Sağlıklı ortoreksiya ve ortoreksiya nervozayı ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması: Çok boyutlu ortoreksiya ölçeği
A scale development study for measuring healthy orthorexia and orthorexia nervosa: The multidimensional orthorexia scale
- Tez No: 893449
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER FARUK ŞİMŞEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Rumeli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu çalışmada, bireylerin sağlıklı ortoreksiya ve ortoreksiya nervoza eğilimlerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmek, bu ölçeğin psikometrik özelliklerini belirlemek ve literatüre özgün bir ölçek kazandırmak amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye'nin çeşitli illerinde yaşayan yetişkin bireyler oluşturmaktadır. Ölçek geliştirme süreci üç uygulama aşamasından oluşmaktadır. Araştırmanın birinci uygulamasına 306 kadın, 97 erkek olmak üzere toplam 403 kişi katılmıştır. İkinci uygulamasına 334 kadın, 73 erkek olmak üzere 407 kişi katılmıştır. Üçüncü uygulamasına 17 kadın, 23 erkek olmak üzere 40 kişi katılmıştır. Araştırma verileri; Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Ortoreksiya Ölçeği (ÇBOÖ) İlk Formu, Çok Boyutlu Ortoreksiya Ölçeği, ORTO-11 Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri Kaygı ve Depresyon Alt Boyutları ve Psikolojik İyi Oluş Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Pearson Korelasyon Analizi, Tekrarlı Ölçümlerde Kullanılan Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, faktör yük değerleri .48 ve .92 arasında değişen 24 maddelik 3 faktörlü bir yapı ortaya koymuştur. Ölçeğe ait faktörler, faktör analizi bulguları ve anlamsal özellikleri dikkate alınarak Sağlıklı Ortoreksiya, Psikopatoloji ve Ortorektik Yeme Davranışı olarak isimlendirilmiştir. İç Tutarlılık Analizi sonuçlarına göre, ölçeğin tamamı için güvenilirlik düzeyi (Cronbach's Alpha) α =.92, Sağlıklı Ortoreksiya faktörü için α =.92, Psikopatoloji faktörü için α =.87 ve Ortorektik Yeme Davranışı faktörü için α =83 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin zamana karşı güvenirliğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilen Test-tekrar test puanları arasındaki korelasyon katsayısı ise istatistiksel olarak anlamlı ve oldukça yüksek düzeyde (r=.94, p
Özet (Çeviri)
This study aimed to develop a valid and reliable scale to determine individuals' tendencies towards healthy orthorexia and orthorexia nervosa, to determine the psychometric properties of this scale, and to contribute an original scale to the literature. The sample of the study consisted of adult individuals residing in various cities of Turkey. The scale development process consisted of three implementation stages. In the first implementation of the study, a total of 403 individuals participated, including 306 females and 97 males. In the second implementation, 407 individuals participated, including 334 females and 73 males. In the third implementation, 40 individuals participated, including 17 females and 23 males. Research data were obtained using a Demographic Information Form, Multidimensional Orthorexia Scale (MOS) Initial Form, Multidimensional Orthorexia Scale, ORTO-11 Scale, Short Symptom Inventory Anxiety and Depression Subdimensions, and Psychological Well-Being Scale. Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis, Pearson Correlation Analysis, and Analysis of Variance (ANOVA) Used in Repeated Measurements were used in the analysis of the data. Exploratory and confirmatory factor analyses revealed a 24-item 3-factor structure with factor load values ranging from .48 to .92. The factors of the scale were named Healthy Orthorexia, Psychopathology, and Orthorexic Eating Behavior, considering the factor analysis findings and semantic properties. According to the results of Internal Consistency Analysis, the reliability level for the entire scale (Cronbach's Alpha) was determined as α =.92, α =.92 for the Healthy Orthorexia factor, α =.87 for the Psychopathology factor, and α =.83 for the Orthorexic Eating Behavior factor. The correlation coefficient between the Test-Retest scores, conducted to determine the scale's temporal reliability, was found to be statistically significant and quite high (r = .94, p
Benzer Tezler
- Ortoreksiya nervoza ölçeklerinin uyarlanması ve ortoreksiyanın OKB, yeme bozukluğu, depresyon, kaygı ve stres, genel psikolojik belirti düzeyi, sağlık kaygısı, beden algısı ve benlik saygısı ile ilişkilerinin nicel ve nitel yöntemlerle incelenmesi
The adaptation of orthorexia nervosa scales, and the investigation of relations of OCD, eating disorders, depression, anxiety and stress, general psychological symptom levels, health anxiety, body image, and self-esteem with quantitative and qualitative methods
İLGÜN BİLEKLİ BİLGER
- Ortoreksiya Nervoza ile düşünce-beden biçimi kaynaşması, beden imgesi baş etme stratejileri ve öz-şefkat arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationship between Orthorexia Nervosa and thought-shape fusion, body image coping strategies, and self-compassion
BERK NALDÖKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiEge ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde ortoreksiya nervoza eğilimi ve ilişkili faktörler
Orthorexia nervosa tendency and associated factors in Ondokuz Mayıs University Faculty of Medicine students
BEYZA BAYAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KÜRŞAT ŞAHİN
- Algılanan anne tutumu, mükemmeliyetçilik ve sürekli kaygının ortoreksiya nervoza üzerindeki yordayıcı rolleri
Predicting orthorexia nervosa: The roles of perceived maternal attitude, perfectionism and trait anxiety
EDANUR TUNCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR TANYAŞ
- Erken dönem uyumsuz şemaların ortoreksiya nervoza üzerindeki yordayıcı etkisi ve sağlık anksiyetesi ile ilişkisinin incelenmesi
The predictive effect of early maladaptive schemas on orthorexia nervosa and the examination of their relationship with health anxiety
ELİF TUNA GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA KAHRAMAN