Örtük liderlik ve örtük benlik uyumuna bağlı olarak liderlik arzusunun öz-yeterlilik teorisi perspektifinden incelenmesi
Examination of leadership aspiration from the perspective of self-efficacy theory in relation to congurence of implicit leadership and implicit self
- Tez No: 899445
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL ESER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Bu araştırma örtük liderlik ve örtük benlik uyumunun öz yeterlilik aracılığı ile liderlik arzusuna etkisini ve bu etkide iş aile dengesinin moderatör rolünü konu edinmektedir. Liderlik kazanımlarına ilişkin çoğunlukla organizasyonel faktörlerin etkisini ortaya koyma gayreti güden mevcut literatürden farklı olarak bu araştırma, araştırma odağını örgütten bireye kaydırarak potansiyel adaylara odaklanmaktadır. Bireyin kendine ilişkin öz değerlendirmeleri ile ideal lider inancı arasındaki boşluğun öz-yeterlilik aracılığı ile liderlik arzusundaki etkisini ortaya koyarak literatürdeki bu boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Araştırmalar bireylerin örtük liderlik inançlarını gerek mevcut gerekse potansiyel liderliği değerlendirmede bir referans noktası olarak kabul ettiklerini ve pozisyonun gereklerine dair bir uygunluk aradıklarını vurgulamaktadır. Ayrıca öz yeterlilik teorisi öz yeterliliği güçlendiren bir unsur olarak dolaylı deneyimler yoluyla sosyal karşılaştırmanın önemini vurgulamaktadır. Buradan hareketle bu araştırma öncelikle bireylerin liderliğe dair örtük inançları ile bu özelliklere ilişkin benlik algısı arasındaki uyumu sosyal karşılaştırma paradigması ile ele alarak öz yeterliliğe etkisini, ardından öz yeterliliğin aracı bir değişken olarak liderlik arzusuna etkisini ele almıştır. Ayrıca öz yeterlilik ve liderlik arzusu ilişkisinde iş aile dengesinin bozulacağına dair inançların rolünü de inceleyerek bireyin zihnindeki örtük inançların kapsamını genişletmiştir. Araştırma modeli cinsiyet faktörünün etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilen iki farklı çalışma ile sınanmıştır. Birinci çalışmada (N:281) konu cinsiyet/endüstri cinsiyet ağırlığı kombinasyonları açısından, ikinci çalışmada ise (N:637) sadece cinsiyet açısından incelenmiştir. Daha önce ülkemizde liderlik arzusu ile ilgili bir çalışmaya rastlanılamamış olması nedeniyle ölçek uyarlama çalışmamızdan yararlanılmıştır (Kıraçlı Leblebicioğlu vd., 2023). Verilerin analizinde tanımlayıcı istastistiklerin yanı sıra yanıt yüzey polinomyal regresyon, process macro analizleri kullanılmıştır. Araştırma kapsamındaki her iki çalışmaya ilişkin bulgular sonuç bölümünde detaylı olarak tartışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This research examines the effect of implicit leadership and implicit self-theory congruence on leadership aspiration through self-efficacy and the moderating role of work-family balance on this effect. Unlike existing literature, which predominantly focuses on revealing the effects of organizational factors on leadership outcomes, this study shifts the focus from the organization to the individual, concentrating on potential candidates. It aims to fill a gap in the literature by demonstrating the impact of the discrepancy between individuals' self-assessments and their beliefs about the ideal leader on leadership aspiration via self-efficacy. Research emphasizes that individuals consider their implicit beliefs about leadership as a reference point when evaluating both current and potential leadership, seeking alignment with the requirements of the position. Furthermore, self-efficacy theory highlights the importance of social comparison through indirect experiences as a factor that enhances self-efficacy. Building on this, the research first addresses the alignment between individuals' implicit beliefs about leadership and their self-perceptions regarding these traits using the social comparison paradigm, then examines the mediating role of self-efficacy in leadership aspiration. Additionally, the study expands the scope of implicit beliefs by investigating the role of beliefs regarding the disruption of work-family balance in the relationship between self-efficacy and leadership aspiration. The research model was tested through two different studies to determine the effect of gender. The first study (N = 281) examined gender/industry gender combinations, while the second study (N = 637) analyzed gender alone. Due to the lack of prior studies in our country related to leadership aspiration, we utilized a scale adaptation study (Kıraçlı Leblebicioğlu et al., 2023). For data analysis, in addition to descriptive statistics, polynomial regression and process macro analyses of response surface were used. Findings from both studies are discussed in detail in the conclusion section.
Benzer Tezler
- Stereotip karşıtı müdahalenin liderlik değişkenleri üzerindeki etkisi
The effects of counter-stereotype manipulation on leadership variables
PINAR BAŞBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR ÖZALP TÜRETGEN
- Reklamlar aracılığıyla sunulan stereotip tehdidinin kadınların liderliğe ilişkin tepkilerine etkisi
The impact of stereotypic threat presented through dvertisements on women's leadership reactions
FERHAT AYYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. İLKNUR ÖZALP TÜRETGEN
- Turkish adaptation of Implicit Leadership Scale
Örtük Liderlik Ölçeği Türkçe uyarlaması
ZEHRA ESRA ERBİL
- Kadınların liderliğe yönelik stereotip tehdidine verdikleri tepkilerin incelenmesi
The examination of women's response against to leadership stereotype threat
SAMET ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR ÖZALP TÜRETGEN
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
