İlk dönem Osmanlı düşüncesinde varlık görüşünün Kur'ani dayanakları -Dâvûd Kayserî ve Molla Fenârî örneği-
Quranical basis of the view of existence in early Ottoman thought -Example of Dâvûd Kayserî and Molla Fenârî-
- Tez No: 868094
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDOĞAN PAZARBAŞI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Varlık, Kur'an, Osmanlı, Dâvûd Kayserî, Molla Fenârî, Being, Quran, Ottoman, Dâvûd Kayseri, Molla Fenârî
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Bir medeniyetin düşünce sistemi en açık şekliyle sahip olduğu varlık anlayışında mündemiçtir. Dolayısıyla herhangi bir medeniyet hakkında yapılacak ilk çalışma o medeniyetin varlık anlayışının ortaya çıkarılmasıdır denilebilir. Osmanlı devletinde üstlendikleri resmi görevlerle Osmanlı medeniyetinin ilk temsilcileri olan Dâvûd Kayserî ve Molla Fenârî sahip oldukları varlık görüşleri ile kendilerinden sonraki Osmanlı düşüncesini büyük ölçüde etkilemiş hatta belirlemiş tarihi şahsiyetler olarak öne çıkmaktadırlar. Her iki âlim de varlık görüşlerini oluştururken Kur'an'dan istifade etmiş ve varlık görüşlerini Kur'an ayetleri ile delillendirmişlerdir. Çalışmamız her iki âlimin de eserlerinde varlık görüşlerini ifade ederken hangi Kur'an ayetlerini delil olarak kullandıklarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra çalışmamız ilk dönem Osmanlı âlimlerinin varlık anlayışlarını ortaya çıkarmayı amaçlamakta böylece Osmanlı düşüncesi üzerine yapılacak çalışmalara katkı sunmayı hedeflemektedir. Osmanlı coğrafyası birçok kültürün buluştuğu çevresini etkileyen aynı zamanda çevresinden etkilenen bir kültür ortamına sahiptir. Çalışmamızda incelediğimiz Dâvûd Kayserî ve Molla Fenârî'nin ilim öğrenmek maksadıyla yapmış oldukları seyahatler, yazmış ve istinsah etmiş oldukları eserler, medreselerde okutmuş oldukları kitaplar ve yetiştirmiş oldukları talebeler incelendiğinde çok geniş bir etkileşim ağıyla karşılaşmaktayız. Bu etkileşim ağı Osmanlı döneminde İslam düşüncesinin gelişimini de bize verecek ipuçları içermektedir. Eğer bu etkileşim ağı takip edilebilirse Osmanlı düşüncesinin özgün yanlarının ortaya çıkarılabileceğini düşünüyoruz.
Özet (Çeviri)
A civilization's thought system is most clearly inherent in its understanding of existence. Therefore, it can be said that the first study to be done about any civilization is to reveal the understanding of existence of that civilization. Dâvûd Kayseri and Molla Fenârî, who were the first representatives of the Ottoman civilization with their official duties in the Ottoman state, stand out as historical figures who greatly influenced and even determined the Ottoman thought after them with their views on existence. Both scholars benefited from the Quran while forming their views on existence and proved their views on existence with verses from the Quran. Our study aims to determine which Qur'anic verses both scholars used as evidence when expressing their views on existence in their works. In addition, our study aims to reveal the understanding of existence of the early Ottoman scholars, thus aiming to contribute to studies on Ottoman thought. The Ottoman geography has a cultural environment that affects and is also influenced by its environment, where many cultures meet. When we examine the travels of Dâvûd Kayseri and Molla Fenârî, whom we examined in our study, for the purpose of learning science, the works they wrote and copied, the books they taught in madrasahs and the students they educated, we encounter a very wide network of interaction. This interaction network contains clues that will tell us about the development of Islamic thought in the Ottoman period. We think that if this interaction network can be followed, the original aspects of Ottoman thought can be revealed.
Benzer Tezler
- Kemalpaşazâde'nin Mâhiyet Teorisi
Kemalpashazâda's Theory of Quiddity
MAHMUT ŞIMŞAT
Doktora
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT DEMİRKOL
- Necmettin El-Kâtibî ve metafizik düşüncesi
Najm Al-D?n Al-K?tib? and his thoughts on metaphysics
MUSTAKİM ARICI
Doktora
Türkçe
2011
Felsefeİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER
- Nizam-ı Cedid'ten Tanzimat'a Osmanlı zihniyet yapısının çözümlenmesi bağlamında Batı'nın siyaset bilimi kavramlarının (özgürlük, eşitlik, vatan ve millet) dönüşümü
Transformation of concepts in Western political science (liberty, equality, homeland, nation) in the contexs of analysis of Ottoman's intellectual mentality from Nizam-ı Cedid to Tanzimat
MUSTAFA ENES AKTÜRKOĞLU
- Ahmed Hüsâmeddin Dağıstanî'nin hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Ahmed Hüsâmeddi̇n Dağıstanî's li̇fe, works and sufi̇c vi̇ews
HARUN ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞİMŞEK
- Arşiv belgeleri ışığında Türk Kurtuluş Savaşı içinde Gediz Taarruzu ve sonuçları (24 ekim 1920 - 6 ocak 1921)
Gediz Attack and its consequences in the Turkish Independence War in the light of archive documents (October 24,1920 - january 6,1921)
GÜL BUSE HOŞGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Sosyal düşünce tarihimizde Atilla İlhan ve ulusal bileşim düşüncesi
Başlık çevirisi yok
MUZAFFER TAŞDEMİR