Geri Dön

TFRS 9 finansal araçlar standardı'nın geçiş etkisinin işletmelerin finansal durum tablolarına etkisi: BİST'deki imalat işletmeleri üzerine bir uygulama

Impact of pass-through effect of 'TFRS 9 financial instruments standard' on balance sheets of the enterprises: An application performed on the manufacturing businesses in Istanbul Stock Exchange (BIST)

  1. Tez No: 845567
  2. Yazar: SEMRA ÇAĞLAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜNAY DENİZ DURSUN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Beklenen Kredi Zararı, Panel Veri Analizi, TFRS 9, Finansal Araçlar, Expected Credit Loss, Panel Data Analysis, TFRS 9, Financial Instruments
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Muhasebe ve Finans Yönetimi Anabilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Muhasebe Ve Denetim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 192

Özet

İşletmeler, rekabet avantajı sağlayabilmek için şimdiki ve ilerideki nakit akış politikalarını hatasız bir şekilde belirlemek ve uygulamak için finansal araçlardan yararlanmaktadırlar. Piyasaların gelişmesi ve serbestleşmesi sonucu artan sermaye hareketleri finansal araçlar ile ilgili sınıflandırma ve ölçüm için muhasebe standartlarının ortaya koyulması zorunluluğunu doğurmuştur. Finansal araçlarla ilgili ortaya çıkan değişiklikler ise söz konusu muhasebe standartlarının güncellenmesini gerekli kılmıştır. Standart kapsamında ele alınan paranın zaman değerinden kaynaklanan değer düşüklüğünü ifade eden beklenen kredi zararının finansal rasyolar üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve bu etkiye dayalı olarak politikalar geliştirilmesi tezin temel amacıdır. Bu amaç ile çalışmada; literatürde var olan diğer çalışmalardan farklı olarak Borsa İstanbul A.Ş.'deki (BIST) İmalat Sanayi Sektöründeki 85 adet işletmenin, Türkiye Finansal Raporlama Standardı 9 Finansal Araçlar Standardı (TFRS 9), Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nca yayımlanarak 01.01.2018 tarihi ve takip eden mali dönemlerde uygulanması amacıyla yürürlüğe konması sebebiyle 01.01.2018 tarihine ait açılışa ilişkin ve 2018-2021 dönemleri arası üçer aylık finansal durum tablolarından ve dipnotlarından sağlanan beklenen kredi zararının dönen varlıklara rasyosunun; likidite rasyoları, finansal yapı rasyoları, kârlılık rasyoları ve büyüme rasyoları üzerinde etkisinin olup olmadığı panel analiz ile ölçülmüştür ve etkinin varlığı halinde söz konusu etkinin negatif yönde mi, yoksa pozitif yönde mi olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın, finansal bilgi kullanıcılarının stratejik kararlar almasında yol gösterici olacağının ve imalat sektörüne, işletmelere, yatırımcılara ve literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmanın bulguları değerlendirildiğinde; beklenen kredi zararının dönen varlıklara rasyosunun; Cari Rasyo, Asit- Test Rasyosu, Nakit Rasyo, Kısa Vadeli Alacaklar / Aktif Toplamı Rasyosu, Kaldıraç Rasyosu, Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı Rasyosu, Dönen Varlıklar / Aktif Toplamı Rasyosu, Duran Varlıklar / Devamlı Sermaye Rasyosu, Özkaynaklar / Aktif Toplamı Rasyosu, Finansman Rasyosu üzerinde istatistiksel bazda anlamlı bir etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Beklenen kredi zararının dönen varlıklara oranı değişkeninin, kurulan modeller üzerindeki değerleri etkilediği, modellerdeki regresyon katsayısının pozitif ya da negatif olması durumuna göre regresyon katsayısı pozitif olduğunda firmaların beklenen kredi zararının dönen varlıklara oranının arttıkça, bağımlı değişken değerlerinin de artış gösterdiği, regresyon katsayısı negatif olduğunda firmaların beklenen kredi zararının dönen varlıklara oranının arttıkça, bağımlı değişken değerlerinin de azalış gösterdiği anlamına gelmektedir. Beklenen kredi zararının dönen varlıklara oranının; Kısa Vadeli Alacaklar / Dönen Varlıklar Rasyosu, Borç / Özsermaye Rasyosu, Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı Rasyosu, Duran Varlıklar / Özkaynaklar Rasyosu, Özsermaye Çarpanı, Aktif Kârlılığı Rasyosu, Özkaynak Kârlılığı Rasyosu, Aktif Büyüme / Küçülme Rasyosu, Net Kâr - Zarar Büyüme / Küçülme Rasyosu üzerinde istatistiksel bazda anlamlı bir etki etmediği sonucuna ulaşılmıştır. Beklenen kredi zararının dönen varlıklara oranı değişkeninin, kurulan modeller üzerindeki değerleri etkilemediği, firmaların beklenen kredi zararının dönen varlıklara oranının bağımlı değişken değerleri üzerinde artış ya da azalış göstermediği anlamına gelmektedir.

Özet (Çeviri)

Enterprises utilize financial instruments to determine and implement their current and future cash flow policies accurately to provide competitive advantage. Capital movements increasing as a result of development and liberalization of the markets necessitated accounting standards to be set out for classification and measurement of financial instruments. On the other hand, changes generated in financial instruments made it essential to update these accounting standards. Main objective of this thesis is to determine effect of expected credit loss on the financial ratios, which means impairment arising from time value of the money at hand within the scope of the standard, and to develop policies based on these effects. For this purpose, different from the other studies in the literature, it is aimed in this study to determine whether or not ratios of expected credit loss to/ current assets of 85 enterprises in Borsa Istanbul A.Ş. (BIST), Manufacturing Industry, which were provided from their quarterly balance sheets and footnotes of opening on 01.01.2018 and between periods 2018 -2021 in consequence of publication of Turkish Financial Reporting Standards 9 Financial Instruments Standard (TFRS 9) by Public Oversight, Accounting and Auditing Standards Authority in order to be applied with effect from 01.01.2018 and in the following financial periods, has any effect on the liquidity ratios, financial structure ratios, profitability ratios, and growth ratios by means of panel analysis; and if this effects exists to determine whether or not this effect is positive or negative. It is considered that this study shall be guiding in strategic decision-making process of financial information users, and it will make contribution to manufacturing sector, enterprises, investors and literature. When we assess the findings of the study, we come to the conclusion that ratio of expected credit loss to/ current assets has a statistically significant effect on Current Ratio, Acid-Test Ratio, Cash Ratio, Short Term Receivables / Total Assets Ratio, Leverage Ratio, Long-Term Liabilities / Total Liabilities Ratio, Current Assets / Total Assets Ratio, Fixed Assets / Constant Capital Ratio, Equities / Total Assets Ratio, Financing Ratio. This means that the ratio of expected credit loss to current assets has an impact on the values of models set; when, depending on the positive or negative status of regression coefficient in such models, the regression coefficient is positive, the dependent variable values also increase as the ratio of companies' expected credit loss to current assets rises; and when, the regression coefficient is negative, the dependent variable values also decrease as the ratio of companies' expected credit loss to current assets rises. It is deduced that ratio of expected credit loss to/ current assets has no statistically significant effect on Short Term Receivables / Current Assets Ratio, Debt to Equity Ratio, Short Term Liabilities /Total Liabilities Ratio, Fixed Assets / Equities Ratio, Equity Multiplier, Return on Assets Ratio, Return on Equity Ratio, Asset Growth / Shrinkage Ratio, Net Profit – Loss, Growth / Shrinkage Ratios. This means that the variable of the ratio of expected credit loss to current assets does not have an impact on the values of models set; and the ratio of companies' expected credit loss to current assets does not rise or decrease beyond the dependent variable values.

Benzer Tezler

  1. TFRS 9 finansal araçlar standardı kapsamında beklenen kredi zararı modelinin Türk bankacılık sektöründe uygulanması ve bankaların kârlılık yönetimi eğilimlerine etkisi üzerine bir araştırma

    Within the principles of IFRS 9 financial instruments standard application of expected loss loss model in Turkish banking sector and a research on the effect of banks on profitability management

    ALİ AKPELVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BankacılıkGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İDİL KAYA

  2. Bankalarda TMS 39'dan TFRS 9'a geçiş ve Borsa İstanbul'da işlem gören bankaların hisse senedi fiyatları ve finansal durum tablosu üzerindeki etkileri

    Transition from IAS 39 to TFRS 9 in banking sector and it's affects on stock prices of listed banks in Borsa Istanbul and financial statement table

    SERHAN KARAARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BankacılıkKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TANSEL ÇETİNOĞLU

  3. Finansal araçların Vergi Usul Kanunu ve Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları'na göre incelenmesi

    A study of financial instruments according to Turkish Tax Law and International Accounting/Financial Reporting Standards

    MURAT GÜLERYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    MaliyeOkan Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİT TARGAN ÜNAL

  4. TFRS 9 finansal araçlar standardı'nın finansal tablolara ve finansal sisteme etkisi

    The effect of IFRS 9 financial instruments standard on financial statements and financial system

    PELİN MENGİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MaliyeYaşar Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU SAYGILI

  5. TFRS 9 finansal araçlar standardı ile 'beklenen kredi zararı yaklaşımı'nın Türk bankacılık sektörüne etkileri üzerine bir araştırma

    A research on the effects of tfrs 9 financial instruments standard and 'expected credit loss approach' on the turkish banking sector

    GÜLLÜZAR KURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Bankacılıkİstanbul Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN TAYLAN ALTINTAŞ