Geri Dön

Üniversite öğrencilerinde çoklu medya görevi yürütme ile ilişkili faktörler

Factors related to media multitasking in university students

PDF İndir

  1. Tez No: 847959
  2. Yazar: ASİYE TAŞCI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SİMGE ŞİŞMAN BAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 216

Özet

Çoklu Medya Görevi (ÇMG) en az biri medya aktivitesi olmak üzere birden fazla görevin eş zamanlı veya geçişler yapılarak yürütülmesi olarak tanımlanmaktadır (Lang ve Chrzan, 2015). Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye üniversite öğrencisi örnekleminde ÇMG yürütme açısından genel bir profilin oluşturulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda öğrencilerin ÇMG yürütme düzeyleri, cinsiyet, medya cihazı sahipliği, akademik performansı, ÇMG motivasyonları ve ÇMG yürütmeye ilişkin duygu ve davranışların yanı sıra çeşitli klinik ve kişilik özellikleri incelenmiştir. Böylece üniversite öğrencilerinde ÇMG yürütme ile ilişkili faktörlerin neler olduğu saptanmaya çalışılmıştır. Araştırma iki farklı örneklemden oluşan Çalışma 1 ve Çalışma 2 olmak üzere iki ayrı çalışma şeklinde oluşturulmuştur. Çalışma 1'de ÇMG yürütme düzeyine göre düşük ve yüksek olarak ayrılan katılımcı grupları ÇMG yürütme ile cinsiyet, medya cihazı sahipliği, akademik performans, ÇMG yürütmeye dair duygu ve davranışlar açısından karşılaştırılması ile incelenirken; Çalışma 2'de ÇMG yürütme ile klinik özelliklerden depresyon, anksiyete, stres, dikkat eksikliği ve hiperaktivite, internet ve sosyal medya bağımlılığı; kişilik özelliklerinden dürtüsellik, öz kontrol, zihin gezinmesi ve beş faktörlü kişilik özelliği arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma 1'e 18-30 yaş aralığındaki (Ort.= 21.84±2.13 yaş) 504 üniversite öğrencisi (388 K, 116 E) katılmıştır. Katılımcıların ÇMG puanlarını belirleyebilmek amacıyla Ophir ve arkadaşları (2009) tarafından oluşturulan Çoklu Medya Görevi Envanteri (ÇMGE) esas alınmıştır. Tez kapsamında ÇMGE, Türkçeye çevrildikten sonra güncel medya türlerinin yanı sıra medya dışı aktivitelerin de eklenmesi ile uyarlanmıştır. Envanterde, bireyin haftada medya ve medya dışı aktivitelerini ne kadar süre yaptığının yanı sıra bu tüketim zamanında yürüttüğü aktiviteler ile aynı anda ne sıklıkta meşgul olduğu hesaplanmaktadır. ÇMGE'den alınan yanıtlar ise Ophir ve arkadaşlarının (2009) oluşturduğu Çoklu Medya Görevi İndeksi (ÇMGİ) doğrultusunda puanlanmıştır. Katılımcıların ÇMG yürütme düzeylerine göre çeşitli faktörler (depresyon, anksiyete ve stres; cinsiyet, medya sahipliği, akademik performans, çoklu medya kullanımına dair motivasyonlar ve davranışlar gibi) açısından gruplar arası karşılaştırılabilmesi amacıyla, katılımcılar ÇMGİ puan dağılımının alt üst çeyreğinde bulunma durumlarına göre iki gruba ayrılmıştır. Gruplandırma sonucunda, katılımcıların 126'sı (82 kadın, 44 erkek) tüm katılımcıların puanlarına kıyasla alt çeyrekte bulunan puanlara sahip oldukları için düşük düzeyde çoklu medya görevi (DÇMG) yürüten, 126'sı (99 kadın, 27 erkek) ise tüm katılımcıların puanlarına kıyasla üst çeyrekte bulunan puanlara sahip oldukları için yüksek düzeyde çoklu medya görevi (YÇMG) yürüten olarak sınıflandırılmıştır. Veri toplamak amacıyla, Çalışma 1'de ÇMGE'ye ek olarak Katılımcı Bilgi Formu, Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği-21- Kısa Form (DASÖ-21) ve Medya Kullanım Anketi kullanılmıştır. Çalışma 1'e katılan öğrencilerin 268'i (184 K, 50 E), Çalışma 2'ye de katılmayı kabul etmiş olup bu katılımcılar 20-30 yaş aralığındadır (Ort.= 21.88±1.99 yaş). Çalışma 2'de Çalışma 1'e ek olarak katılımcıların klinik ve kişilik özelliklerini değerlendirmek için Beck Depresyon Envanteri (BDE), Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS-v1.1), Barratt Dürtüsellik Ölçeği-11 (BDÖ-11), Türkçe Büyük Beşli Kişilik Envanteri (TBBKE), Zihin Gezinmesi Ölçeği (ZGÖ), Zihnin İstemli Gezinmesi Ölçeği (ZİGÖ), Zihnin İstemsiz Gezinmesi Ölçeği (ZİZGÖ), Kısa Öz-Kontrol Ölçeği (KÖKÖ), Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu (YİBT-KF) ve Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (BSMBÖ) kullanılmıştır. Çalışmada ÇMGE ile tüm anket ve ölçeklerden alınan puanlar arasındaki ilişki, normallik varsayımının karşılandığı veriler için Pearson korelasyon analizi, karşılanmadığı veriler için ise Spearman korelasyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Ayrıca gruplar arası karşılaştırmalar için veriler normal dağılım varsayımını karşılıyorsa Bağımsız Örneklemler T-Testi; veriler normal dağılım varsayımını karşılamıyorsa Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, ÇMG yürütme düzeyi arttıkça anksiyete, stres, günlük internet kullanım süresi, sahip olunan sosyal medya uygulaması sayısı, dikkat eksikliği, dürtüsellik, zihin gezinmesi, internet ve sosyal medya bağımlılığı, dışa dönüklük ve nevrotiklik kişilik özelliği artarken; sahip olunan medya cihazı sayısı ve yılı, akademik performans, öz-kontrol ve uyumluluk kişilik özelliği azalmaktadır. Cinsiyet açısından ise kadınların erkeklere göre daha yüksek düzeyde ÇMG yürüttüğü bulgulanmıştır. Son olarak, ÇMG'yi bilgi edinme ve haberleşme motivasyonu ile yürütmenin yüksek düzeyde ÇMG yürütmeye işaret ettiği görülmüştür. Bilindiği kadarıyla bu araştırma ile Türkiye'deki üniversite öğrencileri örnekleminde ÇMG yürütme açısından ilk kez kapsamlı bir tarama çalışması yapılmıştır. Elde edilen bu sonuçlar, üniversite öğrencilerinde ÇMG yürütme ile ilişkili faktörleri genel hatlarıyla ortaya koyarak bir profil oluşturulmasını sağlamıştır. Ayrıca ÇMG yürütme ile dikkat eksikliği ve dürtüsellik arasındaki ilişki, ÇMG'nin özellikle bilişsel kontrol gerektiren görev performansında önemli bir etken olabileceğine işaret etmektedir.

Özet (Çeviri)

Media multitasking (MMT) defined as the execution of multiple tasks, at least one of which involves a media activity, performed simultaneously or by switching (Lang and Chrzan, 2015). The primary objective of this study is to establish a comprehensive profile of MMT execution among Turkish university students. In pursuit of this goal, the study examines students' levels of MMT execution, considering factors such as gender, media device ownership, academic performance, MMT motivations, and emotions and behaviors related to MMT, as well as various clinical and personality traits. Thus, an attempt is made to identify the factors associated with MMT execution among university students. The research is structured into two separate studies, namely Study 1 and Study 2. In Study 1, participant groups categorized as low and high MMT execution levels are compared in terms of gender, media device ownership, academic performance, and emotions and behaviors related to MMT. In Study 2, the relationship between MMT execution and clinical features such as depression, anxiety, stress, attention deficit and hyperactivity, internet and social media addiction, and personality traits including impulsivity, self-control, mind wandering, and the Big Five personality traits is examined. A total of 504 university students (388 W, 116 M) aged between 18-30 (Mean = 21.84±2.13 years) participated in Study 1. The Media Multitasking Inventory (MMTI), based on Ophir et al.'s (2009) work, was employed to determine participants' MMT scores. Following the translation of MMTI into Turkish for this thesis, it was adapted to include current media types and non-media activities. The inventory assesses the time individuals spend on media and non-media activities per week, as well as the frequency of engaging in activities simultaneously during that consumption time. Responses from the MMTI were scored according to the Media Multitasking Index (MMI) developed by Ophir and colleagues (2009). Participants were divided into two groups based on their MMI score distribution in the lower and upper quartiles to compare groups concerning various factors (depression, anxiety, and stress; gender, media ownership, academic performance, motivations, and behaviors related to media multitasking use). As a result of this grouping, As a result of the grouping, 126 of the participants (82 women, 44 men) scored in the lower quarter compared to the scores of all participants and were placed on the low-level media multitasker (LMMT) group, 126 participants (99 women, 27 men) compared to all participants' scores were classified as the high level of media multitasker (HMMT) since they scored in the upper quarter. In addition to the MMTI, Study 1 utilized a Participant Information Form, Depression, Anxiety, Stress Scale-21- Short Form (DASS-21), and Media Use Questionnaire for data collection. Of the participants in Study 1, 268 (184 W, 50 M) agreed to participate in Study 2. These participants were in the age range of 20-30 (Mean = 21.88±1.99 years). In Study 2, in addition to the measures used in Study 1, the Beck Depression Inventory (BDI), Adult Attention Deficit Hyperactivity Disorder Self-Report Scale (ASRS-v1.1), Barratt Impulsiveness Scale-11 (BIS-11), Turkish Big Five Inventory (TBFI), Mind Wandering Questionnaire (MWQ), Mind Wandering: Deliberate Scale (MW-D), Mind Wandering: Spontaneous Scale (MW-S), Brief Self-Control Scale (BCS), Short Form of Young's Internet Addiction Test (YIAT-SF), and Bergen Social Media Addiction Scale (BSMAS) were employed to evaluate participants' clinical and personality traits. In the study, the relationship between MMT scores obtained from the MMTI and scores from all questionnaires and scales was examined using Pearson correlation analysis for normally distributed data and Spearman correlation analysis for non-normally distributed data. Additionally, for group comparisons, Independent Samples T-Test was employed if the data met the assumption of normal distribution, and Mann-Whitney U test was used otherwise. According to the research findings, as the level of MMT execution increases, anxiety, stress, daily internet usage time, the number of owned social media applications, attention deficit, impulsivity, mind wandering, internet and social media addiction, extraversion, and neuroticism personality traits increase, while the number and year of media devices owned, academic performance, self-control, and agreeableness personality trait decrease. In terms of gender, it was found that women engage in MMT at a higher level than men. Finally, executing MMT for information acquisition and communication purposes was observed to indicate a high level of MMT execution. To the author's knowledge, this research represents the first comprehensive survey of MMT execution among university students in Turkey. The obtained results contribute to the establishment of a profile by outlining factors associated with MMT execution among university students. Furthermore, the relationship between MMT execution, attention deficit, and impulsivity suggests that MMT may be a significant factor in tasks requiring cognitive control performance.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    900415

    Bir üniversitede öğrencilerin siber flört istismarına maruziyetlerinin benlik saygısına etkisi ve akıllı telefon bağımlılığının aracı rolü

    The effect of students' exposure to cyber dating abuse on self-esteem at a university and the mediating role of smartphone addiction

    SENA OKTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk SağlığıAnkara Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ ODABAŞ

  2. Tez No

    395187

    Teknoloji destekli öğrenme ortamlarında çoklu görev yapmanın öğrenmeye etkisi

    The effects of multitasking on learning in technology enhanced learning environments

    MUHTEREM DİNDAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAVUZ AKBULUT

  3. Tez No

    427338

    Üniversite öğrencilerinde bilgi iletişim teknolojileri kullanım düzeyleri, motivasyonları ve bilgi iletişim teknolojileri kullanım düzeylerinin kısa süreli bellek, çalışma belleği, yönetici işlevler ve dikkat üzerinde etkileri

    Information and communication technologies' usage level and motivation of university students and effects of the information and communication technologies' usage level on short term memory, working memory, executive functions and attention

    MİNE İMREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikolojiUludağ Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN GÜRKAN TEKMAN

  4. Tez No

    658846

    Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ile sosyal ortamlarda gelişmeleri kaçırma korkusu ve yaşamın anlamı arasındaki yordayıcı ilişkiler

    Predictive relationships between social media addiction, fear of missing out and meaning of life in university students

    MERVE KOÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZELİHA TRAŞ

  5. Tez No

    660198

    Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının sosyal görünüş kaygısı ve olumsuz değerlendirilme korkusuyla ilişkisi

    Relationship of social media addiction in university students with social appearance anxiety and fear of negative evaluation

    SELEN ÇETİNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiBeykent Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KEREM DOKSAT

Geri Dön