Tip 2 diyabet ve dislipidemi tanılı hastaların lipid hedeflerine ulaşmada statin kullanımı hakkındaki bilgi, tutum, davranış ve farkındalıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of the knowledge, attitude, behavior and awareness of patients with type 2 diabetes and diabetes mellitus about statin use in achieving lipid targets
- Tez No: 873684
- Danışmanlar: PROF. DR. MELAHAT AKDENİZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Tip 2 diyabet, dislipidemi, kardiyovasküler hastalık, statin kullanımı, ilaç uyumu, Type 2 diabetes, dyslipidaemia, cardiovascular disease, statin use, medication adherence
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Amaç: Çalışmamıza Akdeniz Üniversitesi Aile Hekimliği polikliniklerine başvuran, çalışmaya katılmayı kabul eden ve onam veren en az bir senedir Tip 2 diyabet ve dislipidemi tanılı hastalar dahil edilmiştir. Bu hastaların statin kullanımı hakkındaki bilgi, tutum, davranış ve farkındalıklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel çalışma olan araştırmamız, anket yoluyla yüz yüze uygulanmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden katılımcılara sosyodemografik veriler ve ilgili literatür doğrultusunda hazırlanan katılımcıların statin kullanımı konusundaki bilgi, tutum, davranış ve farkındalık düzeylerine ilişkin soruların yer aldığı ilk bölüm ve İlaç Uyumunu Bildirim Ölçeği ve İlaca Uyum ve Reçete Yazdırma Ölçeği kısımlarından oluşan üç bölümlük araştırma anketi yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Analizler SPSS (Sosyal Bilimler İçin İstatistik Paket Programı) versiyon 25.0 ile yapılmıştır. Çalışmada istatistiksel anlamlılık düzeyi 0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan 371 katılımcının çoğunluğu (%61,5) 41-65 yaş aralığında olup %56,6'sı kadındır. Evli katılımcıların (%84,1) ağırlıkta olduğu çalışmada, öğrenim durumunda %39,9 ile ilköğretim mezunları ve %36,7 ile ortaöğretim veya lise mezunları öne çıkmaktadır. Katılımcılara eşlik eden en sık komorbidite hipertansiyondur (%56,9). Katılımcıların %73,3'ü daha önce kanda kolesterol seviyelerinin yüksek olduğunun söylendiğini bildirirken, %26,7'si ise kolesterol seviyelerinin yüksek olduğundan haberdar olmadıklarını veya bu durumu hatırlamadıklarını belirtmiştir. Katılımcıların %77,9'u daha önce statin kullanımının önerildiğini bildirirken, %65,2'si statin kullanmanın gerekli olduğunu düşünmektedir. Statin kullanan katılımcı oranı %64,7 olarak belirlenmiştir. Katılımcıların %24,7'si daha önce hiç statin kullanmamış, %10,6'sı ise statin tedavisini başlayıp bırakmıştır. Çalışmada katılımcılar, statin tedavisini kullanan, kullanmayan ve kullanmayı bırakan olarak üç gruba ayrılarak İlaç Uyumunu Bildirim Ölçeği toplam puanları karşılaştırılmıştır. Gruplar arası puanlarda istatiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmamıştır. Katılımcıların statin kullanım durumuna göre, İlaca Uyum ve Reçete Yazdırma Ölçeği toplam skorları karşılaştırılmıştır. Statin kullanmayı bırakan grubun ilaca uyum skorunun, statin kullanmayanlara göre anlamlı şekilde yüksek olduğu (p=0,049) tespit edilirken, diğer kullanım grupları arasında ise anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sonuç ve öneriler: Bu çalışmanın sonuçları diyabet ve dislipidemi tanılı bireylerin en önemli morbidite ve mortalite nedenini oluşturan kardiyovasküler hastalıklardan korunmada en önemli müdahale noktalarından biri olan dislipidemi yönetiminde statin kullanımı hakkındaki farkındalık ve tedaviye başlama ve sürdürmenin yeterli seviyede olmadığını göstermektedir. Bu durum, hastalarda statin kullanımının teşvik edilmesi ve bu hastaların kolesterol hedeflerine ulaşmalarının sağlanması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. İlk basamak temas noktasını oluşturan aile hekimlerine bu konuda önemli sorumluluklar düşmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: Patients with a diagnosis of type 2 diabetes and dyslipidaemia for at least one year who applied to Akdeniz University Family Medicine outpatient clinics, accepted to participate in the study and gave consent were included in our study. It was aimed to evaluate the knowledge, attitude, behaviour and awareness of these patients about statin use. Method: Our study, which is a descriptive and cross-sectional study, was applied face-to-face through a questionnaire. A three-part questionnaire consisting of the first part including sociodemographic data and questions about the knowledge, attitudes, behaviours and awareness levels of the participants about statin use prepared in line with the relevant literature and the first part consisting of the Medication Compliance Reporting Scale and the Medication Compliance and Prescription Writing Scale was applied to the participants who agreed to participate in the study by face-to-face interview technique. Analyses were performed with SPSS (Statistical Package for Social Sciences) version 25.0. Statistical significance level was accepted as 0.05 in the study. Results: The majority of the 371 participants (61.5%) were between the ages of 41-65 and 56.6% were female. In the study, in which married participants (84.1%) were predominant, primary school graduates with 39.9% and secondary or high school graduates with 36.7% stood out in terms of education. The most common comorbidity accompanying the participants was hypertension with 56.9%. While 73.3% of the participants reported that they had previously been told that their blood cholesterol levels were high, 26.7% stated that they were not aware or did not remember that their cholesterol levels were high. While 77.9% of the participants reported that statin use was previously recommended, 65.2% thought that statin use was necessary. The rate of participants using statins was determined as 64.7%. 24.7% of the participants had never used statins before and 10.6% had started and stopped statin treatment. In the study, the participants were divided into three groups as statin treatment users, non-users and discontinued users and the total 83 scores of the Medication Adherence Reporting Scale were compared. No statistically significant difference was found between the groups. The total scores of the Medication Adherence and Prescription Prescribing Scale were compared according to the statin use status of the participants. It was found that the medication adherence score of the group who stopped using statins was significantly higher than those who did not use statins (p=0.049), while no significant difference was found between the other use groups. Conclusion and recommendations: The results of this study show that awareness of statin use, which is one of the most important intervention points in the prevention of cardiovascular diseases, which constitute the most important cause of morbidity and mortality in individuals with diabetes and dyslipidaemia, and initiation and maintenance of treatment are not at an adequate level. This situation reveals that more effort should be made to encourage statin use in patients and to ensure that these patients reach their cholesterol targets. Family physicians, who are the first point of contact, have important responsibilities in this regard.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabet tanılı hastalarda glisemi, kan basıncı ve dislipidemi kontrol hedeflerinin değerlendirilmesi ; tek merkez deneyimi
Evaluation of achieving glycemic control, blood pressure and dyslipidemia goals in type 2 diabetes patients: a single center experience
BAHADIR KARAYEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYDAHMET AKIN
- Tip 2 diyabetik ve dislipidemik hastalarda lipid hedeflerine ulaşma: Tedavinin önündeki bariyerler: Hasta ve hekim perspektifi
Achieving lipid goals in type 2 diabetic and dyslipidemic patients: Barriers to treatment: Patient and physician perspective
NAİME AFŞAR SATIŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıMarmara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK YAVUZ
- Komplike olmayan tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastalarda LDL kolesterol ve trigliserit düzeyinin D vitamin ile ilişkisi
The relationship the level of LDL cholesterol and trigliseritis with vitamine D in non-complicated type 2 diabetes mellitus
VELİ YAKUP KARABACAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN NAMIK YİĞİT
- Tip 2 diabetes mellitus tanılı hastalarda sodyum-glukoz kotransporter-2 (SGLT-2) inhibitörlerinin noninvaziv hepatik fibrozis skorları üzerine etkisi
Effect of sodium-glucose cotransporter-2 (SGLT-2) inhibitors on noninvasive hepatic fibrosis scores in patients with TYPE 2 diabetes mellitus
RAYE SEVRA ÖZMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE PEYNİRCİ
- Prematür adrenarşlı kız olguların başlangıç özellikleri ve polikistik over sendromu ve/veya insülin direnci geliştirme risklerinin değerlendirilmesi
Characteristic properties of girls with premature adrenarche at referral and evaluation of polycystic ovary syndrome and/ or insulin resistance development risk
MURAT İMAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKocaeli ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ HATUN