Petrol fiyatları ve tarımsal ürün fiyatları arasındaki ilişki: Türkiye için ampirik bulgular
Relationship between oil prices and agricultural product prices: Empirical findings for Turkey
- Tez No: 866202
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET AKİF DESTEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Ülkelerin ekonomik kalkınmalarının anahtarı olan unsurlardan biri gıda ve tarımdır. Bir ülkedeki tarım faaliyetleri aracılığıyla ülke halkına gıda temini ve endüstri için gerekli hammadde üretimi sağlanmaktadır. Bu nedenle, tarım ürünleri fiyatları ekonomiler için büyük önem taşımaktadır. Tarım ürünleri fiyatlarını etkileyen arz ve talep unsurlarının yanında, çeşitli makroekonomik unsurlar da bulunmaktadır. Bu unsurlar arasında özellikle petrol fiyatları ön plana çıkmaktadır. Petrol, temel enerji kaynaklarından birisi olarak insanoğlunun yaşamında çok önemli bir yere sahiptir. Ekonomide hemen her sektör, doğrudan ya da dolaylı olarak petrole bağımlıdır. Son dönemlerde tarım sektörünün de giderek mekanikleşmesi petrolün önemini daha da artırmıştır. Bununla birlikte son dönemlerde hem tarımsal ürün fiyatları hem de petrol fiyatları yükselmektedir. Tarımsal ürün ve petrol fiyatlarındaki bu eşzamanlı artış, petrol fiyatlarının tarımsal ürün fiyatları üzerindeki etkisine yönelik tutumları güçlendirmiştir. Bu çalışmanın amacı petrol fiyatlarının, tarımsal ürün fiyatları üzerindeki etkisini analiz etmektir. Bu amaçla, işlenmemiş gıda ürünleri fiyatları üzerine etkili olduğu düşünülen petrol fiyatları, döviz kuru ve tarım ürünleri Üretici Fiyat Endeksi dahil edilerek geliştirilen model Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif model (ARDL) yöntemleriyle analiz edilmiştir. Çalışmada Ocak 2016- Aralık 2020 dönemine ilişkin aylık veriler kullanılmıştır. Elde edilen temel bulgular beklenti çerçevesinde gerçekleşmiştir. Analiz sonuçlarına göre petrol fiyatları, döviz kuru, ÜFE ile işlenmemiş gıda fiyatları arasında uzun dönemli eş bütünleşik bir ilişki bulunmuştur. Modelden hesaplanan esneklik katsayılarına göre ise, en fazla etkinin %0,54 esneklik katsayısı ile tarım ürünleri Üretici Fiyat Endeksi değişkeninden kaynaklandığı ve bu değişkeni sırasıyla döviz kuru (0,34) ve petrol fiyatları (0,07) değişkenlerinden kaynaklandığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
One of the keys to the economic development of countries is food and agriculture. With the agricultural activities in a country, food supply for the people and the necessary raw materials for industry are provided. Therefore, prices of agricultural products are of great importance for economies. In addition to the supply and demand affecting the prices of agricultural products, there are also various macroeconomic factors. Among these macroeconomic factors, especially oil prices significant. However, both the prices of agricultural products and oil prices have been increasing recently. This simultaneous increase in agricultural products and oil prices strengthened attitudes towards the impact of oil prices on prices of agricultural products. The aim of this study is to analyze the effect of oil prices on prices of agricultural products. For this purpose, oil prices, exchange rate and agricultural products producer price index were included as independent variables in the model that was estimated by Vector Autoregression and Autoregressive Distributed Lag methods. Monthly data from January 2016 to December 2020 were used in the study. According to the results of the analysis, a long-term cointegrated relationship was found between oil prices, exchange rate, agricultural products producer price index and prices of agricultural products. According to the elasticity coefficients of the model, it was reached that agricultural products producer price index with elasticity of 0,54% had most significant effect on unprocessed food price inflation. In addition to this, it was also determined exchange rate and oil prices are the other important variables with elasticities of 0,34 and 0,07, respectively.
Benzer Tezler
- Macro stress testing in Turkish banking sector and tail dependence in financial, energy and commodity markets
Türk bankacılık sektöründe makro stres testi ve finansal, enerji ve emtia piyasalarında kuyruk bağımlılığı
ZEHRA ATİK
Doktora
İngilizce
2024
Ekonometriİstanbul Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜLOĞLU
- Küreselleşme sürecinde tarım sektörü: Tarımsal ürünlerin fiyatlarının belirleyicileri ve Türkiye deneyimi
Agricultural sector in the globalization process: Determinants of agricultural products prices and Turkey's experience
GÜLİZ ARDİLLİ
- Uluslararası ticaretin dinamiği
Başlık çevirisi yok
NAMIK TEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPara Banka Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİT TARGAN ÜNAL
- Makroekonomik dinamiklerin buğday piyasasına etkisi: Türkiye örneği
The impact of macroeconomic dynamics on the wheat market: The case of Türkiye
NİHAL BUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonometriMarmara Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT SAMİ GÜNGÖR
- Enerji fiyatları ve tarım ürünleri fiyatları arasındaki bağımlılık ilişkisinin kapula yöntemi ile araştırılması
Investigation of the relationship between energy prices and agricultural product prices by copula method
YONCA YILDIRIM BÖLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İstatistikAnkara Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL AÇIK KEMALOĞLU