Depremi yaşamış postpartum dönemdeki kadınların deneyim ve psikososyal gereksinimlerinin ıncelenmesi
Examining the experience and psychosocial needs of postpartum women who have experienced the earthquake
- Tez No: 867531
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RUŞEN ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum, Obstetrics and Gynecology
- Anahtar Kelimeler: Doğal afet, deprem, gebe ve postpartum, Natural disaster, earthquake, pregnant and postpartum
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Amaç: Bu araştırma, 06.02.2023 günü, Türkiye saati ile 04:17'de ve 13:24'de merkez üssü Pazarcık (Kahramanmaraş) ve Elbistan (Kahramanmaraş) olan Mw 7.7 ve Mw 7.6 büyüklüğünde meydana gelen depremi yaşayan ve postpartum dönemde olan kadınların, depremde yaşadıkları deneyimler ile psikososyal durumlarının ve sağlıklarının artırılmasına yönelik beklenti ve gereksinimlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırmada yaşanan olaylardan derinlemesine bilgi edinilmesi planlandığı için araştırma yöntemlerinden nitel araştırma yönteminin kullanılması uygun görülmüştür. Bu araştırmanın evrenini; Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay illerinde depremi yaşamış, halen Malatya'da yaşayan kadınlar oluşturmaktadır. Örnekleme, deprem anında etkilenen bölgede yaşayan; postpartum dönemdeki kadınlar dahil edilmiştir. Veriler, depremi yaşamış olan postpartum dönemdeki kadınlarla çadır ve konteyner kent alanlarında yaşayan sağlık hizmetleri ve acil durum sebebiyle hastaneye başvurmuş olan 20 kadınla bireysel yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Yüz yüze derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmeler 30-55 dk (ort: 41,25 dk) sürmüştür. Görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Veri transkripti aynı gün içinde araştırmacı tarafından yapılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, nitel veri analiz yöntemlerinden olan“İçerik Analiz”yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından bireylerle yapılan görüşmelerin dijital ortamda kaydedilmesi, kayıtların çözümlenerek yazıya geçirilmesi yoluyla toplanmıştır. Veriler bir nitel veri analizi programı (MAXQDA) analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya toplamda 20 katılımcı dahil edilmiş, araştırma bulguları beş tema altında toplanmıştır. Araştırma temalarından biri olan“Deprem Sırası ve Sonrasında Yaşanan Psikolojik Süreçler”temasına ait üç kategori oluşturulmuştur. Bunlar kadınların deprem sonrası duygusal tepkileri, kadınların deprem anınna yönelik duygusal tepkileri ve depremin travmatik etkileri'dir. Kadınların deprem sonrası duygusal tepkilerine ilişkin; korku, keder, kaygı, öfke kontrolünde güçlük, umutsuzluk, tükenmişlik ve yas sürecini yaşayamama, kadınların deprem anına yönelik duygusal tepkilerine ilişkin; aşırı korku, çaresizlik, şok ve yas tepkisi, depremin travmatik etkilerine yönelik; travma sonrası büyüme ve travma sonrası stres bozukluğu kodları oluşturulmuştur. Araştırma kapsamında ele alınan ikinci tema olan“Gebelik ve Doğum Sürecine İlişkin Yaşanan Deneyimler”temasına ait iki kategori oluşturulmuştur. Bunlar; depremin gebelik üzerine fiziksel ve psikolojik etkileri ve depremin doğum ve doğum sonrası süreçte fiziksel ve psikolojik etkileri'dir. Gebelik sürecine ilişkin; antenatal kontrole gidememe/aksatma, kanamalar olması, erken doğum ve gebelik risklerinin artması, sancı süreci ve yaşanan zorluklar, doğum korkusu, bebek hareketlerini hissetmeme ve yetersiz beslenme, doğum ve doğum sonrası sürecine fizyolojik ve psikolojik etkileri; eş desteği, doğum sırasında depremi tekrar yaşama korkusu, annelik rolünü gerçekleştirmede yetersizlik ve güçlük algısı, doğum sürecine hazırlanılamamasına bağlı stresli bir doğum yapma, dışarıdan bir sosyal desteğe ihtiyaç duymama, emzirme sürecinin kesintiye uğraması'dır.“Deprem Sonrası Yaşanan Sorunlar”teması ile ilgili sekiz kategori oluşturulmuştur. Bunlar; yiyecek sorunu, giyecek sorunu, barınma sorunu, hijyen ve özbakım sorunu, hastalıkların artması sorunu, ulaşım ve organizasyon sorunu, iletişim sorunu ve psikolojik destek alamama sorunudur.“Sağlık Çalışanlarına Yönelik Deneyimler”teması ile ilgili iki kategori oluşturulmuştur. Bunlar; sağlık çalışanlarının ilgili olması ve sağlık çalışanlarının ilgisiz olmasıdır.“Depremzede Annelerin Beklenti ve İhtiyaçları”teması ile ilgili dört kategori oluşturulmuştur. Bunlar; yardımların etik kurallara göre ve organize yapılması, sosyal destek gruplarının oluşturulması, devletin afetlere karşı hazırlıklı olması ve gebe ve yeni doğum yapmış kadınlara öncelik ve ayrıcalık tanınmasıdır. Sonuç; Depremin beklenmedik acil müdahale edilmesi gereken bir afet olduğu bilinmektedir, ancak bu dönemde gebe ve doğum yapmış kadınların biyopsikososyal ihtiyaçları önceliklendirilmeli, deprem sonrası barınma, yiyecek, giyecek, temizlik ve bakıma yönelik acil ihtiyaçları karşılanmalı ve kadınların psikolojik olarak yaşadıkları olumsuz deneyimlerle baş edilmesinde gereken psikolojik müdahalelerin erken dönemde ve süreçlerine özgü bireysel bakım odaklı destek sistemleri oluşturularak bütüncül bir bakım sağlanması için ilgili kurum ve kuruluşların etkin müdahaleleri deprem öncesi planlanmasının önemini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study was to investigate the effects of the earthquake experiences on the psychosocial status of women who experienced the earthquake and who were in the postpartum period and whose epicentres were Pazarcık (Kahramanmaraş) and Elbistan (Kahramanmaraş) with a magnitude of Mw 7.7 and Mw 7.6 at 04:17 and 13:24, respectively, on 06.02.2023, Turkey time, and to examine their expectations and needs for increasing psychological health. Materials and Method: Since it was planned to obtain in-depth information from the events experienced in this research, it was deemed appropriate to use qualitative research method from research methods. The population of this study consists of women who have experienced earthquakes in Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya and Hatay provinces and are currently living in Malatya. The sample includes women in the postpartum period living in the affected area at the time of the earthquake. The data were collected through individual semi-structured interviews with 20 postpartum women who experienced the earthquake and 20 women who applied to the hospital due to health services and emergencies living in tent and container city areas. Face-to-face indepth interview technique was used. Semi-structured interviews lasted 30-55 minutes (mean: 39.4 minutes). The interviews were recorded on a voice recorder. The data were transcribed by the researcher on the same day. In the analysis of the research data,“Content Analysis”method, which is one of the qualitative data analysis methods, was used. The data of the research were collected by the researcher by recording the interviews with the individuals in digital environment, analysing and transcribing the recordings. The data were analysed through a qualitative data analysis programme (MAXQDA). Findings: A total of 20 participants were included in the study, and the research findings were collected under five themes. Three categories were created related to the theme of“Psychological Processes During and After the Earthquake”, which is one of the research themes. These are women's emotional reactions after the earthquake, women's emotional reactions to the moment of the earthquake and the traumatic effects of the earthquake. Regarding women's emotional reactions after the earthquake; Fear, grief, anxiety, difficulty in anger control, hopelessness, burnout and inability to go through the mourning process are related to women's emotional reactions to the earthquake; extreme fear, helplessness, shock and mourning response to the traumatic effects of the earthquake; Post-traumatic growth and post-traumatic stress disorder codes were created. Within the scope of the research, two categories were formed for the second theme“Psychological Processes Experienced in Pregnancy and Childbirth”. These are the physical and psychological effects of the earthquake on pregnancy and the physical and psychological effects of the earthquake on labour and postnatal period. The physiological and psychological effects of the earthquake on the pregnancy process; not being able to go to antenatal control / delay, having bleeding, increasing the risks of premature birth and pregnancy, the labour process and the difficulties experienced, fear of birth, not feeling baby movements and malnutrition, physiological and psychological effects on the birth and postpartum process; spouse support, fear of reliving the earthquake during birth, perception of inadequacy and difficulty in fulfilling the role of motherhood, giving a stressful birth due to lack of preparation for the birth process, not needing external social support, interruption of the breastfeeding process. Eight codes were created regarding the theme of“Problems After the Earthquake”. These; These are food problems, clothing problems, shelter problems, hygiene and self-care problems, increased disease problems, transportation and organization problems, communication problems and the problem of not receiving psychological support. Two codes were created regarding the theme“Awareness of Healthcare Professionals”. These; healthcare professionals are concerned and healthcare professionals are indifferent. Four codes were created regarding the theme“Expectations and Needs of Mothers in Earthquake Victims”. These; These are providing aid in an organized and ethical manner, creating social support groups, ensuring that the state is prepared for disasters, and giving priority and privilege to pregnant and women who have just given birth. Conclusion; It is known that an earthquake is an unexpected disaster that requires urgent intervention, but the biopsychosocial needs of pregnant and postpartum women should be prioritized during this period, Urgent needs for shelter, food, clothing, cleaning and care after the earthquake should be met, and psychological interventions needed to cope with the negative psychological experiences of women should be implemented in the early period and The effective interventions of relevant institutions and organizations to provide holistic care by creating individual care-oriented support systems specific to the earthquake processes reveal the importance of pre-earthquake planning.
Benzer Tezler
- Kahramanmaraş merkezli depremi yaşamış depremzede sağlık çalışanlarının Travma Sonrası Stres Bozukluğu düzeyi ve deprem stresi ile baş etme stratejilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the Post-Traumatic Stress Disorder level of healthcare workers who experienced the Kahramanmaras-centered earthquake and their coping strategies with earthquake stress
YUNUS AKSOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAZİYE ŞULE GÜMÜŞTAKIM
- Deprem travmasının kuşaklar arası aktarımının ortaokul öğrencileri üzerinden incelenmesi
Intergenerational transmission of earthquake trauma among secondary school students
LÜTFİYE BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AZİZE NİLGÜN CANEL
- Kahramanmaraş depremi sonrası ebeveyn tutumunun ve ebeveyn travma düzeyinin afet yaşayan çocukların ruh sağlığına etkisi
The impact of parental attitude and parental trauma level on the mental health of children experiencing disaster after the Kahramanmaraş earthquake
NAFİYE ZENGİN GENÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELAL KUŞ
- 2011 Van Depremi üzerine sosyolojik bir analiz -Mekan, Afet yönetimi, Algı-
A sociological analysis on 2011 Van Earthquakes -Location, Disaster management, Perception-
MEHMET BAKİ BİLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Deprem MühendisliğiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUVAT PARİN
- Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerde kayıp yaşamış yetişkin bireylerde yas sürecinin, psikolojik dayanıklılık ve üstbilişi yordaması
The prediction of grief process, psychological resilience, and metacognition in adult individuals who experienced loss in the february 2023 Kahramanmaraş-centeredearthquakes
HAYAT YAPAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Yakın Doğu ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE ÇELİKAY SÖYLER