Geri Dön

Döviz kuru belirsizliğinin seçilmiş makro ekonomik göstergelere etkileri: Türkiye örneği

The effects of exchange rate uncertainty on selected macroeconomic indicators: The case of Turkey

  1. Tez No: 895459
  2. Yazar: AYNUR AGHAYEVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLDEN ÜLGEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Döviz Kuru Belirsizliği, Dış Ticaret, Enflasyon, Faiz Oranı, Ekonomik Büyüme, İşsizlik Oranı, VAR Modeli, Exchange Rate Uncertainty, Foreign Trade, Inflation, Interest Rate, Economic Growth, Unemployment Rate, VAR Model
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Teorisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Teorisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 127

Özet

Bretton Woods (BW) sisteminin çöküşünden sonra, dünya ülkeleri esnek döviz kuru sistemine geçiş yapmış ve bu geçişin ardından döviz kurlarında önemli dalgalanmalar ortaya çıkmıştır. Bu dalgalanmalar, döviz kurlarındaki belirsizliklerin artmasına yol açarak, büyük bir iktisadi sorun haline gelmiştir. Döviz kurlarında yaşanan bu belirsizlikler makroekonomik göstergeleri etkileyebilmektedir. Çalışmada döviz kuru belirsizliğinin makroekonomik değişkenler olan“dış ticaret dengesi, faiz oranı, enflasyon oranı, ekonomik büyüme ve işsizlik oranı”üzerindeki etkileri Türkiye ekonomisine ait 2008Q1-2023Q4 dönemini kapsayan çeyrek dönem verileri ile analiz edilmiştir. Açıklayıcı değişkenlerden olan döviz kuru verisini açıklaması için; reel efektif döviz kuru endeksi, dış ticaret verisi için; ihracatın ithalatı karşılama oranı, enflasyon oranını açıklamak üzere; tüketici fiyatları endeksi, ekonomik büyüme oranı, faiz oranı ile işsizlik oranı kullanılmıştır. Serilerin durağanlık durumunun istatistiki bağlamda incelenmesine yönelik olarak Genişletilmiş Dickey Fuller (ADF) ve Philips Perron (PP) birim kök testleri uygulanmış ve değişkenler arasındaki nedensel ilişkilerini belirlemek için Vektör Otoregresif (VAR) yöntemleri kullanılmıştır. Analiz sonucunda ilgili dönem için reel efektif döviz kuruyla dış ticaret dengesi, faiz oranı, enflasyon oranı, ekonomik büyüme ve işsizlik oranı arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Döviz kuru ile seçilmiş makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin dinamik olduğu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

After the collapse of the Bretton Woods (BW) system, the countries of the world switched to the flexible exchange rate system, and after this transition, significant fluctuations in exchange rates emerged. These fluctuations have become a major economic problem by causing increased uncertainties in exchange rates. These uncertainties in exchange rates can affect macroeconomic indicators. In the study, the effects of exchange rate uncertainty on macroeconomic variables such as“foreign trade, inflation rate, interest rate, economic growth and unemployment rate”were analyzed with quarterly data of the Turkish economy covering the period 2008Q1-2023Q4. To express the exchange rate data as explanatory variables; real effective exchange rate index, for foreign trade data; the ratio of exports to imports, to explain the inflation rate; consumer price index, interest rate, economic growth rate and unemployment rate are used. Augmented Dickey Fuller (ADF) and Philips Perron (PP) unit root tests were applied to examine the stationarity of the series in a statistical context and Vector Autoregressive (VAR) methods were used to determine the causal relationships between the variables. As a result of the analysis, a bidirectional causality relationship was determined between the real effective exchange rate and the foreign trade balance, interest rate, inflation rate, economic growth and unemployment rate for the relevant period. It is concluded that the relationship between the exchange rate and selected macroeconomic variables is dynamic.

Benzer Tezler

  1. Bankacılık sektörünün sağlamlığı ve makroekonomik risk

    The soundness of the banking sector and macroeconomi̇c ri̇sk

    OMAR ALHAJRABEE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BankacılıkAnadolu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH TEMİZEL

  2. Enflasyon belirsizliğinin ekonomik performans ve politika değişkenleri üzerine etkileri

    Effects of inflation uncertainty on economic performance and policy variables

    MEHMET KENAN TERZİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    EkonometriGazi Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEZİR KÖSE

  3. Türkiye'de ticari bankalarda aktif pasif yönetimi: 1994-1997 dönemi

    Assets liability management at commercial banks in Turkey: 1994-1997 period

    TUNCAY ARISOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    BankacılıkDokuz Eylül Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M. BANU DURUKAN

  4. Döviz kuru belirsizliğinin makroekonomik etkileri: Türkiye örneği

    Macroeconomic effects of exchange rate uncertainty: The case of Turkey

    YILDIZ MANIŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonomiOsmaniye Korkut Ata Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BANU TANRIÖVER

  5. Döviz kuru belirsizliğinin Türkiye'nin Azerbaycan'dan yapmış olduğu ithalata etkisi

    The effect of exchange rate uncertainty on Turkey's imports from Azerbaijan

    SIMINBAR YARIYEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonometriBartın Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KAMACI