Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ve tipik gelişim gösteren çocukların karşılıklı konuşma sırasında sergiledikleri ortak dikkat davranışları
Joint attention behaviors in typically developing children and children with autism during conversation
- Tez No: 864353
- Danışmanlar: PROF. DR. ONUR KURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Otizm spektrum bozukluğu, Tipik gelişim, Ortak dikkat, Karşılıklı konuşma, Göz izleme, Autism spectrum disorder, Typical development, Joint attention, Conversation, Eye tracking
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Bu araştırmada otizmli ve tipik gelişim gösteren bireylerin karşılıklı konuşma sırasında sergiledikleri ortak dikkat davranışları ve bu davranışların yaş, zekâ puanı, dil puanı ve otizmden etkilenme düzeyine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırma betimsel ve bağıntısal bir araştırmadır. Araştırmaya 4-18 yaş arasında otizm spektrum bozukluğu olan 50 ve tipik gelişim gösteren 50 olmak üzere toplam 100 birey katılmıştır. Tüm katılımcılarla ortamda bir nesne yokken ve varken iki farklı karşılıklı konuşma oturumu düzenlenmiştir. Araştırmanın verileri giyilebilir göz izleme sistemiyle toplanmıştır. Araştırmada nicel veri toplama ve analiz yöntemleri kullanılmıştır. Karşılıklı konuşma sırasında otizmli çocukların çalışmada incelenen ortak dikkat davranışları olan göz kontağı kurma, bakış kaydırma ve bağlam dâhilinde konuşma davranışlarını tipik gelişim gösteren akranlarına kıyasla daha az sergilediklerini göstermektedir. Araştırmada otizmli çocukların ortamda bir nesne varken partnerle kurulan göz kontağı süresi ile yaş arasında pozitif yönlü, toplam bakış kaydırma sayısı ile otizmden etkilenme düzeyi arasında negatif yönlü ilişki görülmüştür. Tipik gelişim gösteren çocukların ortamda bir nesne varken göz kontağı sayısı ile yaş, toplam dil puanı ve alıcı dil puanı arasında, toplam bakış kaydırma sayısı ile yaş ve alıcı dil puanı arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki gözlenmiştir. Bulgular uygulamacı ve araştırmacılara karşılıklı konuşma sırasında sergilenen ortak dikkat davranışlarının otizmli bireylere öğretimine ilişkin ölçülebilir ve gözlenebilir hedef davranış tanımı yapma ve başarı ölçütü belirleme için rehberlik edebilmek amacıyla tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the joint attention behaviors exhibited by individuals with autism and typically developing individuals during conversation and whether these behaviors differed according to age, intelligence score, language score and level of being affected by autism were examined. The study is a descriptive and correlational research. A total of 100 individuals between the ages of 4-18, 50 with autism spectrum disorder and 50 with typical development, participated in the study. Two different conversational sessions were organized with all participants in the absence and presence of an object in the environment. Data were collected using a wearable eye-tracking system. Quantitative data collection and analysis methods were used in the study. The results of the study show that children with autism exhibited less eye contact, gaze shifting, and speaking in context, which are the joint attention behaviors examined in the study, than their typically developing peers. In the study, there was a positive correlation between the duration of eye contact with the partner when there was an object in the environment and age; and a negative correlation between the total number of gaze shifts and the level of being affected by autism in children with autism. In typically developing children, a significant positive correlation was observed between the number of eye contacts in case of presence of an object in the environment and age, total language score and receptive language score; between the total number of gaze shifts and age and receptive language score. The findings were discussed and recommendations were made in order to guide practitioners and researchers to define measurable and observable target behaviors and to determine success criteria for teaching joint attention behaviors exhibited during conversation to individuals with autism.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönemde otizmli çocukların iletişim becerilerinindeğerlendirilmesi
Evaluation of communication skills of children with autism in preschool period
BEYZA GÜL KILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstanbul Atlas ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM ÜNSAL
- Otizm spektrum bozukluğu olan, gelişimsel geriliği olan ve tipik gelişim gösteren çocukların taklit becerilerinin ve taklit görevleri sırasındaki görsel dikkatlerinin karşılaştırılarak incelenmesi
A comparative analysis of the imitation skills and visual attention of children with autism spectrum disorders, children with developmental delays and typically developing children during imitation tasks
IŞIK AKIN BÜLBÜL
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELDA ÖZDEMİR
- Comparison of quality of life of parents of typically children with autism spectrum disorder
Otizm spektrum bozukluğu olan ve tipik gelişen çocukların ebeveynlerinin yaşam kalitelerinin karşılaştırılması
ABBAS OUDAH WAHEED ALOMAIRI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM YAZICI GÜLAY
- Ebeveyn çocuk etkileşim terapisinin Türk kültürüne uyarlanarak otizm tanılı çocuklar ve tipik gelişim gösteren çocuklar ile ebeveynleri üzerinde etkililiğinin incelenmesi
The adaptation of parent-child interaction therapy into Turkish culture and the examination of its effectiveness on children with autism, children with typical development, and their parents
SÜMEYYE ULAŞ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SEÇER
PROF. DR. CHERYL BODIFORD MCNEIL
- Örgün eğitime devam eden otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuklarda akran zorbalığı
Başlık çevirisi yok
MEHTAP EROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRİM GÜNAY KILIÇ