi kaynaklar
Social media addiction, self-control-self-management and spiritual resources in university students in the Covid-19 process
BÜŞRA KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAkdeniz ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ERYÜCEL
- YouTube'da faaliyet gösteren dini içerikli kanalların din eğitimi açısından incelenmesi
Examine of religious content channels operating on YouTube in terms of religious education
YUNUS TÜKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinFırat ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNCAY KARATEKE
- Dijital dinin kuramsallaştırılması: Paradigmalar, terimler, sorular, konular ve yöntemler
The theorization of digital religion: Paradigms, terms, questions, topics and methods
HİLAL GÖKBAYRAK
- İnternet ve İslam: Din sosyolojisi açısından dini siteler üzerine bir araştırma
Internet and Islam: A study on religious sites in respect sociology of religion
RECEP VARDİ
- Dijital dünyada değişen din anlayışı
Changing understanding of religion in the digital word
NESLİHAN HOCAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DEMİREZEN