Avrupa Birliği yeşil ekonomi politikalarının ekonomi politik analizi: Türkiye dış ticaretine yansımalar
Economic political analysis of the European Union green economy policies: Reflections on Turkey's foreign trade
- Tez No: 868659
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YAŞAR SERHAT YAŞGÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Uluslararası Ticaret, Economics, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Avrupa Birliği (AB), 2050 yılına kadar üretim ve tüketim süreçlerini karbon emisyonlarından arındırmayı ve karbon nötr bir ortak pazar olmayı amaçlamaktadır. Ancak AB, tek taraflı olarak iklim değişikliği ile mücadele ederek bu amaçlara ulaşamayacağının farkındadır. Bu sebeple ticaret ortaklarını da iklim değişikliği ile mücadeleye ve yeşil ekonomik dönüşüme yönlendirmek zorundadır. Bu kapsamda AB, sınırda karbon düzenlemesini (SKD) uygulamaya almıştır. SKD mekanizması AB sınırları içinde faaliyet gösteren firmaların katlandıkları karbon maliyetlerine AB'nin ticaret ortaklarında faaliyet gösteren firmaların da katlanmalarını sağlamaktadır. Bu bağlamda AB, SKD'yi dış ticarette yeni bir koruma aracı olarak kullanarak karbon yoğun ürünlerinin ticaretinin kısıtlandığı, karbon yoğunluğu düşük olan ürünlerin ticaretinin serbest şekilde yapıldığı bir ticaret düzeni inşa etmektedir. SKD'den etkilenmesi beklenen ülkelerin başında ise ihracatının yaklaşık yarısını AB pazarına yapan Türkiye gelmektedir. Bu çalışmada da SKD mekanizmasının Türkiye'nin sektörel rekabet edebilirliği ve dış ticareti üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma, açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemine dayanmakta ve birbirine bağlı beş aşamadan oluşmaktadır. Bu kapsamda SKD öncesinde ve SKD sonrasında Türkiye'nin AB ülkeleri karşısında sektörel rekabet edebilirliği tespit edilmiştir. Analiz sonucunda Türkiye'nin ana metaller ve diğer metalik olmayan mineraller sektörlerinde AB-27'ye karşı açıklanmış karşılaştırmalı üstün olduğu, kimyasallar ve elektrik sektörlerinde ise AB-27'ye karşı açıklanmış dezavantaja sahip olduğu tespit edilmiştir. SKD'nin devreye girmesiyle tüm sektörlerde Türkiye'nin rekabet gücünün azaldığı, diğer metalik olmayan mineralli ürünler sektöründe ise açıklanmış karşılaştırmalı üstünlüğün korunamadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda SKD mekanizmasının devreye girmesiyle Türkiye'nin SKD'nin kapsadığı tüm sektörlerde AB pazarına ihracatının azalacağı buna karşın Birlik üyesi ülkeler arasında ticaretin artacağı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The European Union (EU) aims to decarbonize its production and consumption processes and become a carbon neutral common market by 2050. However, the EU is aware that it cannot achieve these goals by tackling climate change unilaterally. For this reason, it has to direct its trading partners towards combating climate change and green economic transformation. In this context, the EU has implemented carbon border adjustment mechanism. Carbon border adjustment mechanism ensures that the carbon costs incurred by firms that operate in the EU are also incurred by firms that operate in trading partners. In this context, by using carbon border adjustment mechanism as a new protection policy tool in foreign trade, the EU is establishing a trade order in which trade in carbon-intensive products is restricted and trade in low carbon-intensive products is free. One of the countries expected to be affected by the carbon border adjustment mechanism is Turkey, which makes about half of its exports to the EU market. This study aims to determine the effects of carbon border adjustment mechanism on Turkey's sectoral competitiveness and foreign trade. The study is based on the revealed comparative advantage method and consists of five interconnected stages. In this context, Turkey's sectoral competitiveness vis-à-vis EU countries before and after the carbon border adjusment mechanism has been determined. The analysis results found that Turkey has an revealed comparative advantage against the EU-27 in the basic metals and other non-metallic minerals sectors, while it has a revealed disadvantage against the EU-27 in the chemicals and electricity sectors. It was found that while Turkey's competitiveness decreased in all sectors with the implementation of the carbon border adjustment mechanism, Turkey's revealed comparative advantage could not be maintained in the other non-metallic mineral products sector. In this context, it is concluded that with the implementation of the carbon border adjustment mechanism, Turkey's exports to the EU market will decrease in all sectors covered by the carbon border adjustment mechanism, whereas trade among Union member countries will increase.
Benzer Tezler
- Sınırda karbon düzenleme mekanizması kapsamında Türkiye'nin demir-çelik sektörünün rekabet gücü analizi
Competitiveness analysis of Turkey's iron and steel sector within the scope of the carbon border adjustment mechanism
HÜSNENUR ERTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Uluslararası TicaretBaşkent ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAT DAĞISTAN
- Decarbonization in the shadow of neoliberal developmentalism: The case of Turkey's coal industry
Neoliberal kalkınmacılığın gölgesinde dekarbonizasyon: Türkiye'nin kömür sektörü örneği
ECEM EVRENSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonomiYaşar ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. EMRE İŞERİ
- Avrupa Birliği sanayi politikaları ve Türkiye sanayi politikalarının Avrupa Birliği'ne uyum perspektifinde değerlendirilmesi
Industrial policies of the European Union (EU) and evaluation of Turkish industrial policies from the perspective of harmonization with the EU
NİLAY ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN AKÇAY
- Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın enerji bağlamında Türkiye'ye etkileri
The effects of the European Green Deal on Turkey in context of energy
BEYZA HAZAL KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiAkdeniz ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHUNDE HAYIRSEVER TOPÇU
- Evidence-based analysis of Türkiye's energy efficiency obligation scheme: sectoral applications, energy poverty, flexibility options and policy implications
Türkiye enerji verimliliği yükümlülükleri sisteminin kanita dayali analizi: sektörel uygulamalar, enerji yoksulluğu, esneklik seçenekleri ve politika çikarimlari
RABİA CİN
Doktora
İngilizce
2025
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL