Kızılırmak Deltası'ndaki göllerde (Karaboğaz, Liman, Cernek, Balık ve Uzungöl) gastropodların sistematik ve ekolojik açıdan incelenmesi
Systematical and ecologycal determination of the gastropods on Kizilirmak Delta lakes (Karaboğaz, Liman, Cernek, Balik and Uzungöl
- Tez No: 889606
- Danışmanlar: PROF. DR. BURÇİN AŞKIM GÜMÜŞ, PROF. DR. CEMAL TUNOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Kızılırmak Deltası deniz, ırmak, göl, bataklık, mera, orman gibi farklı habitat tiplerini bir arada bulundurduğu için zengin biyolojik çeşitliliğe sahiptir. Delta kültürel ve doğal varlık ile daimî yaban hayatı koruma alanı olduğu için Ramsar Alanı ilan edilmiştir. Bu araştırma kapsamında Kızılırmak Deltası'nda bulunan Balık Gölü, Cernek Gölü, Karaboğaz Gölü, Liman Gölü ve Uzungöl'den 2012 yılında sonbahar mevsiminde bir kez, Ağustos 2021- Mayıs 2022 tarihleri arasında dört mevsim olmak üzere saha araştırmaları gerçekleştirilmiştir. Araştırma bölgesinden 2012 yılında Neritimorpha altsınıfından iki, Caenogastropoda altsınıfından üç ve Heterobranchia altsınıfından on olmak üzere toplam onbeş tür, 2021 – 2022 yıllarında Neritimorpha altsınıfından iki, Caenogastropoda altsınıfından dört ve Heterobranchia altsınıfından on iki olmak üzere toplam on sekiz tür tespit edilmiştir. Bu araştırma ile Hydrobia acuta, Anisus spirorbis, Segmentina nitida ve Ferrissia californica Kızılırmak Deltası'ndan, A. spirorbis ve F. californica Karadeniz Bölgesi'nden ilk kez kaydedilmiştir. Gastropodların habitat ve çevresel değişikliklere verdikleri tepkileri belirlemek için istatistiksel analizler uygulanmıştır. Araştırma bölgesinde on yıllık süreçte kirlenmeye karşı toleranslı türlerin baskın olduğu tespit edilmiştir. Biyoçeşitlilik değerlerinin 2021-2022 yıllarında 2012 yılına göre arttığı ve türlerin Balık ve Karaboğaz göllerinde dengeli dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. CCA sonuçlarına göre gastropod türlerinin dağılımında çözünmüş oksijen, sıcaklık, tuzluluk, pH, seki diski derinliği, elektrik iletkenliği, fosfat, amonyum, nitrit, karbonat, bikarbonat ve sülfatın bölgesel olarak etkili olduğu görülmüştür. Kirliliğe toleranslı heterobranç türlerinin zengin oksijenli suları tercih eden türlere göre daha baskın olması ve tür sayılarının artması ötrofikasyonun zamanla arttığını düşündürmüştür. Kızılırmak Deltası'nda Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan havza eylem planına gastropodların da dahil edilmesinin bölgenin sürdürülebilirliğin korunmasında ve kontrollü kullanımına katkı sağlayabileceğini düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
The Kızılırmak Delta has a rich biodiversity as it contains different habitat types such as sea, river, lake, swamp, pasture and forest. The delta has been declared a Ramsar Site because it is a permanent wildlife reserve and cultural and natural asset. As part of this study, field surveys were conducted in Balık Lake, Cernek Lake, Karaboğaz Lake, Liman Lake and Uzungöl, which are in the Kızılırmak Delta, once in the fall season of 2012 and in four seasons between August 2021 and May 2022. A total of fifteen species, including two from the subclass of Neritimorpha, three from the subclass of Caenogastropoda and ten from the subclass of Heterobranchia, were identified in the study area in 2012, and a total of eighteen species, including two from the subclass of Neritimorpha, four from the subclass of Caenogastropoda and twelve from the subclass of Heterobranchia, were identified in 2021-2022. In this study, Hydrobia acuta, Anisus spirorbis, Segmentina nitida and Ferrissia californica were detected for the first time from the Kızılırmak Delta, A. spirorbis and F. californica from the Black Sea region. Analyses were carried out to determine the responses of gastropods to changes in habitat and temperature. It was found that pollution-tolerant species dominate in the annual process in the study region. It was determined that the values of species diversity increased in 2021-2022 compared to 2012 and that the species are widely distributed in Balık and Karaboğaz lakes. According to the CCA applications, dissolved oxygen, temperature, salinity, pH, secchi disk depth, electrical conductivity, phosphate, ammonium, nitrite, carbonate, bicarbonate and sulfate were found to be potentially important for the status of snail species. The fact that pollution-tolerant heterobranch species were more dominant than species that prefer rich oxygenated waters and the increase in the number of species suggested that eutrophication increased. It is thought that the inclusion of gastropods in the basin action plan prepared by the Ministry of Environment, Urbanization and Climate Status in the Kızılırmak Delta may contribute to the preservation of sustainability and their controlled use.
Benzer Tezler
- Kızılırmak Deltası'ndaki Ötleğengil (Aves: Sylviidae) türlerinin tüy akarları
Feather mites of the warbler (Aves: Sylviidae) species in Kızılırmak Delta, Samsun
ESRA PER
- Kızılırmak Deltası'ndaki habitat çeşitliliğinin kuş, sürüngen ve amfibi türlerinin dağılımına etkisi
The effect of habitat diversity on the distribution of bird, reptile and amphibian species in the Kızılırmak Delta
NİZAMETTİN YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL VAROL TOK
- Kızılırmak Deltası yüzeysel sularında nitrat, nitrit, amonyak ve toplam koliform parametrelerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
AYLA BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE BÜYÜKGÜNGÖR
- Kızılırmak Deltası'nda aktüel kıyı çizgisi değişiklikleri ve sonuçları
Actual coastline changes in Kızilırmak Delta and its results
SEMA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H.İBRAHİM ZEYBEK
- Kızılırmak deltası kıyı çizgisinin insansız hava aracı (İHA) kullanılarak belirlenmesi
Determination of Kizilirmak delta coastal line by using unmanned aerial vehicle (UAV)
KÜBRA NUR KARAFAZLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve FotogrametriOndokuz Mayıs ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDEM EMİN MARAŞ