Dijital paranın ulusal ve uluslararası para sistemine etkisi
The effect of digital money on the national and international monetary system
- Tez No: 868258
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET GÜNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, Banking
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bankacılık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bankacılık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 238
Özet
Zaman ve mekân kavramının ortadan kalktığı günümüz dünyasında yapay zekâ, blok zincir gibi teknolojik yeniliklerin finansal sisteme uyarlanması ile ortaya çıkan dijital varlıklar, ekonominin yapı taşlarını etkilemeye başlamıştır. Özellikle son yıllarda bilişim sektöründe yaşanan gelişmeler daha hızlı, daha düşük maliyet ile ödeme hizmeti sağlanmasının önünü açmıştır. Bununla birlikte uzun süredir tartışılan uluslararası para sisteminin mevcut haliyle sürdürülebilirliğinin zorluğu, finansal sistem ve para ile ilgili ortaya çıkan yeni formlarla sorgulanır olmuştur. Dolayısıyla hegemon para, ödeme sistemleri, ödeme araçları ve alternatif arayışları konusunda her ülkenin ve uluslararası kuruluşların kendi menfaatleri doğrultusunda farklı pozisyonlar aldığı ve çalışmalar yaptığı gözlenmektedir. Bu kapsamda tartışılan dijital paraların temelini, yeni nesil teknoloji tabanlı merkeziyetsiz yapıdaki kripto paralar ve merkezi yapıdaki merkez bankası dijital parası (CDBC) oluşturmaktadır. Tez kapsamında, Kripto paralar ve CDBC ile ilgili merkez bankalarının ve uluslararası kuruşların raporları ve açıklamalarının yanı sıra konuyla ilgili mevcut literatür ve dijital kaynaklar incelenmiştir. Böylece ulusal ve uluslararası piyasaların geleceği ve bu geleceğin inşasında dijital paraların rolü ve etkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan bu tez ile merkez bankalarının dijital dönüşüm ve CBDC'ler konusunda uluslararası para ve ödeme sistemlerini revize etme potansiyelinin farkında oldukları ancak CDBC'nin ihracı ve tasarımı noktasında da bir fikir birliği olmadığı görülmektedir. Olası bir CBDC'nin hem nakit hem mevduatlarla birlikte tamamlayıcı bir enstrüman olarak kullanılması tasarlanmakta dolayısıyla nakidin tamamen yerini alması hedeflenmemektedir. Bununla birlikte yakın gelecekte doların rezerv para olma statüsünü kaybetmeyeceği düşünülmektedir. Sonuç olarak yaşanan gelişmelerin çoklu rezerv para sistemine geçiş eğilimini artıracağı ve de doların zamanla konumunu başka para birimleri ile paylaşacağı öngörülmektedir. Ayrıca Ülkemizde MB'nin henüz kesin CBDC ihraç kararı bulunmadığı bununla birlikte dünya çapında yürütülen çalışmalarla benzer şekilde olası bir CBDC'nin nakdi tamamlayıcı bir rol ile piyasaya sürülmesi düşünüldüğü görülmektedir. Bazı Avrupa, Asya ve körfez ülkeleri kendi aralarında sınır ötesi ödeme sistemlerine yönelik çeşitli CBDC projeleri yürüttüğü bilinmektedir. Benzer şekilde bir çalışmanın Türkiye'nin aralarında bulunduğu“Türk Devletleri Teşkilatı”kapsamındaki üye ülkeler arasında da uygulanabileceği bu tez kapsamında önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
In today's world where the concept of time and space has disappeared, digital assets, which emerged with the adaptation of technological innovations such as artificial intelligence and blockchain to the financial system, have started to affect the building blocks of the economy. Especially in recent years, developments in the IT sector have paved the way for faster and lower-cost payment services. In addition, the difficulty of sustainability of the international monetary system in its current form, which has been discussed for a long time, has been questioned with the new forms emerging in the financial system and money. Therefore, it is observed that each country and international organizations are taking different positions and conducting studies on hegemonic money, payment systems, payment instruments and the search for alternatives in line with their own interests. The digital currencies discussed in this context are new generation technology-based decentralized cryptocurrencies and centralized central bank digital currency (CDBC). Within the scope of the thesis, the reports and statements of central banks and international institutions on cryptocurrencies and CDBC, as well as the existing literature and digital resources on the subject were examined. Thus, it was tried to reveal the future of national and international markets and the role and effects of digital currencies in the construction of this future. This thesis shows that central banks are aware of the potential of digital transformation and CBDCs to overhaul international monetary and payment systems, but there is no consensus on the issuance and design of a CBDC. A possible CBDC is envisioned to be used as a complementary instrument to both cash and deposits, and thus is not intended to completely replace cash. Nevertheless, it is believed that the dollar will not lose its status as a reserve currency in the near future. In conclusion, developments are expected to increase the trend towards a multi-reserve currency system and the dollar will eventually share its position with other currencies. Moreover, the CBRT has not yet made a final CBDC issuance decision in Turkey; however, it seems that a possible CBDC is being considered to be introduced to the market with a complementary role to cash, similar to the efforts carried out around the world. It is known that some European, Asian and Gulf countries are conducting various CBDC projects for cross-border payment systems among themselves. It is suggested in this thesis that a similar project could be implemented among the member states of the“Organization of Turkic States”, including Turkey.
Benzer Tezler
- Dijital para ve blok zinciri teknolojisinin Merkez Bankası ile bankalara etkileri
The effects of digital money and blok zincir technology on the Central Bank and banks
ŞABAN AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BankacılıkAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÜNAL
- Kripto varlıklar ve kripto varlıklar ile ilgili regülasyonlar
Cryptoassets and regulations regarding cryptoassets
AHMET TILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BankacılıkAkdeniz ÜniversitesiBankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL CİĞER
- Bir kayıt zinciri uygulaması olarak kripto para uygulaması ve finansal piyasalara etkileri
Cyrpto money as a block chain application and its effects on financial markets
AHMET EMRE TORAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeİnönü Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEMET CEM DANACI
- Dijital paranın dünya, Türkiye ve Kırgızistan ekonomi ve muhasebe sistemindeki yeri ve geleceği
Place and future of digital money in economics and accounting system in the world, Turkey and Kyrgyzstan
ZHAİNAGUL ATAMBEKOVA
- Merkez bankası dijital parasının para politikası üzerine etkileri
The effects of central bank digital currency on monetary policy
BERKAY CİVCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiDokuz Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN ABUK DUYGULU