Dış ticarette yaşanan belirsizliklerin finansal piyasalar üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
The effect of foreign trade uncertainties on financial markets: The case of Türkiye
- Tez No: 850466
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKSEL KARAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Bütçe Dengesi, CDS Primi, Dış Borç Miktarı, Finansal Piyasalar, Ticaret Politikası Belirsizliği, Budget Balance, CDS Premium, External Debt Amount, Financial Markets, Trade Policy Uncertainty
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Ekonomik büyüme ve kalkınmanın sağlanmasında önemli role sahip olan piyasalar mal ve hizmet piyasaları ile finansal piyasalar olmak üzere iki grupta incelenmektedir. Mal ve hizmet piyasalarında nihai mal ve hizmetler ile bu mal ve hizmetler için gerekli olan üretim faktörlerinin alım satımı yapılmaktadır. Finansal piyasalarda ise, elinde fon fazlası bulunanlardan fon açığı bulunan birimlere doğru fon aktarımı yapılmaktadır. Ülkelerin en önemli sorunları arasında yer alan tasarruf açığı ve tasarrufların ekonomiye kazandırılması sorunudur. Finansal piyasalar ekonomik birimleri kazanç sağlama işlevi nedeniyle tasarruf yapmaya yönlendirmekte ve aynı zamanda bu tasarrufları ekonomiye aktarımını sağlamaktadır. Bu açıdan bakıldığında finansal piyasalar ülkeleri için önemli unsurlar arasında yer almaktadır. Finansal piyasaların sağlıklı işlemesi ülkelerin arzu ettikleri bir durumdur. Bu nedenle de finansal piyasalar üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenip buna göre politika uygulanması finansal piyasalardan beklenen etkilerin gerçekleşmesi açısından son derece önemlidir. Finansal piyasalarda etkin olan en önemli risklerden birisi kredi riskidir. Kredi riski, karşı tarafın veya bir borçlunun yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan zarar riski olup, doğru bir şekilde ölçülmesi, fiyatlandırılması ve yönetilmesi gereken bir risktir. Bu riskin ölçülmesinden kullanılan göstergelerden birisi CDS primleridir. CDS primleri ülkelerin kredi geri ödeme riskliliğini ifade etmekte olup, finansal piyasalar üzerinde etkili olan bir faktördür. CDS primlerinin literatürde farklı faktörlerden etkilendiği ifade edilmektedir. Bu faktörler arasında faiz oranları, döviz kurları, belirsizlikler, dış borçlanma, kamu müdahaleleri gibi faktörlerdir. Buradan hareketle çalışmanın amacı, Türkiye'de 2008-2020 arası çeyrek dönemler itibariyle dış ticarette oluşan belirsizliklerin finansal piyasalar üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Çalışmada 5 yıllık CDS primleri bağımlı değişken, dış ticaret belirsizlik endeksi, bütçe dengesinin GSYH içindeki payı ile kamu dış borcunun GSYH içindeki payı bağımsız değişken olarak modele dahil edilmiştir. Çalışmada bütçe dengesi ve dış borç miktarı kontrol değişkenler olarak modellenmiştir. Elde edilen bulgulara göre değişkenler arasında uzun dönemli eşbütünleşik bir ilişki tespit edilmiş ve Türkiye'de 5 yıllık CDS primleri üzerinde bütçe dengesi, dış borç miktarı ve ticaret politikası belirsizlik endeksinin etkili olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Markets that play an important role in ensuring economic growth and development are examined in goods and services markets and financial markets. In goods and services markets, final goods and services and the production factors required for these goods and services are bought and sold. In financial markets, funds are transferred from units with excess funds to units with fund deficits. One of the most important problems of countries is the savings gap and the problem of bringing savings into the economy. Financial markets direct economic units to save due to their profit-making function and simultaneously ensure the transfer of these savings to the economy. From this perspective, financial markets are among the important elements for countries. The healthy functioning of financial markets is a desired situation for countries. For this reason, determining the factors affecting financial markets and implementing policies accordingly is extremely important in terms of realizing the expected effects of financial markets. One of the most important risks in financial markets is credit risk. Credit risk is the risk of loss arising from the failure of a counterparty or a debtor to fulfil its obligations, and it is a risk that must be measured, priced and managed accurately. One of the indicators used to measure this risk is CDS premiums. CDS premiums express the credit repayment risk of countries and are a factor that affects financial markets. It is stated in the literature that CDS premiums are affected by different factors. These factors include interest rates, exchange rates, uncertainties, foreign borrowing and public interventions. Based on this, the aim of the study is to determine the impact of the uncertainties in foreign trade on financial markets in Turkey between the quarters between 2008 and 2020. In the study, 5-year CDS premiums were included in the model as dependent variables, and the foreign trade uncertainty index, the share of the budget balance in GDP and the share of public external debt in GDP were included in the model as independent variables. The study modelled budget balance and external debt amount as control variables. According to the findings, a long-term cointegrated relationship was determined between the variables. It is seen that the budget balance, the amount of external debt and the trade policy uncertainty index are effective on the 5-year CDS premiums in Turkey.
Benzer Tezler
- Constructing a financial stress index for Turkey: A multivariate GARCH approach
Türkiye için finansal stres endeksi oluşturma: Çok değişkenli GARCH modellemesi
PINAR ŞENOL
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜLOĞLU
- Gemi yatırımının finansal açıdan incelenmesi ve matematiksel modellenmesi
Financial analysis and mathematical modelling of ship investment
ÖZGÜR UMUT ŞENTÜRK
- Türk ticaret bankalarının uluslararası piyasalarla entegrasyonunu sağlamada türev ürünlerinin rolü
The Role of derivaties in integrating the Turkish commercial banks to international financial markets
BERNA DALMAN İRTEM
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
BankacılıkDokuz Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. MEHMET CİVELEK
- Uluslararası Para Fonu (I.M.F.) destekli istikrar programları ve 1980 sonrası Türkiye uygulamaları
Stabilization programmes supported by International Monetary Fund (I.M.F.) and post 1980 experiences of Turkey
SEYHUN DOĞAN
- COVID 19'un Türkiye'nin dış ticareti üzerine etkileri
The effects of COVID-19 on Turkey's foreign trade
AHMET ELYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiÇağ ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Pazarlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ÖZTÜRK