The fear of AI in horror movies: A comparative film analysis through the lens of publics' perceptions of technology
Korku filmlerinde yapay zeka korkusu: Kamuoyunun teknoloji algısı merceğinden karşılaştırmalı bir film analizi
- Tez No: 872035
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EBRU BELGİN YETİŞKİN DOĞRUSÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilim, Teknoloji ve Toplum Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilim, Teknoloji ve Toplum Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bilim, Teknoloji ve Toplum (STS) çalışmaları, bilim, teknoloji ve toplum arasındaki etkileşimleri ve karşılıklı şekillendirme süreçlerini incelemektedir. Bu araştırma, kamuoyunun teknoloji algısını dikkate alarak ve korku filmlerinde yapay zekanın temsil edilişinin yapay zeka ile ilgili toplumsal korkuları ve potansiyel riskleri nasıl yansıttığını analiz ederek korku filmlerinde yapay zeka teknolojisinin nasıl temsil edildiğini incelemektedir. Literatürdeki araştırmalar teknolojinin medyada ve filmlerde nasıl temsil edildiğinin kamuoyunun teknoloji algısını ve teknolojiye olan yaklaşımını önemli ölçüde etkilediğini göstermektedir. Kamuoyunun teknoloji algısı devletlerin yönetişim çerçevelerini, uluslararası politikalar oluşturma süreçlerini etkilediği gibi uluslararası politikalar, teknoloji endüstrileri ve sivil toplum kuruluşları kamuyounun kolektif olarak paylaştığı ortak gelecek vizyonlarını sosyoteknik tasavvurlar aracılığıyla etkilemektedir. Teknoloji endüstrileri, sivil toplum kuruluşları, devlet ve devlet dışı enstitülerin anlatılarının sosyoteknik tasavvurların üretilmesinde önemli rolleri vardır. Araştırmalar, bilimin ve teknolojinin sinemada temsil edilişinin ve sinemadaki anlatılarının da sosyoteknik tasavvurların farklı bir biçimi olarak kamuoyunun teknoloji algısı üzerinde çok güçlü bir etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Bu araştırma, kamuoyunun teknoloji algısı merceğinden seçilen korku filmlerinin yapay zeka teknolojileri ile ilgili potansiyel riskleri ve toplumdaki endişeleri nasıl yansıttığını araştırmaktadır. Araştırmada sosyal olarak inşa edilen yapay zeka korkusunu tanımlamak amacıyla betimleyici araştırma tasarımı kullanılmıştır. Nitel araştırma, seçilen filmlerin söylem analizini, Münih Teknik Üniversitesi'nde gerçekleştirilen ve Münih Teknik Üniversitesi, Bilim, Teknoloji ve Toplum Bölümü, Bilim ve Teknoloji Çalışmaları, Yüksek Lisans Programı öğrencisi olan yedi öğrencinin katılımcı olduğu odak grup çalışmasını ve odak grup çalışmasının bulgularının geçerliliğini test etmek ve insan ve yapay zeka etkileşimi ile ilgili yansız bir içgörü elde etmek için üretken yapay zeka, ChatGPT 3.5 yanıtlarını birleştirmektedir. Odak grup çalışmasının katılımcılarının tamamının Bilim ve Teknoloji Çalışmaları, Yüksek Lisans Programı öğrencileri olmaları çalışmanın analizlerinin derinleşmesine katkıda bulunmuştur. Katılımcıların eğitimleri filmlerde yapay zekanın temsil edilişinin yapay zeka ile ilgili güncel toplumsal kaygıları ne kadar doğru temsil ettiğini değerlendirmek üzere odak grup çalışması sırasında derinlikli bir tartışma ortamı yaratmıştır. Odak grup çalışmasındaki katılımcılar, film izleme seansı sonrasında korku filminde yapay zekanın temsil edilişi ile ilgili olarak; toplumsal, psikolojik çözümlemelerini tartışırken, günlük hayatta bireylerin yeni teknolojilerle iletşimine dair önemli ayrıntılar ortaya koymuş, filmlerde yapay zekanın temsil edilişi ve gerçek hayattaki teknolojik atılımların hayatımızı nasıl etkilediğine dair gözlemlerini paylaşmıştır. Bu araştırma, son beş yıldaki popülerliklerine göre tezin amacına uygun olarak yapay zeka teknolojilerini ve gelişen yeni teknolojileri konu alan şu filmleri seçmiştir: Upgrade (2018), Child's Play (2019) ve M3gan (2022). Seçilen filmlerde yapay zeka teknolojileri, insansı robotlar, akıllı cihazlar, otonom sistemler ve otonom araçlar yer almaktadır. Filmlerin ardı ardına yayımlanma tarihlerine paralel olarak; global düzeyde yapay zeka hataları, ölümle sonuçlanan otonom araç kazaları, toplumda tedirginlik yaratan gelişmiş insansı robotlar, felçli hastalara fiziksel fonksiyonlarını yeniden kazandırmak amacıyla gündeme gelen ve yapay zeka teknolojileri ile insan beynini ve bilincini birleştiren nöroteknoloji projelerinin yarattığı popüler gündem, korku filmlerinde yapay zeka teknolojilerini ve insansı robotları hikayelerin merkezine almıştır. Tıpkı bilgisayar bilimlerinin gelişmesiyle beraber 1980'lerde ve 1990'larda bilimkurgu filmlerinde gözlemlendiği gibi yeni teknolojiler yeniden filmlerdeki hikayelerin merkezine yerleşirken bu kez gelişen teknolojiler tür olarak sadece bilimkurgu filmlerinin değil popüler korku filmlerinin hikayelerine taşınmıştır. Araştırma bu doğrultuda özellikle seçilen üç filme odaklanmaktadır çünkü son beş yılda yapay zeka teknolojisindeki ve insansı robotlardaki gelişmeler yapay zeka hakkındaki korkuları ve endişeleri artırmıştır. Bu çalışma, yapay zeka teknolojisinin bu filmlerde nasıl temsil edildiğini araştırarak, yapay zekanın temsil edilişinin kamuoyunun yeni teknolojiler ve yapay zeka ile ilgili algılarını ne kadar doğru temsil ettiğini, gerçek endişeleri ne kadar yansıttığını ve seçilen filmlerin kamuoyunun yapay zeka ile gündelik etkileşimi ile ilgili neler söylediğini analiz etmektedir. Bu araştırma gelişen teknolojiyle etkileşimlerimize tesir eden teknolojik şeffaflık etkileri üzerine eleştirel düşünceyi de teşvik etmektedir ve kamuoyunun teknolojik süreçlere araştırmaların en başından itibaren eleştirel katılımının sosyal, kültürel ve etik açıdan katacağı değerin önemini tartışmaktadır. Bulgular, seçilen filmlerde yapay zekanın nasıl temsil edildiğinin, gelişen teknolojilerin öngörülemezliği ve kontrol kaybı konusundaki mevcut sosyal kaygılarla ilişkili olduğunu göstermektedir. Araştırma bulguları ayrıca toplumsal korkuların psikolojik, toplumsal ve varoluşsal kökenlerine inerek korkunun kamuoyunun teknoloji algısına nasıl gömülü olduğu ve yapay zekanın sosyal inşası arasındaki karmaşık ilişkiye dair anlayışımızı geliştirmeye yardımcı olacaktır. Literatürde yapay zekanın potansiyel riskleri ve yeni teknolojilerin toplumsal korkuları nasıl tetikleyebileceğine dair çalışmalar bulunmaktadır. Gelişen yeni yapay zeka teknolojileri ile beraber yapay zekanın insan yeteneklerinin ve zekasının ötesine geçebileceği endişesi artarken, yapay zekanın insanların tüm ihtiyaçlarını karşılayabilmesi; kişilerarası etkileşimleri, sosyal dinamikleri, iş dünyasındaki ihtiyaçları ve farklı profesyonel meslek alanlarında insana ihtiyaç duyulan görev kapsamlarını etkilemektedir. Literatürde Bilim, Teknoloji ve Toplum kuramları çerçevesinde kamuoyunun teknoloji algısı merceğinden yapay zekanın nasıl temsil edildiğini araştıran ve yapay zekanın korku filmlerinde temsil edilişinin potansiyel riskleri ve toplumsal korkuları, kaygıları nasıl yansıttığını araştıran ilk çalışmalardan biri olarak bu araştırma Bilim, Teknoloji ve Toplum literatürüne de katkı sunacaktır. Teknolojik atılımların ahlaki, sosyal ve kültürel etkileri hakkında anlamlı tartışmaları teşvik etmek için, şeffaflığın arttırılması ve teknolojik süreçlere eleştirel katılım gereklidir.
Özet (Çeviri)
Science, Technology and Society (STS) studies investigate the interactions and reciprocal shaping processes among science, technology, and society. This research examines the representation of AI technology in horror movies, focusing on the publics' perception of technology and analyzing how these representations reflect fears, societal anxieties and possible risks associated with AI. This research has a descriptive research design because it aims to identify the socially constructed fear of AI technology in contemporary societies. The qualitative research includes a discourse analysis of the purposefully sampled movies, a focus group study at the Technical University of Munich consisting of seven graduate students attending the Science, Technology and Society (STS) Department's Science and Technology Studies Master of Arts Program, and responses from a generative AI, ChatGPT 3.5, to validate the findings of the focus group study. This research purposefully chose these films based on their popularity over the past five years: Upgrade (2018), Child's Play (2019), and M3gan (2022).The research focuses on these movies because the advancements in AI technology and humanoid robots over the past five years have heightened fears and anxieties about AI.This research encourages critical thought on the effects of technological opacity that influence our interactions with developing technology by investigating the representation of AI technology in movies. Findings show that the representation of AI in the movies are related to current social concerns about unpredictability of emerging technologies and loss of control. The findings of the research may also help to enhance our understanding of the complex relationship between how fear is embedded within publics' perception of technology, and accordingly the social construction of AI. To foster meaningful discussions about the ethical, societal, and cultural impacts of technological advancements, increased transparency and critical engagement with technological processes are required.
Benzer Tezler
- U.S. Policy towards the kurds since the 1970 s
ABD'nin 1970 sonrası kürtlere yönelik politikaları
MAKİKO Aİ
- Media representation of ai: Cases of US, US, China and Turkey
Yapay zekanın medya temsiliyeti: ABD, Birleşik Krallık, Çin ve Türkiye vakaları
SERHAT AKKILIÇ
Doktora
İngilizce
2019
İletişim Bilimleriİstanbul Bilgi ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SÜERDEM
- Ortaokul öğrencilerine yönelik metaverse korku ölçeğinin psikometrik özelliklerinin klasik test kuramı ve madde tepki kuramına göre incelenmesi
Investigation of the psychometric properties of the metaverse fear scale for secondary school students according to classical test theory and item response theory
ECE AVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH DOĞAN
- Aromataz inhibitörü kullanan meme kanserli hastalarda, aromataz inhibitörlerinin alt ekstremite kantitatif ultrasonografikölçümlerine, statik ve dinamik denge skorlarına etkisi
The effect of aromatase inhibitors on lower extremity quantitative ultrasonographi̇c measurements and stati̇c and dynami̇c balance scores in breast cancer patients usi̇ng aromatase inhibitors
ECE ÇALIŞKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Fizyoterapi ve RehabilitasyonSağlık Bilimleri ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELİZ BAHAR ÖZDEMİR
- Müzik terapinin cerrahi uygulanan 6-12 yaş arası çocuklarda anksiyete, korku ve ağrı yönetimine etkisi
The effect of music therapy on anxiety, fear and pain management in 6-12 year old children undergoing surgery
ÖZGÜR BAHADIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıBülent Ecevit ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM KÜRTÜNCÜ