حاشية أحمد زيني دحلان على الزبد لأحمد بن رسلان (باب التيمم) دراسة وتحقيقاً عنوان الأطروحـة:
Ahmet Zeynî ed-Dahlan'ın Ahmet b. Raslân'ın ez-Zebed isimli eseri üzerine hâşiyesi (teyemmüm bölümü), analiz ve tahkik / Ahmad Zaini Dahlan's hashiya on al-Zabd by Ahmad Ibn Raslan (a chapter on tayammum), study and investigation
- Tez No: 854687
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAIBA FARHAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Fıkıh, Zebed, Zeynî Dahlân, Teyemmmüm, Hâşiye, Tahkik, Jurisprudence (Fiqh). Al-Zabd. Zainy Dahlan. Tayammum. Hashiyah. Investigation
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Bu araştırmanın amacı, Ahmet Zeynî ed-Dahlân'ın (ö. 1304) Ahmet b. Raslân'ın ez-Zebed isimli eseri Üzerine yazdığı muhteşem Hâşiye'ye ışık tutmaktır. Araştırma teyemmüm bölümüyle sınırlandırılmıştır. Araştırmanın önemi Ahmet b. Raslân'ın eserinden kaynaklanmaktadır. Zira eser Şâfiî fıkhına dair manzum eserlerin en yaygın ve meşhuru kabul edilmektedir. Müellifin Şâfiî müftüsü olması ve başta Vehhâbîler olmak üzere şâz fikir ve hareketlerle yaptığı mücadele eserin kıymetini artırmıştır. Araştırma, müellif nüshasına dayanan ve müellifin yaşadığı dönemde yazılan üç yazma nüshaya dayanmaktadır. Metin ve hâşiye sahibinin biyografisi, şahsi ve ilmi hayatları yazılırken betimleyici tarihsel metot kullanılmıştır. Metin yazılırken ise tahkik yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmada ulaşılan neticelerden önemlileri şunlardır: Müellif eseri şerh ederken Ramlî'nin Fethü'r-Rahmân isimli eseri gibi meşhur şerhlere dayanmıştır. Tartışmalı konularda cumhur alimlerin meşhur olan görüşlerini almıştır. Eser kısa ve kapsamlı yazılmış; görüşler, nakiller ve bunlara verilen cevaplardan bahsederek detaylandırılmamıştır. Sadece Şâfiî mezhebinin görüşleriyle yetinilmemiş, Hanefi, Maliki ve Hanbeli mezhebenin görüşlerine de yer verilmiştir. Tartışmalı konularda farklı görüşlerin bir araya getirilmesi ve doğru olanının seçilmesinde tercih yöntemini kullanmıştır. Çalınan toprakla yapılan teyemmümün sahîh olması ve diğer bazı görüşleri bu duruma örnek olarak verilebilir. Eserde ulemanın icmâ ettiği konulara yer verilmiştir. Teyemmümün yüz ve ellerle yapıldığına dair alimlerin icmaı bu konuya örnek verilebilir. Aynı mezhebe mensup alimlerin aynı konuya dair farklı görüşlerini vermeyi ihmal etmemiştir. Ramlî ve İbn Hacer Heytemî'nin ihtilafları ve dayanakları bu duruma örnek olarak verilebilir. Özet olarak eser, birçok fıkhî ve usulî faydaları ihtiva etmektedir. Meseleler kolay ezberlenmesi için basit bir dille anlatılmıştır. Müellifin sıkça kullandığı“tenbih ”ve“faide”sözleri bu duruma işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to shed light on a valuable scholarly work, which is“Ahmad Zaini Dahlan's Hashiya on Al-Zabd by Ahmad ibn Raslan”by Imam Ahmad Zaini Dahlan (d. 1304 AH). The scope of the study is a chapter on Tayammum, The importance of this explanation comes from the prominent scholarly position of the book“Al-Zabad”, which is considered the most famous, common and widespread book of Shafi'i jurisprudence, and from the author's scholarly position, he was the Shafi'i mufti of the Hijaz in his era, and he played a major role in combating deviant movements and ideas, most notably Wahhabism, and what he wrote in responding to them and explaining their danger. This study relied on three handwritten copies, one of which was a copy copied from the author's handwriting and written in his time. The study followed the historical descriptive approach when translating both the author of the text and the author of the footnote, presenting their biography and scientific biography, and the method of investigation and commentary on the investigated text. The most important findings of this study are as follows: In his explanation, the author relied on other explanations of the book, such as the explanation of Fath al-Rahman by al-Ramli and others, and he used the well-known opinions of the public while discussing issues and giving preference to controversial issues. The book was brief and comprehensive, and did not elaborate on its explanation by mentioning the arguments, sayings, and responses to them. The author did not limit himself to the Shafi'i school of thought only, but rather he cited the sayings of the other jurisprudential school of thought from the Hanafi, Maliki, and Hanbali schools, and he took the preferential path after collecting the sayings and comparing them, Such as his opinion that tayammum using usurped soil is permissible, and other issues. He also mentioned in his book what the scholars agreed upon, such as their consensus that tayammum is specific to the face and hands. He did not neglect to mention the jurisprudential differences between the imams of the school of thought, such as mentioning the issues in which Al-Shihab Al-Ramli and Ibn Hajar Al-Haytami differed, and the evidence they relied on. In general, the book contained many jurisprudential and fundamental benefits. Its aim was to simplify issues, preserve them, and bring meanings closer to the mind. The author referred to them as“Tanbih”or“Faidah”.
Benzer Tezler
- حاشية أحمد البِيلي على مَتن السَّنوُسي (صُغرى الصُّغرى) تَحليل وتَحقيق
Ahmed el-Bîlî'nin es-Senûsî'nin Suğra's-Suğra adlı eserine yaptığı haşiyenin tahlil ve tahkiki
SALAH SALIH MUSTAFA AL-MASSLAWI
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULCEBBAR KAVAK
- حاشية حفيد السعد أحمد بن يحيى التفتازاني على شرح الوقاية دراسة وتحقيق (قسم المعاملات المالية)
Ahmed B. Yahyâ El-Herevî Et-Teftaâzânî، Haşiyetu Şerhü'l-Vikaye (muâmelât bölümü) tahkik çalışması / The marginal notes of Al-Hafidh Ahmed ibn Yahya Al-Tafatazani on Al-Waqayah: A study and verification، financial transactions section
AHMED KHALEEFAH MUTAR MUTAR
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAİM HANK
- حاشية على شرح الدردير لتحفة الإخوان في علم البيانللإمام أحمد بن محمد الصاوي(ت 1241ه)دراسة وتحقيق
Şeyh Ahmed b. Muhammed es-Sâvî'nin (ö. 1241) 'Şerhu'd-derdîr li tuhfeti'l-ihvân fî ilmi'l-beyân' adlı eser üzerine yaptığı haşiyenin tahkik ve incelemesi
MOHAMMED ABDULKAREEM YOUSIF AL-AMERI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARİF GEZER
- حاشية على غاية المرام فيما يتعلق بأنكحة الأنام لأبي العباس أحمد بن عمر ال يربي الغنيمي (ت: 1151ه)
Ahmet b. Omer ed-Deyrabî el Ezherî'nin (1151) Hâşiyetü't-Deyrabî alâ ğâyeti'l- merâm bi enkihati'-l enâm fi'l- fikhi's-Şafiî isimli eseri
ABDULRAHMAN GHAZI RAMADHAN RAMADHAN
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- حاشية سيف الدين الأبهري على شرح العضد لمختصر ابن الحاجبلسيف الدين أحمد الأبهري (ت800هـ/1397م)دراسة وتحقيقالجزء الأول: من المقدمة إلى مبحث 'طريق معرفة اللغة'
Seyfeddin Ahmed el-Ebherî eş-Şâfiî'nin (V. 800/1397), Hâşiyetü Seyfü'd-dîn el-Ebherî Alâ Şerhi'l-'Adud li-muhtasari İbni'l-Hâcib isimli eserinin tahkik ve tahlili (1. cüz'ün 1-48 varakları arası, 'Dil bilmenin yolu' başlığı)
MUHAMMED OSMANOĞLU
Doktora
Arapça
2023
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMOUD MASRİ