Eş şiddeti mağduru kadınlar için bir sosyal hizmet müdahalesi olarak bilinçli farkındalık temelli psikoeğitim programı
A mindfulness-based psychoeducation program as a social work intervention for women victims of spousal violence
- Tez No: 878964
- Danışmanlar: PROF. DR. SUNAY İL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Kadına yönelik şiddetin en yaygın türü olan eş şiddeti, çeşitli psikolojik sıkıntılara neden olarak kadınların yaşam kalitelerini ve işlevselliklerini ciddi derecede etkileyebilen önemli bir toplum sağlığı meselesidir. Şiddet mağduru kadınların psikolojik sağlıklarının korunması ve sürdürülmesi için çeşitli müdahalelerle psikososyal hizmet ve destek sağlanması gerekmektedir. Klinik sosyal hizmet uzmanları, diğer uygulamalara nispeten daha etkili ve aynı zamanda kısa süreli ve daha az maliyetli olan bilinçli farkındalık temelli uygulamaları kullanarak kadınların psikolojik sıkıntılarını hafifletebilir ve yaşam kalitelerinin iyileştirilmesine katkı sağlayabilir. Bu bağlamda, araştırmanın amacı, eş şiddeti mağduru kadınlar için uyarlanmış bir bilinçli farkındalık temelli psikoeğitim programı (BFTP) uygulamak, programın kadınların stres ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) düzeylerinde anlamlı bir değişiklik oluşturup oluşturmayacağını incelemek ve kadınların sunulan programla ilgili deneyimlerini keşfetmektir. Karma yaklaşımın benimsendiği bu çalışma, randomize ön test-son test kontrol gruplu bir araştırma olarak gerçekleştirilmiştir. Toplamda 31 kadından oluşan örneklem, rastgele seçilerek 16 kişilik müdahale ve 15 kişilik kontrol grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Müdahale grubu sekiz haftalık BFTP programına dâhil olurken kontrol grubunda yer almıştır. Araştırmanın nicel verileri için Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) ve DSM-5 için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi (PCL-5) ölçme araçları, ön test-son test olarak kullanılmıştır; araştırmanın nitel verileri içinse müdahaleden sonra açık uçlu sorulardan oluşan Bireysel Görüşme Formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi için bağımsız t-test ve ANCOVA testleri, SPSS programıyla yapılmıştır. Nitel verilerin analizi için MAXQDA programı kullanılmıştır. Uygulanan BFTP sonrası katılımcıların stres ve TSSB belirtilerinde istatistiksel olarak kayda değer azalmalar gözlemlenmekle birlikte nitel bulgular olarak kadınlarda dinginlik, farkına varma, iyilik hali, öz-şefkat ve etkili iletişim becerileri açısından olumlu gelişmeler gözlemlenmiştir. Diğer nitel bulgular ayrıca özetlenmiştir. Sonuç olarak, uygulanan BFTP programının şiddet mağduru kadınlarda olumlu etkiler yarattığı belirlenmiştir. Bu alanda BFTP uygulamalarını kapsayan araştırmaların çoğalmasının, klinik sosyal hizmet çalışmalarına önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Spousal violence, the most common type of violence against women, is a significant public health issue that can seriously affect women's quality of life and functionality by causing various psychological distress. Providing psychosocial services and support through various interventions is necessary to protect and maintain the psychological health of women victims of violence. Clinical social workers can alleviate women's psychological distress and contribute to improving their quality of life by using mindfulness-based interventions, which are relatively more effective, shorter in duration, and less costly compared to other approaches. In this context, the aim of this thesis is to implement a mindfulness-based psychoeducation (MBP) program tailored for women victims of spousal violence, to examine whether the intervention produces a significant change in women's levels of stress and post-traumatic stress disorder (PTSD), and to explore women's experiences with the intervention offered. This mixed-methods study adopted a randomized pretest-posttest control group design. Participants (n=31) were randomized to receive an eight-week MBP intervention (n=16) or to be in the control group (n=15). For quantitative data, the Perceived Stress Scale (PSS) and the PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5) were used as measurement tools for pretest-posttest assessments. For qualitative data, an Individual Interview Form consisting of open-ended questions was utilized after the intervention. Independent t-tests and ANCOVA tests were performed using SPSS for quantitative data analysis, while MAXQDA was used for qualitative data analysis. Following the implementation of MBP, statistically significant reductions were observed in participants' stress and PTSD symptoms, along with positive developments in terms of serenity, awareness, well-being, self-compassion, and effective interpersonal communication skills among women as qualitative findings. Other qualitative findings are also summarized. In conclusion, MBP had positive effects on women victims of violence, and further research on MBP in this field is expected to greatly enhance clinical social work studies.
Benzer Tezler
- Eş şiddetine maruz kalan kadınlarda travma sonrası stres bozukluğu ile stresle başa çıkma yöntemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Elazığ ili örneği
Investigation of the relationship between post-traumatic stress disorder and coping methods in women exposed to spousal violence: The case of Elâzığ province
RUMEYSA İŞKİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL ÖZTÜRK
- Sığınmaevinde kalan şiddete uğramış kadınların eş ve aile hakkındaki düşünceleri/deneyimleri
The opinion/experiences about spouse and family of women who had domestic violence and living in the shelter
DİLARA MERVE GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRSEN ŞAHİN KÜTÜK
- Women's help-seeking behavior for intimate partner violence in sub-Saharan Africa
Sahra Altı Afrika'da yakın partner şiddeti için kadınların yardım arama davranışı
AHMET FİDAN
Doktora
İngilizce
2017
SosyolojiThe University of TennesseeSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. STEPHANIE A. BOHON
- Aile içi ilişkilerde eş şiddetini etkileyen faktörler ve kadınların aile içi şiddet algısı 'Karaman ili örneği'
The affacting factors of spouse violence in family relations and the perception of violence for women in family 'a sample in Karaman province'
AYŞE NUR YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sosyal HizmetlerSelçuk ÜniversitesiAile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ALTUNSU SÖNMEZ
- Çocukluk çağı örseleyici yaşantılarının kadınların evlilik uyumu üzerindeki rolü: eş desteği, eş şiddeti ve psikolojik dayanıklılığın aracı rolü
The role of childhood abuse experiences on women's marriage adjustment: the mediating role of spouse support, spouse violence and psychological resilience
MELİKE YAZGAN TÜRKMEN