Üçüncü dereceden denklemlerin çözümleri üzerine Hayyam ve Descartes ekseninde retrospektif bir inceleme
A retrospective study on the solutions of cubic equations in the perspective of Khayyam and Descartes
- Tez No: 846442
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN KARATAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Matematik, Tarih, Science and Technology, Mathematics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilim ve Teknoloji Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilim ve Teknoloji Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Bilim tarihi içindeki çalışmaların çeşitliliği ve bağlantılılığı, sosyal bilimlerin içerisinde farklı disiplinleri birleştirerek ele almasından kaynaklanmaktadır. Bu tez, matematik tarihindeki denklem çözümlerini incelerken, özellikle üçüncü dereceden denklemlerin tarihsel bağlamda nasıl evrildiği ve farklı medeniyetlerde nasıl yorumlandığına odaklanmaktadır. Tez, matematik tarihini göz önüne alarak, denklem çözümlerinin medeniyetler ve yüzyıllar içindeki değişimini ele almaktadır. Özellikle üçüncü dereceden denklemlerin tarihsel evrimi incelenirken, Hayyam ve Descartes'in bu denklemleri nasıl çözdükleri ve bu çözümlerdeki benzerlikler ve farklılıklar tartışılmaktadır. Ayrıca, analitik geometrinin nasıl ortaya çıktığı ve matematik tarihindeki evrimine nasıl katkıda bulunduğu üzerinde durulmaktadır. Özellikle Euclides'in Elemanlar eserinin incelenmesi, sistematik düşüncenin temelini oluşturan matematiksel prensipleri sunmaktadır. Ayrıca, matematik tarihinde ortak bir dilin oluşumu, İslam medeniyeti tarafından sağlanmış ve Rönesans ve bilim devrimi ile birlikte bilimin dili haline gelmiştir. Tez, Hayyam ve Descartes'in üçüncü dereceden denklemleri nasıl çözdüklerini ve analitik geometrinin nasıl ortaya çıktığını inceleyerek, matematik tarihindeki evrimi detaylı bir şekilde ele almaktadır. Bu çalışma, antik matematik bilgisinin yeni bir dilde yorumlanması sonrasında ortaya çıkan problemleri ve çeşitli yaklaşımları da tartışmaktadır.
Özet (Çeviri)
The diversity and interconnectedness of studies in the history of science stems from the fact that it combines different disciplines within the social sciences. This thesis examines equation solutions in the history of mathematics, with a particular focus on how cubic equations have evolved in historical context and how they have been interpreted in different civilizations. By considering the history of mathematics, the thesis deals with the evolution of equation solutions across civilizations and centuries. In particular, it examines the historical evolution of cubic equations, discussing how Khayyam and Descartes solved these equations and the similarities and differences in these solutions. It also focuses on how analytic geometry emerged and how it contributed to the evolution of the history of mathematics. In particular, the study of Euclides' Elements presents the mathematical principles underlying systematic thinking. Furthermore, the formation of a common language in the history of mathematics was enabled by Islamic civilization and became the language of science with the Renaissance and the scientific revolution. The dissertation explores in detail the evolution of the history of mathematics, examining how Khayyam and Descartes solved cubic equations and how analytic geometry emerged. It also discusses the problems and various approaches that arise when ancient mathematical knowledge is interpreted in a new language.
Benzer Tezler
- Вольтерра-Стильтьестин үчүнчү түрдөгү сызыктуу интегралдык теңдемелеринин бир классынын чыгарылыштары
Üçüncü tür özel tipten volterra-stiltjes lineer integral denklemlerin çözümleri üzerine
ELİZA ABSAMAT KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2022
MatematikKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AVIT ASANOV
- Kısmi diferansiyel denklemlerin meromorfik çözümleri üzerine
Meromorphic solutions of partial differantial equations
ZEHRA PINAR
- Group analysis of nonlinear dynamical systems
Nonlineer dinamik sistemlerin grup analizi
NAVID AMIRI BABAEI
Doktora
İngilizce
2024
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEOMAN ÖZER
- Exact soliton type solutions of higher order dispersive cubic-quintic nonlinear schrödinger equation with apt -symmetric potential
Pt-simetrik bir potansiyel içeren yüksek mertebedendispersif kübik-kuintik nonlineer schrödınger denklemininsoliton tipi kesin çözümleri
HANDENUR ESEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Matematikİstanbul Teknik ÜniversitesiMatematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKAY BAKIRTAŞ AKAR
- Birinci mertebeden lineer olmayan fark denklemlerinin çözümleri üzerine
On the solutions of first order nonlinear difference equations
GÖKHAN TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MatematikOndokuz Mayıs ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAT ALTINIŞIK