Siyasal kavramı, siyasal birliğin yapısı ve düşmanlık formları: Schmittyen bir Türkiye okuması (1973-1980)
The concept of the political, structure of political unity and forms of enmity: A Schmittian reading of Türkiye (1973-1980)
- Tez No: 891925
- Danışmanlar: PROF. DR. NAZAN ÇİÇEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 305
Özet
1970'li yıllar, Türkiye siyasi tarihinde en çalkantılı dönemlerden biridir. Bu dönemde 12 Mart sürecinden çıkışla birlikte sivil siyaset, CHP-MSP Hükümeti ile tekrar başlamıştır. CHP-MSP Hükümeti döneminde 1974 Genel Af Kanunu ve Kıbrıs Barış Harekâtı gibi önemli iki hadise gerçekleşmiştir. 1975'ten itibaren ise Milliyetçi Cephe iktidarları döneminden başlayarak 12 Eylül darbesi ile sonlanan süreçte özellikle aşırı politizasyon ve ideolojik kitlelerin militan mücadeleleri döneme damga vurmuştur. 1970'lerin ortalarından itibaren görülebilecek diğer baskın tema ise devletin egemenlik ve karar kapasitesindeki fragmantasyondur. Tüm bu olgular, dönemi Carl Schmitt'in kavram seti çerçevesinden analiz edilebilir bir araştırma nesnesi kılmaktadır. Bu dönemi basit bir kronolojik tarihsel anlatı biçiminde değil de Schmittyen kavramsal okuma ekseninde anlamaya çalışmak hem tarihsel olgulara yeni bir yorum getirmeyi hem de dönemin dinamiklerini kavramayı güçlendirecek bir düşünsel şablon çıkarmayı mümkün kılar. Bu bakımdan Türkiye'nin 1973-1980 arası dönemini incelerken Schmitt'e ait“siyasal olan”kavrayışı çerçevesinde dost-düşman karşıtlığının kategorik unsurları olan üç adet düşmanlık formu, siyasal birlik/devlet ile içsel ilişkisi dâhilinde analize tabi tutulmuştur. Schmitt'in“iç düşman”adını verdiği, bir halkın kamusal düşmanını ifade eden ve yer yer egemen hukuk aracılığıyla hukuksal haklardan tecrit etme biçiminde işleyen iç düşmanlık, 1974 Genel Affı çerçevesinde TCK'nın 141.-142. maddeleri üzerinden yürütülen hukuki izolasyon bağlamında analiz edilmiştir. Komünist mahkûmları Genel Af'tan mahrum etme ve hukuk yoluyla izole etme, Schmitt'in iç düşman formuna denk düşer mi sorusu sorguya açılmıştır. Yine bu dönemde Schmitt'in siyasal birlik adını verdiği devletin karar kapasitesi sorgulanmıştır. Devam eden süreçte Kıbrıs çıkarması, bu kez“dış düşman”çerçevesinde sorguya açılmıştır. Schmitt'in geleneksel düşman adını da verdiği dış düşman formunda siyasal birliğin karar kapasitesi incelenmiş ve“siyasal olan”ın izi sürülmüştür. Son olarak CHP-MSP Hükümeti'nin dağılmasından, MC Hükümetlerinin uzun süre iktidarda olduğu 1980 yılına kadar uzanan süreç, toplumsal grupların“ahlaki kötü”metaforları çerçevesinde Schmitt'in“mutlak düşman”adını verdiği düşmanlık formu ile ilişkilendirilmiştir. Mutlak düşmana dair imge ve metaforlar dönemin sosyokültürel araçları, basın-yayın üzerinden incelemeye tabi tutulmuştur. Mutlak düşmanlık, Schmitt'in haklı savaş adını verdiği iç savaşa sebep olan bir düşmanlık formudur. Türkiye'nin 1980'e doğru ilerleyen döneminde mutlak düşmanlık, toplumsal grupların şiddet sarmalına girerek bir iç savaş atmosferi yaratmalarına neden olacaktır. Yoğun ahlaki ve normatif kategorilerle doldurulmuş mutlak düşmanlık kapsamında topumsal gruplar arasındaki iç savaş hali, 1980'e doğru siyasal birliğin egemenlik ve karar kapasitesini yıkıma uğratmıştır. Aynı zamanda mutlak düşman kategorisinin incelenmesi, dönemin Türk sağının ve Türk solunun 'öteki' kurgularındaki benzerliği göstermesi bakımından dönemin bir zihniyet haritasını çıkarmayı da mümkün kılmaktadır.
Özet (Çeviri)
The 1970s stand out as one of the most turbulent periods in Turkish political history. Following the aftermath of the March 12 period, civilian politics resumed with the CHPMSP Government. During the CHP-MSP Government era, two significant events occurred: the 1974 General Amnesty Law and the Cyprus Peace Operation. From 1975 onwards, particularly during the Nationalist Front governments era, culminating in the September 12 coup, hyper-politicization and the militant struggles of ideological masses left a mark on the period. Another prominent theme emerging from the mid-1970s onwards was the fragmentation of the state's sovereignty and decision-making capacity. All these phenomena render the period an object of analysis within Carl Schmitt's conceptual framework. Attempting to understand this period not through a simple chronological historical narrative but through a Schmittian conceptual lens enables the formation of a new interpretation of historical facts and strengthens the comprehension of the period's dynamics by providing a new intellectual template. Therefore, when examining the period between 1973 and 1980 in Turkey, within the framework of Schmitt's conception of“the political,”three forms of enmity, which are categorical elements of the friend-enemy distinction, have been subjected to analysis within the context of their relationship with political unity/state. Schmitt's concept of the“internal enemy,”referring to a public enemy of the people and occasionally operating through isolating individuals from legal rights via sovereign law, has been analyzed within the framework of legal isolation carried out through Articles 141- 142 of the Turkish Penal Code in the context of the 1974 General Amnesty. The question of whether depriving communist prisoners from the General Amnesty and legally isolating them corresponds to Schmitt's notion of the internal enemy has been investigated. At the same, during this period, the decision-making capacity of the state, referred to as political unity by Schmitt, has been scrutinized. In the ongoing process, the Cyprus landing operation has been examined within the framework of“external enemy.”In the context of Schmitt's traditional enemy concept, the decision-making capacity of political unity has been explored and the traces of“the political”have been traced. Finally, the period from the dissolution of the CHP-MSP Government until 1980, when the MC Governments were in power for a long time, was associated with concept of enmity termed by Schmitt as the“absolute enemy,”within the framework of the“moral evil”metaphors of social groups. Images and metaphors related to the absolute enemy have been subjected to examination through the socio-cultural tools of the period, particularly through press and media. Absolute enmity is a form of hostility that Schmitt termed as justifying war, leading to an internal conflict. As Turkey progressed towards 1980, absolute enmity would result in social groups entering a spiral of violence, creating an atmosphere of civil war. The state of civil war between social groups within the scope of absolute hostility filled with intense moral and normative categories destroyed the sovereignty and decision-making capacity of the political unity towards 1980. At the same time, examining the absolute enemy category makes it possible to map the mentality of the period in terms of showing the similarity in the 'other' constructs of the Turkish right and the Turkish left.
Benzer Tezler
- Çağdaş Anglo-Sakson siyasetinde aşırı sağın yükselişi: Brexit ve Donald Trump döneminin karşılaştırmalı analizi
The rise of the far right in contemporary Anglo-Saxon politics: A comparative analysis of Brexit and the Donald Trump era
BÜŞRA YAZICI
Doktora
Türkçe
2024
Kamu YönetimiBursa Uludağ ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ MERT GÖKIRMAK
- ЕВРАЗИЯ ЭКОНОМИКАЛЫК БИРЛИГИ: КЫРГЫЗСТАН МИСАЛЫНДА
Avrasya Ekonomik Birliği: Kırgızistan örneği / The Eurasian Economic Union: The Case Of Kyrgyzstan
ŞAMİL BALCI
Doktora
Kırgızca
2024
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUPCAN PİRİMBAYEV
- Avrupa Birliği'nde sosyal politikalar Avrupa halkı oluştu mu?
European Union social policies: İs there a European community
İREM AŞÇILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Siyasal BilimlerBaşkent ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SİMTEN COŞAR
- Demokratik sosyalizm modelinde siyasal katılım: Türkiye İşçi Partisi örneği 1961–1971
Political participation in the democratic socialism: The Turkish Labor Party 1961 - 1971
ERKAN İNAN
Doktora
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerBeykent ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH FUAT TUNCER
