Sabri Divanı bağlamlı dizin ve işlevsel sözlükTEBDİZ projesi
Sabri Divani contextual index and functional dictionaryTEBDİZ project
- Tez No: 876057
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANDAN BELLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Sabrî, 18. yüzyıl, Sabrî Divânı, Bağlamsal Dizin, İşlevsel Sözlük, Sabri, 18th century, Sabri Divan, Contextual Index, Functional Dictionary
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 3255
Özet
Bu tezde klasik Türk edebiyatı 18. yüzyıl şairlerinden Sabrî (Seyyid Mehmed Emin)'in Divânı, bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük olarak hazırlanmıştır. TEBDİZ (Tarih ve Edebiyat Metinleri Bağlamlı Dizini ve İşlevsel Sözlüğü) klasik Türk şiirine ait eserlerin anlam dünyasını ortaya koymak üzere, sözlük formatında hazırlanmış bir elektronik veri sistemidir. Divandaki manzumelerin sistemli ve düzenli olarak bağlamlı dizinlerinin hazırlanmasında bu sistem kullanılmıştır. Söz konusu sistem sayesinde elde edilen veriler ile Sabrî Divanı'nın değerlendirmesi yapılmıştır. Divanda yer alan manzumeler şekil ve türlerine göre, her manzumeye numara verilerek TEBDİZ sistemine yüklenmiştir. Kelime ve kelime gurupları ek ve kök ayrımına gidilerek dönemin kültürel, siyasi ve sosyal yaşantısına uygun olarak TEBDİZ veri girişi yöntemiyle anlamlandırılmıştır. Anlamlandırılan kelime ve kelime gurupları TEBDİZ sisteminde alfabetik olarak bağlamsal dizin haline getirilmiştir. Kelimenin temel anlamının yanı sıra bağlamsal anlamı da verilerek hazırlanan bu sözlük, metin tahlili çalışmalarından farklı olarak edebî metinlerin zenginliğini gözler önüne sermesi bakımından önem arz etmektedir. Bu tez çalışmasında bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğün yanı sıra Sabrî'nin klasik Türk edebiyatındaki önemi, hayatı ve eserleri ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Bu çalışma ile şairin dil ve üslubunun yanı sıra, mana zenginliğindeki özgünlüğünün ortaya konması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the Divân of Sabri (Seyyid Mehmed Emin), one of the 18th century poets of Classical Turkish literature, has been prepared as a contex tualindex and functional dictionary. TEBDİZ (Contextual Index and Functional Dictionary of Historical and Literary Texts) is an electronic data system prepared in dictionary format toreve althe semantic world of works of Classical Turkish poetry. This system wasused in the preparation of systematic and regularly contex tualized indexes of the poems in the Divan. The Sabri Court wase valuated with the data obtained through the said system. The poems in the divan were uploaded tothe TEBDIZ system by assigning numbers toeach poem, according to their shape sand types. Words and Word groups were differentiated between suffixes and roots and given meaning by TEBDIZ data entry method in accordance with the cultural, political and social life of the period. The words and Word groups that have been interpreted have been made into a contextual index alphabetically in the TEBDIZ system. This dictionary, prepared by giving the basic meaning of the word as well as its contextual meaning, is important in terms of revealing the richness of literary texts, unlike text analysis lben studies. In this thesis study, in addition to a contextual index and functional dictionary, information about Sabri's importance in Classical Turkish literature, his life and Works are included. This study aim store veal the poet's originality in his richness of meaning, as well as his language and style.
Benzer Tezler
- Derûnî-zȃde Muhammed Hulûsî Dîvânı'nın bağlamlı dizini ve işlevsel sözlüğü
Derûnî-zȃde Muhammed Hulûsî Dîvânı's contextual index and functional dictionary
GAMZE ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıDüzce ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN KILIÇARSLAN
- Murtazâ Sükûtî Dîvânı'nın bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü
Context index and functional dictionary of Murtazâ Sükûtî Dîvâni
SONGÜL TAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUBA ONAT ÇAKIROĞLU
- Resmî dîvânı: Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük
Glossory of Resmi's divân concordance and functional glossory
ZELİHA TEMÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZDEMİR
- Behiştî Divanı'nın bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü
Contextual index and functional dictionary of Behistî's Divan
HACER ARSLAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK
- Nâdire Dîvânı Sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Dictionary of Nâdire Dîvânı (Context index and functional dictionary)
SHOGOFA OZGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGUT KOÇOĞLU