Ortaöğretim Fransızca öğretim programları ve ders kitapları üzerine bir durum çalışması (1924-2018)
A case study of secondary school French language teaching programmes and textbooks (1924–2018)
- Tez No: 845088
- Danışmanlar: PROF. DR. FÜSUN SARAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Fransız Dili ve Edebiyatı, Education and Training, French Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fransızca Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 437
Özet
Araştırmanın temel amacı, Türkiye'de Cumhuriyet döneminde Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan ve ortaöğretim kurumlarında okutulan birinci ve ikinci yabancı dil Fransızca ders kitaplarını incelemektir. Bu çerçeve içerisinde, araştırmada 1940 yılından 2023 yılına kadar ortaöğretim kurumlarında okutulan Fransızca ders kitaplarının fiziksel açıdan, içerik, dil ve anlatım açısından belirlenen kriterlere uygun olup olmadığı incelenmiştir. Diğer taraftan, sözü edilen ders kitaplarının Millî Eğitim Bakanlığı tarafından ortaöğretim Fransızca dersi için hazırlanan öğretim programlarına uygun olup olmadıkları araştırılmıştır. Araştırmada,“Cumhuriyet döneminde ortaöğretimde okutulmuş olan Fransızca ders kitapları yabancı dil ders kitabı olma özelliklerini taşımakta mıdır ve kitaplar öğretim programlarına uygun mudur?”ana problemine yanıt aranmıştır. Ana probleme ulaşmak için Fransızca ders kitapları, Bakanlığın belirlediği kriterler ve literatürden oluşturulan kriterler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Yabancı dil Fransızca ders kitaplarının, Bakanlık tarafından yayımlanan öğretim programları ile uyumlu olup olmadığı incelemesi de yine belirlenen kriterlerden yola çıkılarak tespit edilmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemine dayalı olup, tarama modeli çerçevesinde konuyla ilgili kaynakların bulunduğu literatür taraması ve eldeki dokümanların incelemesi yapılmıştır. Bu nedenle araştırma, içerik analizinin de yapıldığı betimsel bir araştırmadır. Çalışmanın ilk grup temel araştırma kaynağı A1-A2 seviyesinde, lise öğrencileri için hazırlanmış Fransızca ders kitaplarıdır. Kitaplar tarihsel sırayla şu şekildedir: Fransızca Ders Kitabı IV-V-VI / Je Parle Français 4–5–6 / Je Voyage en Français 4 / Salut! 10–11–12 / Nouveau Bien Sûr! A1.1-A1.2-A2.1-A2.2. Temel araştırma kaynaklarımızdan olan ikinci grup ise, Cumhuriyet döneminde Fransızca dersi için hazırlanan, öğretim programlarından oluşmaktadır. Cumhuriyet döneminde,“Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu”tarafından, ortaöğretim Fransızca öğretiminde uygulanan toplamda 10 adet öğretim programı yayımlanmıştır. En eski tarihli ortaöğretim Fransızca dersi öğretim programı 1924 yılına aittir. Araştırmamız kapsamında, 1924 yılından başlamak üzere yayımlanan 1934, 1973, 1993, 1996, 2004, 2006, 2011, 2017 ve 2018 yıllarına ait bütün programlar incelenmiştir. Dönemler kendi içerisinde ve birbirleriyle kıyaslanmıştır. Elde edilen bulgular irdelenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır; Cumhuriyet'in ilk yılarından bu yana, Fransızca ders kitaplarının fiziksel açıdan ve içerik açısından dönem dönem teknolojik gelişmelere direnç göstermiş olsalar da, olumlu yönde gelişim gösterdiği tespit edilmiştir. Ders kitaplarının, zaman içerisinde görsel ve içerik olarak zengin ve çeşitli materyallerle desteklendiği belirlenmiştir. Son dönemlere doğru, daha çok öğrenciyi merkeze alan yöntem kitapları hâline gelmişlerdir. Ders kitaplarında kullanılan dil edebî dilden güncel dile doğru bir yol izlemiş ve iletişim becerilerine ağırlık veren bir anlayış oluştuğu görülmüştür. İlk yıllarda okutulan ders kitaplarında bulunan yazım ve dilbilgisi hatalarının son yıllarda okutulan kitaplarda artık görülmediği anlaşılmıştır. Ders kitaplarının, Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren dünya çapında meydana gelen ekonomi, siyaset ve uluslararası ilişkilerdeki gelişmelerden, bunların yanında yabancı dil eğitim ve öğretiminde yaşanan ilerleme ve gerilemelerden etkilendiği anlaşılmıştır. Ayrıca yapılan düzenlemelerin ve getirilen kriterlerin bazen dönemsel şartlara bazen de uygulayan kişilere göre değişiklik gösterdiği dikkati çekmiştir. Cumhuriyet'tin ilk yıllarından günümüze kadar kullanılan ders kitaplarının içeriklerinin, uygulanma biçimlerinin ilgili oldukları öğretim programlarına genel olarak uyum gösterdiği anlaşılmıştır. Bu uygunluğun günümüze doğru daha da arttığı dikkati çekmiştir. Çünkü günümüze geldikçe, öğretim programlarının sınırları, içerikleri, yazılma kriterleri daha ayrıntılı ve net olarak verilmiştir. Bu olumlu değişimde,“Avrupa Ortak Başvuru Metni”nın etkili olduğu tespit edilmiştir. Fransızca dersi öğretim programlarının da tarihsel süreç içinde amaçları, ilkeleri, hedefleri, öğrenme-öğretme durumları, ölçme-değerlendirme durumları vb. gibi kriterleri bir önceki programın eksiklerinin gözden geçirilmesi üzerinden bir ilerleme kaydederek geliştirilmiştir. Tüm bu çalışmalar sonucunda, Fransızca ile ilgili çalışmalar yapacak kişilere, etkili bir ders kitabı seçme, uygulanabilir ve verimli öğretim programları hazırlama konusunda öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of the research is to examine the first and second foreign language French textbooks, which were prepared by the Ministry of National Education and taught in secondary education institutions in the Republican period in Turkey. Within this framework, in the research, it was examined whether the French textbooks taught in secondary education institutions from 1940 to 2023 comply with the determined criteria in terms of physical, content, language and expression. On the other hand, it has been investigated whether the aforementioned textbooks are suitable for the curriculum prepared by the Ministry of National Education for the secondary school French course. In the research, the answer to the following main problem was sought:“Do the French textbooks taught in secondary education in the Republican period have the characteristics of being a foreign language textbook and are the textbooks suitable for the curriculum?”In order to reach the main problem, French textbooks were evaluated within the framework of the criteria determined by the Ministry and the criteria created from the literature. The examination of whether the foreign language French textbooks are compatible with the curricula published by the Ministry was also determined on the basis of the determined criteria. The study is based on qualitative research method, a literature review was conducted within the framework of the descriptive survey model, which contains the resources related to the subject. For this reason, the research is a descriptive research in which content analysis is also done. Therefore, the examined textbooks and curricula were examined within the framework of various criteria, and due diligence was made. The first group of basic research resources of the research are French textbooks prepared for high school students at A1-A2 level. The books are in chronological order: Fransızca Ders Kitabı IV-V-VI / Je Parle Français 4–5–6 / Je Voyage en Français 4 / Salut! 10–11–12 / Nouveau Bien Sur! A1.1-A1.2-A2.1-A2.2. The second group, which is one of our main research resources, consists of the curriculum prepared for the French lesson in the Republican period. In the Republican period, a total of ten curricula applied in secondary education French teaching were published by the“Turkish Education and Discipline Board”. The oldest secondary school French curriculum dates back to 1924. Within the scope of our research, all programs published in 1934, 1973, 1993, 1996, 2004, 2006, 2011, 2017 and 2018, starting from 1924, were examined. The periods were compared within themselves and with each other. Obtained findings were analyzed and interpreted. The following results were obtained in the research; Since the first years of the Republic, it has been determined that French textbooks have developed in a positive way, although they have shown resistance to technological developments from time to time in terms of physical and content. Over time, it has been determined that textbooks have been enriched with visual and content rich and diverse materials. In recent years, they have become more student-centered method books. The language used in the textbooks has followed a path from the literary language to the current language and it has been seen that an understanding that focuses on communication skills has emerged. It has been understood that the spelling and grammatical errors found in the textbooks taught in the first years are no longer seen in the textbooks taught in recent years. It has been understood that the textbooks have been affected by the changes in foreign language education and training, economy, politics and international relations that have taken place worldwide since the first years of the Republic. It has also been discovered that the employed adjustments and criteria varied regarding the conditions of the period and the persons who applied them. It has been understood that the contents and application styles of the textbooks used from the first years of the Republic to the present are generally compatible with the curricula they are related to. It is noteworthy that this conformity has increased even more towards the present day. Because, the limits, contents, and writing criteria of the curriculum have been given in more detail and clearly. It has been determined that the“The Common European Framework of Reference for Languages”has been effective in this positive change. In the historical process, the aims, principles, objectives, learning-teaching situations, measurement-evaluation situations, etc. it was developed by making progress over the review of the shortcomings of the previous program. As a result of all these studies, suggestions were presented to those who will study French on choosing an effective textbook and preparing applicable and efficient teaching programs.
Benzer Tezler
- New perspectives for introducing and developing reading skil is in E. L. T. for the lise I students at state high schools
Başlık çevirisi yok
SEVİNÇ TÜTÜNCÜ
- Türkiye ve Fransa ortaöğretim coğrafya dersi öğretim programlarının ve ders kitaplarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi
The comparison of the geography curriculum and geography textbook for secondary education in Turkey and France
HACI AHMET BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ ESER ÜNALDI
- Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda okutulan Fransızca öğretimi ders materyallerinin metotsal yönden incelenmesi: Je Parle Français ve Je Voyage en Français
The methodical analysis of the French course materials used in the public schools: Je Parle Français and Je Voyage en Français
ERTAN KUŞÇU
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN HADDAD
- Türkiye dışı Türk edebiyatları ile dünya edebiyatlarının Cumhuriyetten günümüze ortaöğretim programları ve ders kitaplarındaki yeri
The place of Turkish literature out of Turkey and world literature in secondary education programs and course books from Republic Period to present day
M. ABDULLAH ARSLAN
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA KARAHAN
