Tip 1 Diyabet tanılı adölesanlarda akran etkileşimi içeren grup eğitiminin metabolik kontrol üzerine etkisi: Randomize kontrollü çalışma
Effect of group education including peer interaction on metabolic control in adolescents diagnosed with Type 1 Diabetes: A randomized controlled study
- Tez No: 843020
- Danışmanlar: PROF. DR. AYDA ÇELEBİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Nursing, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Araştırma, 13-18 yaş grubundaki glisemik kontrolü kötü olan Tip 1 diyabet tanılı adölesanlara verilen akran etkileşimi içeren ve Roy Adaptasyon Modeline göre uyarlanmış eğitimin, adölesanların metabolik kontrolleri üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla randomize kontrollü girişimsel bir çalışma olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, basit rastgele randomizasyon ile belirlenen, Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Endokrin Polikliniği'ne kayıtlı ve izlemlerine devam edilen 46 adölesan (23 girişim, 23 kontrol) oluşturmuştur. Araştırmanın verileri;“Diyabetli Adölesanı Tanılama Formu”,“Diyabete İlişkin Bilgi Değerlendirme Formu”,“Tip 1 Diyabetli Adölesanlarda Diyabet Yönetimi Öz Yeterlilik Ölçeği”ve“Çocuğun Kendi Hastalığına Yönelik Tutumu Ölçeği”nden oluşan veri toplama formları ile toplanmıştır. Girişim grubunda olan adölesanlara akran etkileşimi içeren grup eğitimi oturumları araştırmacı tarafından bir hafta arayla uygulanmıştır. Toplamda 7 oturumda sunulan eğitimin içeriği Roy Adaptasyon modeline göre oluşturulmuştur. Her oturum ortalama 2 saat sürmüştür. Oturumlarda her haftanın konusuna yönelik araştırmacı tarafından hazırlanan sunumlar anlatılmış, bu süreçte her konu başlığında deneyim paylaşımları yapılarak interaktif bir ortam oluşturulmuştur. Kontrol grubu diyabet eğitim hemşiresi tarafından hastane rutini olarak uygulanan bireysel diyabet eğitimini almıştır. Analizler SPSS 26.0 paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiş olup, analizlerde anlam düzeyi α=0.05 olarak alınmıştır. Girişim ve kontrol gruplarındaki adölesanlar demografik değişkenler ve diyabete ilişkin özellikler yönünden incelendiğinde; gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Araştırmada elde edilen bulgulara göre girişim ve kontrol grubu arasında diyabete yönelik özyeterlilik, kendi hastalığına yönelik tutum ve diyabete yönelik bilgi düzeyi puan ortalamaları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p0,05). Sonuç olarak; tip 1 diyabet tanılı adölesanlarda akran etkileşimi içeren grup eğitimlerinin adölesanların diyabete yönelik özyeterliliklerini, hastalığa yönelik tutumlarını ve diyabet bilgisini yükseltmekte etkili bir eğitim yöntemi olduğu söylenebilir. Tip 1 diyabet tanılı adölesanlara yönelik akran etkileşimi içeren grup eğitimlerinin, kliniklerdeki diyabet eğitim hemşireleri tarafından geleneksel eğitim programlarına destek olarak düzenli ve sürekli planlanıp yapılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The research was conducted as a randomized controlled interventional study to examine the effect of training adapted to the Roy Adaptation Model, including peer interactive group support, given to adolescents diagnosed with Type 1 diabetes with poor glycemic control in the 13-18 age group, on the metabolic control of adolescents. The sample of the study consisted of 46 adolescents (23 intervention, 23 control) who were determined by simple randomization, registered at Mersin City Training and Research Hospital Pediatric Endocrine Polyclinic, and continued to be followed up. Data of the research; It was collected with data collection forms consisting of“Diabetes Adolescent Identification Form”,“Diabetes Information Evaluation Form”,“Diabetes Management Self-Efficacy Scale in Adolescents with Type 1 Diabetes”and“Child's Attitude Towards His Own Illness Scale”. Peer interactive group support sessions were applied to the adolescents in the intervention group by the researcher one week apart. The content of the training, which was presented in 7 sessions in total, was created according to the Roy Adaptation model. Each session lasted an average of 2 hours. During the sessions, presentations prepared by the researcher on each week's topic were explained, and in this process, experiences were shared on each topic and an interactive environment was created. The control group received individual diabetes education implemented as hospital routine by a diabetes education nurse. The study was registered with Clinicaltrials.gov and received the number NCT05811078. The analyzes were carried out using the SPSS 26.0 package program, and the significance level was taken as α = 0.05. When the adolescents in the intervention and control groups were examined in terms of demographic variables and diabetes-related characteristics; It was determined that there was no statistically significant difference between the groups (p>0.05). According to the findings of the study, a statistically significant difference was found between the intervention and control groups in terms of the mean scores of self-efficacy towards diabetes, attitude towards one's own disease and level of knowledge about diabetes (p0.05). In conclusion; ıt can be said that peer interactive group support training in adolescents diagnosed with type 1 diabetes is an effective training method to increase adolescents' diabetes self-efficacy, attitudes towards the disease and diabetes knowledge. It is recommended that peer interactive group support training for adolescents diagnosed with type 1 diabetes be regularly and continuously planned and carried out by diabetes education nurses in clinics in support of traditional training programs.
Benzer Tezler
- Tip 1 diyabetli ergenlerde bozulmuş yeme davranışının incelenmesi: Beden saygısı, duygusal yeme, sosyal medya kullanımı ve psikopatoloji ile ilişkisi
Investigation of disordered eating behavior in adolescents with type 1 diabetes: Its relationship with body esteem, emotional eating, social media use, and psychopathology
NIMTAC ABDULLLAYEVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Psikiyatriİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPEREN BIKMAZER
DOÇ. DR. HAMDİ CİHAN EMEKSİZ
- Tip 1 diyabetli adölesanların denetim odağı düzeylerinin ve anne-baba tutumlarının diyabetin yönetimine etkisi
The effect of type 1 diabetic adolescents' locus of control level and their parental attitudes to diabetes management
HAMİDE COŞKUN ERÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıPamukkale ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜ ÇETİNKAYA
- Okulların uzun süre kapalı olması nedeniyle yaşam tarzı değişikliklerinin tip 1 diyabetli çocuk ve adolesanlarda metabolik kontrol üzerine etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of lifestyle changes on metabolic control in children and adolescents wi̇th TYPE 1 diabetes mellitus DUE to prolonged closure of schools
FATİH ÖZGÜR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HEVES KIRMIZIBEKMEZ
- Diabetes mellitus tanılı çocuk ve adölesanlarda elektrofizyolojik incelemeler: polinöropatiyi gösterebilecek elektrofizyolojik belirteçlerin saptanması
Electrophysiological assessments in children and adolescents with diabetes mellitus: identification of electrophysiological indicators of polyneuropathy
MELTEM İNCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Nörolojiİstanbul ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF KOCASOY ORHAN
- Çoklu doz insülin enjeksiyonu ya da sürekli cilt altı insülin infüzyon pompası ile tedavi edilen çocuk ve adölesan tip 1 diabetes mellitus hastalarında sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi ve metabolik kontrol
Health-related quality of life and metabolic control in pediatric and adolescent TYPE 1 diabetes mellitus patients treated with multiple dose insulin injection or continuous subcutaneous insulin infusion pump
MUHAMMED AKİF ATLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ECE BÖBER