Okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel yabancılaşmaları arasındaki ilişkide kolektif öğretmen yeterliğinin rolü
The role of collective teacher efficacy in the relationship between school administrators' distributed leadership behaviours and teachers' organisational alienation
- Tez No: 881739
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel yabancılaşmaları arasındaki ilişkide kolektif öğretmen yeterliğinin rolünü saptanmaktır. Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu araştırmanın evrenini 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Ankara'nın öğretmen sayısı en fazla olan üç merkez ilçesindeki resmi ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi çok aşamalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olup 436 öğretmenden oluşmaktadır. Birinci aşamada tabakalı örnekleme yöntemi; ikinci aşamada basit rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak Örgütsel Yabancılaşma Ölçeği, Dağıtımcı Liderlik Envanteri ve Kolektif Öğretmen Yeterliği Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan verilerin çarpıklık ve basıklık değerleri incelenerek dağılımlarının normal olduğu sonucuna ulaşılmış ve parametrik testler uygulanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 26.00 ile tanımlayıcı istatistikler, ilişkisel tarama modeli ve R programı ile yapısal eşitlik modellemesi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışlarına yönelik algıları ve kolektif yeterlik düzeyleri“yeterli”; öğretmenlerin örgütsel yabancılaşma düzeylerinin ise“düşük”olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile örgütsel yabancılaşma arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki görülmüştür. Kolektif yeterlik ile örgütsel yabancılaşma arasında negatif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin kolektif yeterlikleri arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Kolektif öğretmen yeterliğinin rolüyle ilgili olarak, öğretmenlerin okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışlarına yönelik algıları ile öğretmenlerin örgütsel yabancılaşmaları arasındaki ilişkide öğretmenlerin kolektif yeterlik algılarının kısmi aracılık ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları benimsemesinin öğretmenlerin örgütsel yabancılaşma yaşama risklerini azaltmak ve kolektif öğretmen yeterliklerini güçlendirmek açısından önemli olduğu söylenebilir. Bu araştırma kolektif öğretmen yeterliğinin okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ve öğretmenlerin örgütsel yabancılaşmaları arasındaki ilişkide oynadığı rol ile ilgili daha açıklayıcı bilgilere ulaşma fırsatı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to determine the role of collective teacher efficacy in the relationship between school administrators' distributed leadership behaviours and teachers' organisational alienation. In this study, relational model, one of the quantitative research methods, was used. The population of this study consists of teachers working in public primary and secondary schools in the three central districts of Ankara, with the highest number of teachers in the 2022–2023 academic year. The sample of the study was determined by a multi-stage sampling method and consists of 436 teachers. The stratified sampling method was used in the first stage, and the simple random sampling method was used in the second stage. The Organizational Alienation Scale, Distributive Leadership Inventory, and Collective Teacher Efficacy Scale were used as data collection tools. The skewness and kurtosis values of the collected data were examined, and it was concluded that their distribution was normal, and parametric tests were applied. For the analysis of the data, descriptive statistics and relational screening modelling were performed using SPSS 26.00 and structural equation modelling was performed with R software. According to the results of the study, teachers' perceptions of school principals' distributive leadership behaviours and collective efficacy levels were found to be“adequate,”while teachers' organizational alienation levels were found to be“low.”The results of the research showed that there was a negative and moderately significant relationship between school administrators' distributive leadership behaviours and organizational alienation. Researchers found a negative and moderately significant relationship between collective efficacy and organizational alienation. A positive, moderately significant relationship was found between school administrators' distributive leadership behaviours and teachers' collective efficacy. Regarding the role of collective teacher efficacy, it was concluded that teachers' perceptions of collective efficacy partially mediated the relationship between teachers' perceptions of school administrators' distributive leadership behaviours and teachers' organisational alienation. In line with the results of the research, it can be said that school administrators' adoption of distributive leadership behaviours is important in terms of reducing teachers' risks of experiencing organizational alienation and strengthening their collective teacher efficacy. This research may provide an opportunity to reach more explanatory information about the role of collective teacher efficacy in the relationship between school administrators' distributed leadership behaviours and teachers' organisational alienation.
Benzer Tezler
- Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile okula bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between school administrators' distributed leadership behaviors and teachers' school commitment
ÖZGE CANSEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMÜR ÇOBAN
DOÇ. DR. MEHMET DURNALI
- Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışlarının okulların akademik iyimserlikleri ile örgütsel bağlılık ve okul başarısıyla ilişkisi
The relationship of distributed leadership behaviours of school principals with schools' academic optimism and organizational commitment and school achievement according to teacher perceptions
ÖZNUR ATAŞ AKDEMİR
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET AYIK
- İlköğretim kurumlarında dağıtımcı liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki(Seydikemer örneği)
The relation between the distributed leadership and organizational commitment in the elementary educational institutions (The case of Seydikemer)
ZAFER YETİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN GÜROL
- Eğitim kurumlarında dağıtımcı liderlik ve örgütsel güven arasındaki ilişki: Kayseri il merkezi örneği
The relationship between distributed leadership and organizational confidence in educational institutions: Kayseri province case
ERKAN ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiKamu Politikası ve İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSAMETTİN SERKAN AKILLI
- Öğretmenlerin okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışlarına ilişkin algıları ile performansları arasındaki ilişki
The relationship between teachers' performance and perceptions regarding school managers' toxic leadership behavior
LALA MAMMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAKİ MİNAZ