Yaşlılarda psikolojik iyi oluş, sosyal destek ve yaşam kalitesinin sosyal medya kullanımına göre incelenmesi
An investigation of psychological well-being, social support and quality of life among the elderly based on social media use
- Tez No: 889496
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMEL YURTSEVER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 204
Özet
Araştırma, huzurevinde kalan yaşlıların psikolojik iyi oluş, sosyal destek ve yaşam kalitesini sosyal medya kullanımına göre karşılaştırarak, yaşlıların sosyal medyayı nasıl algıladıkları ve deneyimlediklerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Karma yöntem ile yapılan bu araştırmada, yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmının örneklemini İstanbul ilinde bulunan altı resmi huzurevinde kalan, 60 ve üstü yaş grubunda yer alan, bilişsel ve ruh sağlığı problemi bulunmayan 302 yaşlı oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel kısmında Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Yaşlılarda Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılarak araştırmanın nicel kısmına katılan ve sosyal medya kullanan 16 yaşlı ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin analizinde SPSS 23.00 programı, nitel verilerin analizinde ise MAXQDA Analytics Pro 2020 programı kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bulguları; yaşlıların büyük çoğunluğunun sosyal medyaya telefonla bağlandığı, yaşlıların çoğunun Whatsapp kullandığı ve sosyal medyayı ailesi, yakınları ve arkadaşlarıyla iletişim kurmak için kullandıkları tespit edilmiştir. Sosyal medya kullanan yaşlıların, kullanmayan yaşlılara göre çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin arkadaş ile özel bir insan alt ölçek puanlarının ve algılanan sosyal destek düzeylerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca sosyal medya kullanan yaşlıların, kullanmayan yaşlılara göre yaşlılarda yaşam kalitesi ölçeğinin özerklik ve memnuniyet algısı alt ölçek puanlarının ve yaşam kalitesi düzeylerinin daha yüksek olduğu, sosyal medya kullanan yaşlıların psikolojik iyi oluş düzeylerinin kullanmayan yaşlılardan daha yüksek olduğu saptanmıştır. Nitel boyutta derinlemesine yapılan görüşmeler; yaşlıların sosyal medya kullanımlarının sosyal destekleri, psikolojik iyi oluşları ve yaşam kaliteleri açısından önemine ilişkin bazı deneyimleri ortaya çıkarmıştır. Sosyal medya kullanımının sosyal destek için önemi kapsamında yaşlıların sosyal medya aracılığıyla sevdikleri kişilerle iletişimlerini sürdürebildikleri ve sosyal ilişkilerinin güçlendiği ön plana çıkmıştır. Sosyal medya kullanımının psikolojik iyi oluş için önemi kapsamında yaşlıların çoğu, gideceği yerleri önceden sosyal medyadan araştırdığını ve bilgi edindiğini, sosyal medya sayesinde kendini geliştirdiğini ve ilgilendiği alanlara ilişkin sayfaları kolaylıkla takip edebildiğini vurgulamıştır. Ayrıca yaşlı bireylerin çoğunluğu başkasıyla iletişim kurmanın yaşam kaliteleri açısından önemli olduğuna ve sosyal medyadan iletişim kurmanın daha ucuz olduğuna dikkat çekmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of the research is to examine how elderly individuals residing in nursing homes perceive and experience social media by comparing their psychological well-being, social support and quality of life based on their social media use. Employing a mixed method aprroach, this study used a convergent parallel design. The sample of the quantitative part of research consists of 302 elderly people, aged 60 and above, living in six official nursing homes in Istanbul, who do not have any cognitive or mental health problems. In the quantitative part of the research, Socio-Demographic Information Form, Psychological Well-Being Scale, Multidimensional Perceived Social Support Scale and Quality of Life Scale in the Elderly were used. In the qualitative part of the research, in-depth interviews were conducted with 16 elderly participants from the quantitative phase who use social media, using a Semi-Structured Interview Form. The SPSS 23.00 software was used in the analysis of quantitative data, and MAXQDA Analytics Pro 2020 software was used in the analysis of qualitative data. The quantitative findings indicate that the majority of the elderly people use mobile phones to access social media, with many using WhatsApp for communication with family, relatives and friends. It was found that elderly people who use social media have higher multidimensional perceived social support scale, specifically in the sub-scales related to friends and significant others, compared to those who do not use social media. In addition, elderly people who use social media exhibit higher igher levels of perceived quality of life, particularly in the sub-scales of autonomy and satisfaction, compared to non-users. Moreover, it was determined that the psychological well-being levels of elderly individuals who use social media are higher than those who do not. In-depth qualitative interviews revealed some experiences related to the importance of social media use of the elderly people in terms of their psychological well-being, social support and quality of life. Concerning the importance of social media use for social support, it emerged that the elderly people can maintain communication with their loved ones through social media leading to strengthened social relationships.. Regarding the importance of social media use for psychological well-being, most of the elderly emphasized that they research and gather information about places they intend to visit beforehand through social media, enabling personal development and east access to pages related to their interests. In addition, the majority of elderly individuals pointed out that communicating with someone else is important for their quality of life and it is more cost-effective to communicate through social media.
Benzer Tezler
- Yaşlı bireylerde yerinde yaşlanma ile yaşam doyumu ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between aging in place and life satisfaction and depression levels in elderly individuals
ESMA ALTINDİŞ
Doktora
Türkçe
2025
Geriatriİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ARTAN
- Özel gereksinimli kardeşe sahip çocukların ebeveynleşme davranışlarının, duygusal ve psikolojik iyi oluşları ile umut düzeyleri üzerine etkisi
The effect of parentification behaviors of children with special needs siblings on their emotional and psychological well-being and hope levels
NEBİ BURAK AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ŞENAY KOÇ
- Kahkaha terapisinin huzurevinde yaşayan yaşlıların psikolojik iyi oluş, yaşam doyumu ve ruh sağlığı üzerine etkisi
Effect of laughter therapy on psychological well-being, life satisfaction and mental health of the elderly living in a nursing home
ÖZGE KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Geriatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE SUKUT
- Huzurevı̇ndeki yaşlılarla yapılan sosyal grup çalışmasının yaşlıların ruh sağlığına etkisi
The effect of social group work with elderly people in nursing homes on the mental health of the elderly
AMİNE ŞULE ŞİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sosyal HizmetBaşkent ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDA ATTEPE ÖZDEN
- Pandemi sürecini ev ortamında geçiren yaşlılarda kaygı ve yalnızlık ile depresyon arasındaki ilişki
The relationship between anxiety and loneliness and depression in the elderly people who passed the pandemic process at home
ZÜLEYHA İCİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBaku State UniversityKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERYEM KARAAZİZ