1853-1856 Kırım Harbi'nin Türk ve Rus şiirindeki yansımaları
Reflections of the Crimean War of 1853-1856 on Turkish and Russian poetry
- Tez No: 838291
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN KAYAHAN ÖZGÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Comparative Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 495
Özet
Osmanlı Devleti ve Rusya tarihinde bir dönüm noktası olan Kırım Harbi'nin (1853 - 1856), Türk ve Rus edebiyatında da önemli yansımaları olmuştur.“Kutsal Mekânlar”meselesini bahane ederek Osmanlı topraklarına saldıran Rusya, başlatmış olduğu savaşı meşrulaştırmak ve kamuoyundan destek alabilmek için Osmanlı Devleti'ne tabi Ortodoks Hristiyanların baskı altında yaşadıklarını ve onları kurtarmak için sefer düzenlediğini beyan ederek dinî ve etnik propagandaya başvurmuştur. Ülke çapında yürütülen bu propaganda daha çok toplumu duygusal olarak en hızlı, en yoğun şekilde etkileyen edebî tür olan şiir vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir. Bu zihniyetle üretilen şiirlerin bir kısmı gazete veya dergi gibi süreli yayınlarda yayınlanmış, bazıları ise müstakil kitapçıklar şeklide basılmıştır. Bu tarihî süreç yaşanırken Türk şairleri de halkı ve askerleri motive edecek, dinî ve vatani duyguları coşturacak, hamasi şiirler yazmışlardır. Ancak Rusya'ya nazaran Osmanlı Devleti'nde basın-yayın imkânları kısıtlı olduğundan bu şiirler sözlü olarak aktarılmış yahut divan, cönk gibi el yazması eserlerde yer almışlardır. Her iki edebiyatın şiirleri incelendiğinde Türk edebiyatında zafernâme veya gazavâtnâme; Rus edebiyatında ise poema gibi savaşın gidişatını anlatan hacimli eserler yazılmıştır. Bunun yanı sıra her iki tarafın edebiyatında da marşlar, türküler, destanlar, tarih düşürmeler, methiyeler, münacatlar, ağıtlar, satirik şiirler gibi daha kısa manzumeler kaleme alınmıştır. Bu çalışmada her iki edebiyatın söz konusu şiirleri öncelikle olayların kronolojik sıralamasına göre tasnif edilmiş, daha sonra aynı tarihi olaylara Rus ve Türk şairlerinin şiirlere yansıyan bakış açıları ortaya konmuştur. Bunların yanı sıra şiirlerde işlenen konular, kullanılan motifler ve imgeler arasındaki ortak, benzer ve farklı özellikler mukayese edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Crimean War (1853 - 1856), an important milestone in Ottoman Empire and Russian history, also had important reflections on Turkish and Russian literature. Russia, attacking the Ottoman lands by making use of the“Holy Places”issue as an alibi, launched religious and ethnic propaganda in order to legitimize the war that they had started and gain public support by declaring that the Orthodox Christians under the Ottoman Empire rule were living under oppression and that it was organizing a military campaign to rescue them. This propaganda carried out throughout the country was mostly carried out through poetry, which is the literary genre that affects the society most emotionally and most quickly. Some of the poems produced with this mentality were published in periodicals such as newspapers or magazines, while others were published as individual booklets. While this historical process was taking place, Turkish poets had also written heroic poems to motivate the public and soldiers, and to arouse religious and patriotic feelings. However, since the Ottoman Empire had limited press and publication opportunities when compared to Russia, these poems were conveyed orally or included in manuscript works such as“divans”and“jönks”(djonks). When the poems of both literatures are analyzed, it is seen that voluminous works such as 'zafernâme' or 'gazavâtnâme' in Turkish Literature, and poems in Russian Literature describing the proceedings of the war were written. In addition, the literature of both sides produced shorter poetry works such as anthems, folk songs, epics, historiographies, eulogies, munajats, elegies and satirical poems. In this study, the relevant poems of both literatures are firstly classified according to the historical chronological order of the events, and then the perspectives of both Russian and Turkish poets on the same historical events reflected in the poems are revealed. In the meantime, the common, similar, and different features between the subjects, motifs and images used in the poems were compared.
Benzer Tezler
- Punch dergisine göre Osmanlı savaşları bağlamında Türk algısı (1853-1918)
Perceptions of Turks within the context of Ottoman wars according to Punch magazine (1853-1918)
AYŞENUR KARABAY
- 19. yüzyılın ikinci yarısında Kocaeli Sancağına göçler ve göçmenlerin iskânı
The immigration to Kocaeli and settlement of immigrants in the second half on 19th century
OĞUZ POLATEL
- Fevzi Paşa'nın 1853-1855 Türk-Rus Harbi ve Kırım Seferi adlı eserinin günümüz Türkçesine aktarılması ve değerlendirmesi
The evaluation and aevaluation of Fevzi Pasha's 1853-1855 Turkish-Russian War and Crime time to present
FERDİ TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI MURAT ARABACI
- Rus Ordusunda Ermeni kumandanlar (1826-1917)
Armenian Commanders in the Russian Army (1826-1917)
GULAY NAGHIYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAtatürk ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED YASİN TAŞKESENLİOĞLU