Türkiye'de farklı kredi türlerine göre banka kredi kanalı
The bank credit channel by different types of loans in Turkiye
- Tez No: 866480
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ŞENGÖNÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Tezin temel amacı ticari ve tüketici kredileri için banka kredi kanalı etkinliğinin birbirlerinden farklı olduğu hipotezinin sınanmasıdır. Temel hipotez dışında bankaların içsel değişkenlerinin ve makroekonomik değişkenlerin etkileri de kurulan diğer hipotezler üzerinden sınanmıştır. Banka kredi kanalının varlığının ve etkinliğinin üç farklı açıdan incelenmesi amacıyla üç farklı analiz yapılmıştır. Birinci analizde 2005:Ç2-2021:Ç2 döneminde para politikası faizinin banka kredi büyümesine etkisi incelenmiştir. Analiz için oluşturulan modellere bankaya özgü değişkenler ile makroekonomik göstergeler bağımsız değişkenler olarak dahil edilmiştir. İncelenen dönemde hem küresel kriz hem de pandemi salgını yaşanmıştır. Yaşanan krizlerin analiz sonuçlarını zayıflatabileceği öngörüsüyle daha istikrarlı bir dönemde analiz tekrar edilmiştir. Böylece ikinci analiz 2011:Ç1-2019:Ç4 döneminde gerçekleştirilmiştir. İkinci analize para politikası faizini temsilen ilk modelde kullanılan BİST borçlanma araçları piyasası gecelik repo faizi yerine merkez bankası ağırlıklı fonlama maliyeti dahil edilmiştir. İkinci analizde makroekonomik değişkenler dışlanmıştır. Böylece farklı açılardan iki analizin karşılaştırılması mümkün olmuştur. Ancak yine de yapılan iki analizle banka kredi kanalı ile ulaşılmak istenen nihai amaca dair bilgi verilememiştir. Bu nedenle üçüncü analiz 2011:Ç1-2019:Ç4 döneminde toplam banka kredi hacminin reel GSYİH üzerindeki etkisinin varlığını ve düzeyini tespit edebilmek amacıyla yapılmıştır. Türkiye'deki ticari ve tüketici kredi kanalının etkinliğini inceleyen ilk iki analizde 18 ticari bankanın bilanço düzeyindeki 3 aylık frekanstaki veri setlerinden faydalanılmıştır. Analizlerde Panel AMG (Augmented Mean Group) tahmincisi kullanılmıştır ve bildiğimiz kadarıyla tez Panel AMG tahmincisini kullanarak banka kredi kanalını Türkiye düzeyinde inceleyen ilk çalışmadır. Bununla birlikte farklı kredi türleri düzeyinde banka kredi kanalının etkinliğini panel veri setleriyle inceleyen az sayıda çalışmadan biri olarak alana katkı sunulduğu düşünülmektedir. Tezde uluslararası literatür taraması genel uygulamadan farklı olarak bibliyometrik analiz şeklinde hazırlanmış ve geniş çaplı bir inceleme yapılmıştır. Tezin yapılacak çalışmalara bu yönüyle de katkı sunması temenni edilmiştir. Analiz bulgularına göre politika faizi ticari kredi ve tüketici kredilerini çoğu modelde negatif yönde ancak oldukça zayıf bir düzeyde etkilemiştir. Bununla birlikte tüketici kredilerinin para politikası faizinden etkilenme düzeyi ticari kredilere göre daha düşüktür. Bankaya özgü değişkenlerden kredi mevduat oranı ve likidite oranı ticari kredi ve tüketici kredi büyümesini pozitif yönde etkilerken, banka aktif büyüklüğü ve takipteki kredi oranları negatif yönde etkilemişlerdir. Bununla birlikte bankaya özgü değişkenlerin genel olarak ticari kredileri etkileme seviyesi tüketici kredilerine göre daha fazladır. Reel GSYİH büyümesi ile enflasyon ticari kredi ve tüketici kredilerini önemli düzeyde etkilemiştir. Bununla birlikte makroekonomik değişkenlerin birlikte ve ayrı ayrı dahil edildikleri modellerde kredileri etkileme yönleri farklılık göstermiştir. Ayrıca bahsedilen makroekonomik göstergelerin tüketici kredilerini etkileme seviyesi ticari kredilerden daha fazladır. İlave olarak ikinci analizde 2018 döviz krizi kukla değişkeni sadece tüketici kredilerini etkilemiştir. Tüketici kredileri politika faizi ile bankaya özgü değişkenlerden ticari kredilere oranla daha az etkilenmiştir. Bununla birlikte makroekonomik göstergelerden tüketici kredileri ticari kredilere göre daha fazla etkilenmiştir. Analiz sonuçlarına göre tüketici ve ticari kredi arzının politika faizinden, içsel faktörlerden ve makroekonomik göstergelerden farklı düzeylerde etkilendikleri sonucuna ulaşılmıştır. Üçüncü analiz sonucuna göre uzun dönemde reel GSYİH'yı toplam kredi arzının pozitif yönde, 2018 krizi kukla değişkeninin ise negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Tüm analiz bulgularına göre, ticari ve tüketici kredileri için banka kredi kanalı çalışmaktadır ancak zayıf etkindir. Bununla birlikte tüketici kredileri için etkinlik seviyesi ticari kredilere göre daha düşüktür. Tüketici kredileri içsel faktörlerden ticari kredilere göre daha az etkilenmiş, diğer taraftan tüketici kredileri makroekonomik göstergelerden ticari kredilere göre daha fazla etkilenmiştir. Özetle banka kredi kanalı etkinliğinin tespitinde tanımlama hatasına düşülmemesi için şu hususlar dikkate alınmalıdır. Birincisi banka bilançolarındaki aktif büyüklük ve likidite düzeyi gibi içsel değişkenlerin bankalar düzeyinde heterojen yapıda olması banka kredi kanalının işleyişine etki etmektedir. İkincisi ticari ve tüketici kredisi gibi farklı türdeki kredilerin arzlarının içsel ve dışsal değişkenlerden etkilenme seviyeleri birbirinden farklıdır.
Özet (Çeviri)
The main aim of the thesis is to test the hypothesis that bank credit channel efficiency is at different levels for commercial and consumer loans. Apart from the main hypothesis, the effects of banks' endogenous variables and macroeconomic variables are also tested through other hypotheses. Three different analyses are conducted to examine the existence and efficiency of the bank credit channel from three different perspectives. In the first analysis, the effect of monetary policy rate on bank loan growth during the 2005:Q2-2021:Q2 period is analyzed. Bank-specific variables and macroeconomic indicators are included as independent variables in the models constructed for the analysis. In the analyzed period, both the global crisis and the pandemic outbreak were experienced. Considering that the crisis may weaken the results of the analysis, the analysis was repeated over a more stable period. Thus, the second analysis was conducted in the period 2011:Q1-2019:Q4. In the second analysis, the central bank's weighted funding cost is included to represent the monetary policy rate instead of the BIST debt securities market overnight repo rate used in the first model. Macroeconomic variables are excluded in the second analysis. Thus, it was possible to compare the two analyses from different perspectives. However, the two analyses still fail to provide information on the ultimate goal of the bank credit channel. For this reason, the third analysis was conducted to determine the existence and level of the effect of total bank loan volume on real GDP in the period 2011:Q1-2019:Q4. The first two analyses, which examine the bank credit channel efficiency for commercial and consumer credit in Turkiye, utilise 3-month frequency data sets of 18 commercial banks at the balance sheet level. The Panel Augmented Mean Group (AMG) estimator is used in the analyses, and to the best of our knowledge, this is the first study to analyse the bank credit channel in Turkiye using the Panel AMG estimator. In addition, it is thought to contribute to the field as one of the few studies that examines the efficiency of the bank credit channel at the level of different loan types with panel data sets. Unlike general practice, the international literature review in the thesis is prepared in the form of bibliometric analysis, and a comprehensive review is made. It is hoped that the thesis will contribute to future studies in this respect. According to the analysis results, the policy rate affected commercial and consumer loans negatively in most regression models, but at a very weak level. In addition, consumer loans are less affected by the monetary policy rate than commercial loans. Among the bank-specific variables, loan-deposit ratio and liquidity ratio positively affect commercial loan and consumer loan growth, while bank asset size and non-performing loan ratios negatively affect commercial loan growth. In addition, bank-specific variables generally affect commercial loans more than consumer loans. Real GDP growth and inflation had a significant effect on commercial and consumer loans. In addition, the direction of the effects of macroeconomic variables on loans differed in regression models where they were included together or separately. Moreover, these macroeconomic indicators affect consumer loans more than commercial loans. In addition, in the second analysis, the 2018 currency crisis dummy variable affected only consumer loans. Consumer loans were less affected by the policy rate and bank-specific variables than commercial loans. However, consumer loans are more affected by macroeconomic indicators than commercial loans. According to the analysis results, it is concluded that consumer and commercial loan supply behaviour is affected by the policy rate, endogenous factors, and macroeconomic indicators at different levels. According to the results of the third analysis, in the long run, total credit supply had a positive effect on real GDP, while the 2018 crisis dummy variable had a negative effect. According to all the analysis results, the bank credit channel for commercial and consumer loans is functional but weakly efficient. However, the efficiency level for consumer loans is lower than for commercial loans. Consumer loans are less affected by endogenous factors than commercial loans, while consumer loans are more affected by macroeconomic indicators than commercial loans. In sum, the following points should be taken into account to avoid identification errors in determining the efficiency of the bank credit channel: First, the heterogeneity of endogenous variables such as asset size and liquidity level in bank balance sheets at the bank level affects the function of the bank credit channel. Second, the supply of different types of loans, such as commercial and consumer loans, is affected by endogenous and exogenous variables at different levels. This affects the function of the bank credit channel by loan type.
Benzer Tezler
- Varlığa dayalı menkul kıymet ihracı ve Türkiye uygulamasının değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
HÜDA BAŞARAN
- Farklı kredi türleri için banka stratejilerinin oyun teorisi yaklaşımı ile incelenmesi
A game theoretical approach to investigate different type of bank credits
PELİN BİLİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bankacılıkİstanbul Aydın ÜniversitesiUluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM ÖZARI
- Does increasing foreign control in the banking sector have an impact on banks' loan rates? evidence from Turkey
Bankacılık sektöründe yabancı kontrolü artışının bankaların kredi faiz oranları üzerinde etkisi var mı? Türkiye örneği
AYÇA TOPALOĞLU BOZKURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Bankacılıkİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜHEYLA ÖZYILDIRIM
- Determinants of bank lending in Turkey
Türkiye'de banka kredilerinin belirleyicileri
BURAK DENİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF AKBOSTANCI ÖZKAZANÇ
- Makroekonomik belirsizliklerin bankaların döviz kuru riski üzerine etkileri
Effects of macroeconomic uncertainty on exchange risk of the banks
FİKRET OFLAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bankacılıkİstanbul Medipol Üniversitesiİşletme Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERHAT YÜKSEL