Beliren yetişkinlerin yaşantısal kaçınma ve psikolojik kırılganlık düzeyleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relationship between experiential avoidance, psychological vulnerability, and life satisfaction among emerging adults
- Tez No: 894727
- Danışmanlar: PROF. DR. ATILGAN ERÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Bu araştırmanın amacı; beliren yetişkinlerin yaşantısal kaçınma ve psikolojik kırılganlık düzeyleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkileri incelemektir. Ayrıca, yaşantısal kaçınma ve psikolojik kırılganlık düzeylerinin yaşam doyumunu yordayıp yordamadığını ve bazı demografik özelliklere göre beliren yetişkinlerin yaşantısal kaçınma, psikolojik kırılganlık ve yaşam doyumu puan ortalamaları arasındaki farklılıklar araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi'nde öğrenimine devam eden 346 kadın (%53,7) 298 erkek (%46,3) olmak üzere toplam 644 öğrenci oluşturmaktadır. Örneklem grubu uygun örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırmada üniversite öğrencilerinin yaşantısal kaçınma puanlarına dair veriler Gámez ve diğerleri (2011) tarafından 62 madde olarak geliştirilen ve madde sayısı fazla bulunduğundan Sahdra ve diğerleri (2016) tarafından 30 maddeden oluşan kısa formu sunulan ve Türkçe uyarlama çalışmaları Ekşi ve diğerleri (2018) tarafından yapılan“Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği”, psikolojik kırılganlık puanlarına dair veriler Sinclair ve Wallston (1999) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye uyarlama çalışmaları Akın ve Eker (2011) tarafından yapılan“Psikolojik Kırılganlık Ölçeği”, yaşam doyumlarına dair veriler Diener ve diğerleri (1985) tarafından geliştirilen ve Dağlı ve Baysal (2016) tarafından Türkçe'ye uyarlama çalışmaları yapılan“Yaşam Doyumu Ölçeği”ve kişisel bilgilere ilişkin veriler ise araştırmacı tarafından düzenlenen“Kişisel Bilgi Formu”ile elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizi SPSS 27.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde İlişkisiz Örneklemler İçin t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), tek yönlü varyans analizi sonucunda anlamlı farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını tespit etmek amacıyla Tukey Testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yaşantısal kaçınmanın davranışsal kaçınma, sıkıntıdan hoşlanmama, erteleme, dikkat dağıtma/bastırma, baskılama/inkar ve sıkıntıya katlanma alt boyutları ile psikolojik kırılganlık ve yaşam doyumu arasında anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Ayrıca yaşantısal kaçınmanın davranışsal kaçınma, sıkıntıdan hoşlanmama ve sıkıntıya katlanma alt boyutları ile psikolojik kırılganlık puanlarının yaşam doyumunun anlamlı düzeyde yordayıcıları olduğu, yaşantısal kaçınmanın erteleme, dikkat dağıtma/bastırma ve baskılama/inkar alt boyutlarının ise yaşam doyumunun anlamlı düzeyde yordayıcıları olmadığı belirlenmiştir. Beliren yetişkinlerin yaşantısal kaçınmanın, davranışsal kaçınma alt boyutunun sadece cinsiyete; sıkıntıdan hoşlanmama alt boyutunun cinsiyet ve yaşanılan yere; erteleme alt boyutunun sadece cinsiyete; dikkat dağıtma/bastırma alt boyutunun cinsiyet, ailesinin yanında yaşayıp yaşamama ve ilişki durumuna; baskılama/inkar alt boyutunun sadece ilişki durumuna; sıkıntıya katlanma alt boyutunun ise sadece cinsiyete göre anlamlı üzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Diğer yandan yaşantısal kaçınma puan ortalamalarının yaş, ekonomik düzey ve fakülteye; psikolojik kırılganlık puan ortalamalarının cinsiyet, ekonomik düzey, fakülte, akademik başarı düzeyi, ailesinin yanında yaşayıp yaşamama durumu, ilişki durumu ve yakın arkadaş sayısı; yaşam doyumu puan ortalamalarının ise cinsiyet, ekonomik düzey, fakülte, ailesinin yanında yaşayıp yaşamama durumu, ilişki durumu ve yakın arkadaş sayısına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı saptanmıştır. Ayrıca beliren yetişkinlerin yaşantısal kaçınma, psikolojik kırılganlık ve yaşam doyumu puan ortalamalarının sınıf düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı belirlenmiştir. Son olarak araştırmada elde edilen sonuçlar literatür çerçevesinde değerlendirilmiş, araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationships between experiential avoidance, psychological vulnerability levels, and life satisfaction among emerging adults. Additionally, it investigates whether experiential avoidance and psychological vulnerability levels predict life satisfaction, and explores differences in experiential avoidance, psychological vulnerability, and life satisfaction scores among emerging adults based on certain demographic characteristics. The sample of the study consists of a total of 644 students, 346 females (53.7%) and 298 males (46.3%), continuing their education at Sivas Cumhuriyet University during the 2022-2023 academic year. The sample group was determined using appropriate sampling methods. Data on university students' experiential avoidance scores were obtained using the“Multidimensional Experiential Avoidance Scale,”consisting of 30 items developed by Gámez et al. (2011) and adapted into Turkish by Ekşi et al. (2018) due to the high number of items in the original version. Data on psychological vulnerability scores were obtained using the“Psychological Vulnerability Scale,”developed by Sinclair and Wallston (1999) and adapted into Turkish by Akın and Eker (2011). Data on life satisfaction were obtained using the“Satisfaction with Life Scale”developed by Diener et al. (1985) and adapted into Turkish by Dağlı and Baysal (2016). Personal information data were obtained using a“Personal Information Form”prepared by the researchers. The data obtained in the study were analyzed using the SPSS 27.0 package program. In the statistical analysis of the data, Independent Samples t-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Tukey Test to determine which groups the significant difference originated from, Pearson Product-Moment Correlation, and Multiple Linear Regression Analysis methods were used. As a result of the research, significant relationships were found between experiential avoidance and psychological vulnerability, and life satisfaction with the behavioral avoidance, discomfort intolerance, procrastination, distraction/suppression, suppression/denial, and discomfort endurance subscales. Additionally, it was determined that the behavioral avoidance, discomfort intolerance, and discomfort endurance subscales of experiential avoidance, as well as psychological vulnerability scores, significantly predicted life satisfaction, while the procrastination, distraction/suppression, and suppression/denial subscales of experiential avoidance did not significantly predict life satisfaction. It was found that the experiential avoidance, discomfort intolerance, and discomfort endurance subscales of experiential avoidance significantly differed only according to gender; discomfort intolerance subscale differed according to gender and place of residence; procrastination subscale differed only according to gender; distraction/suppression subscale differed according to gender, living with family, and relationship status; suppression/denial subscale differed only according to relationship status; and discomfort endurance subscale differed only according to gender among emerging adults. Furthermore, it was found that the mean scores of experiential avoidance varied significantly by age, economic level, and faculty; the mean scores of psychological vulnerability varied significantly by gender, economic level, faculty, academic achievement level, living with family, relationship status, and number of close friends; and the mean scores of life satisfaction varied significantly by gender, economic level, faculty, living with family, relationship status, and number of close friends. Additionally, it was determined that the mean scores of experiential avoidance, psychological vulnerability, and life satisfaction did not significantly differ according to class level among emerging adults. Finally, the results obtained in the study were evaluated within the framework of the literature, and some suggestions were made for researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlerde bağlanma ve romantik yalnızlık arasındaki ilişkide flört kaygısının aracı rolü
The mediating role of dating anxiety in the relationship between attachment and romantic loneliness among emerging adults
SEDA YONAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKAY DEMİR
- Dijital platformlarda flört eden beliren yetişkinlerin ilişki doyumunun ve yalnızlık algısının bağlanma stillerine göre incelenmesi
An investigation of relationship satisfaction and perception of loneliness according to attachment styles of emerging adults dating on digital platforms
GÜLŞAH NURGÜL HAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESTEREN GAZİOĞLU
- Beliren yetişkinlerin iyi oluşlarının öz şefkat ve bağlanma özellikleri bakımından incelenmesi
The investigation of emerging adulthoods subjective well being levels with respect to self compassion and attachment
ARİFE KIR DEMİRHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ Ü. SEDA ERZİ
- Ergenlerin ve beliren yetişkinlerin bakış açısıyla flört şiddeti
Dating violence from the perspective of adolescents and emerging adults
İREM ATASEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN ÇOK
- The role of attachment and conflict resolution styles on romantic relationship commitment of emerging adults: Investment model perspective
Bağlanma ve çatışma çözme stillerinin beliren yetişkinlerin romantik ilişki bağlanımındaki rolü: Yatırım modeli yaklaşımı
ONUR KIZILKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP SÜMER