Ankara kentsel hava kalitesinin iki farklı istasyonda eş zamanlı yapılan ölçümler ile değerlendirilmesi
Assessment of ankara urban air quality by concurrent measurements at two different stations
- Tez No: 891934
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Bu çalışma, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Ankara Siteler ve Sıhhiye'de işletilen hava kalitesi izleme istasyonlarında gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, bu istasyonlardan 2021 yılı için elde edilen gerçek zamanlı gaz ölçüm sonuçları değerlendirilmiştir. Ayrıca bu istasyonlarda kış ve yaz döneminde Thermo marka dikot örnekleyici ile toplanan PM2.5 ve PM10-2.5 örneklerinin kimyasal kompozisyonları elementel karbon, organik karbon, iyonlar ve elementler açısından analiz edilmiştir. Her iki istasyonda NO2 ve NOx ortalama değerlerinin ülkemizde geçerli olan hava kalitesinin değerlendirilmesi ve yönetimi yönetmeliğinde verilen limit değerleri aştığı bulunmuştur. Siteler'de belirlenen CO ve SO2 değerlerinin Sıhhiye'de ölçülen ortalama değerlerin üstünde olduğu belirlenirken, Sıhhiye'de ölçülen ortalama NOx konsantrasyonunun Siteler'de belirlenen değerden yüksek olduğu bulunmuştur. Siteler istasyonunda ince PM fraksiyonunda belirlenen OC, EC, TC, NH4+, K+, Ca2+ ve Cl- değerlerinin oldukça yüksek olduğu görülmüştür. Kirletici kaynakları hakkında kabaca bilgi edinmek amacıyla Siteler istasyonunda üretilen element verisi için zenginleştirme faktörü hesaplanmıştır. Cu, Ni, As, Hg, Cr, Pb, Mo, Se, Cd, Sb ve Ag elementleri için hesaplanan zenginleştirme faktörü değerinin >10 olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuç, söz konusu bu elementlerin Siteler istasyonunda topraktan farklı kaynaklardan atmosfere salındığını göstermektedir. Her iki istasyonda toplanan PM örneklerinin kimyasal kompozisyonunu etkileyen kirletici kaynaklarını belirlemek amacıyla üretilen veri setine faktör analizi uygulanmıştır. Siteler istasyonunda toplanan PM örneklerinin kimyasal kompozisyonunu etkileyen sekiz farklı kirletici kaynağın (sanayi, kömür yanması, ikincil inorganik aerosol, yol tozu, metal işleme, biyo-kütle yanması, metal sanayi ve başka bir yanma kaynağı) olduğu saptanırken Sıhhiye istasyonunu etkileyen kaynakların yol tozu, bölgesel kirlilik, trafik ve biyo-kütle yakılması emisyonu olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was conducted at the two air quality monitoring stations operated by the Turkish Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change in Ankara, Türkiye. The real time data for gaseous pollutants at these stations in 2021 was evaluated. In addition, Thermo Dichotomous sampler was used to collect daily fine (PM2.5) and coarse (PM10-2.5) PM at these stations during winter and summer of 2021. Average levels of both NO2 and NOx at both stations exceeded the limit values in the regulation. Once Siteler and Sıhhiye stations were compared in terms of gaseous parameters, it has been found that NOx levels at Sıhhiye station is higher than one measured for Siteler station. In contrast to this, SO2 and CO levels measured at Siteler station exceeded the levels reported for Sıhhiye station. The PM2.5 data for Siteler station revealed that OC, EC, TC, NH4+, K+, Ca2+ and Cl- levels were significantly higher than ones found for the Sıhhiye station. The soil enrichment factor was estimated using PM element data for Siteler station. The calculated enrichment factor values were >10 for Cu, Ni, As, Hg, Cr, Pb, Mo, Se, Cd, Sb and Ag, implying that these elements have sources other than soil. Factor analyses was applied to PM chemical composition data at both stations. While eight factors (industry, coal combustion, secondary inorganic aerosol, road dust, metal processing, biomass combustion, another metal industry, and another combustion source) were resolved for Siteler station, four factors including road dust, regional pollution, traffic and biomass combustions were identified for the Sıhhiye station.
Benzer Tezler
- Short and long term variations in the concentrations of gaseous and particulate pollutants in Ankara and assessment of traffic contribution
Ankara'daki gaz ve partikül kirleticilerin kısa ve uzun dönem değişimlerinin belirlenmesi ve trafiğin hava kalitesine katkısı
DERYA DENİZ GENÇ
- Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de Çevre Hukuku
Environmental law in European Community and Turkey
SELMA AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ARSAVA
- Analysis of climate sensitivity in outdoor space: evaluating urban patterns in different climates
Dış mekanın iklime duyarlılığının analizi: farklı iklimlerdeki kentsel dokuların değerlendirilmesi
ONUR MENGİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURSEN KAYA
- Impact of boundary layer meteorology on air quality in urban areas
Kentsel alanlarda sınır tabaka meteorolojisinin hava kalitesi üzerine etkisi
İSMAİL SEZEN
Doktora
İngilizce
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ DENİZ
PROF. DR. ALPER ÜNAL
- Ankara vadilerindeki arazi dönüşüm sürecinin ekolojik planlama kapsamında incelenmesi
Investigation of the land transformation process in Ankara valleys within the scope of ecological planning
ELİF OKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Peyzaj Mimarlığıİnönü ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ GÖRMÜŞ CENGİZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERHAT CENGİZ