G.E.M. Anscombe'un ahlak anlayışı: Ahlaki eylemin oluşturulması
G.E.M. Anscombe's moral philosophy: The constitution of moral action
- Tez No: 902060
- Danışmanlar: PROF. DR. CELAL TÜRER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Bu çalışmada bir bütün olarak Anscombe'un ahlak felsefesi ele alınmış olup, buradan hareketle onun mevcut ahlak teorileri hakkındaki tespit, eleştiri ve tavsiyeleri incelenmiştir. Anscombe, ahlak felsefesi alanındaki başlıca çalışması sayılan“Modern Ahlak Felsefesi”adlı makalesini 1958'de yayımlamıştır. Anscombe'un makalesi, kadim gelenekten kopan ahlak teorilerinin modern çağın sorunlarıyla baş edemediği iddiası etrafında örgütlenir ve üç ana tez sunar: Ahlak alanında psikoloji felsefesi üzerinden ilerlemek gerekir; ahlaki yükümlülük meselesi 'ödev', 'gerekir', 'doğru' ve 'yanlış' gibi kavramlarla hâlledilemez; ahlaki eylemi sadece sonuçlarına göre değerlendiren filozoflar arasında hiçbir fark yoktur. Birinci bölümde Anscombe'un ilk tezine, yani 'ahlak alanında psikoloji felsefesi üzerinden ilerlemek gerekir' düşüncesine yer verildi. Bu çerçevede Anscombe'un niyet kavramına merkezlenen eylem felsefesi tartışmaya açıldı ve söz konusu anlayışı tarif eden eylem, benlik, birinci şahıs, pratik bilgi, pratik akıl ve pratik çıkarım kavramları açıklığa kavuşturulmaya çalışıldı. İkinci bölümde Anscombe'un diğer iki tezi birlikte ele alındı. Bu bölümde Anscombe'un 'ahlaki yükümlülük meselesi 'ödev', 'gerekir', 'doğru' ve 'yanlış' gibi kavramlarla hâlledilemez' ve 'ahlaki eylemi sadece sonuçlarına göre değerlendiren filozoflar arasında hiçbir fark yoktur' şeklinde ifade ettiği tezlerin ne anlama geldiği tartışıldı. Böylece bu iddiaların kadim ve modern ahlak teorileriyle bağlantıları, 'sonuççuluğun' anlamı, en nihayetinde tüm bu terimlerden ne anlaşılması gerektiği üzerinde duruldu. Sonuç olarak Anscombe'a göre çağımızın problemlerine cevap verebilecek işlevsel bir ahlak teorisine ancak psikoloji üzerinden erişilebilir. Dahası ödev, yasa, ahlaki gerekir gibi kadim ahlak tasavvurumuzun kalıntıları olan kavramlarla ahlak problemi çözülemez çünkü bunlar modern dönemin sorunlarına cevap veremez. Ahlaki eylemi salt sonuçlarına göre yargılayan filozoflar/teoriler eylemin kast edilen ve öngörülen sonuçları arasında bir ayrım yaparak, ahlaki sorumluluk meselesini açıklığa kavuşturamamışlardır.
Özet (Çeviri)
This study deals with Anscombe's moral philosophy, and examines his observations, criticisms, and recommendations on existing moral theories. In his 1958 article“Modern Moral Philosophy”, which is considered to be his main work in the field of moral philosophy, Anscombe argues that moral theories that break away from the ancient tradition cannot cope with the problems of the modern age and puts forward three main theses: It is necessary to proceed through the philosophy of psychology in the field of morality; the issue of moral obligation cannot be resolved with concepts such as“duty”,“ought”,“right”and“wrong”; there is no difference between philosophers who evaluate moral action only according to its consequences. In the first chapter, Anscombe's thesis that“it is necessary to proceed through the philosophy of psychology in the field of ethics”has been presented. In this context, Anscombe's philosophy of action centered on the concept of intention has discussed and the concepts of action, self, first person, practical knowledge, practical reason, and practical inference that describe this understanding have been explained. In the second part, the implications of Anscombe's other two theses, namely, the question of moral obligation cannot be settled by concepts such as“duty”,“ought”,“right”and“wrong”, and there is no difference between philosophers who evaluate moral action only in terms of its consequences, have been discussed. Thus, the connections of these claims with ancient and modern moral theories, the meaning of“consequentialism”and ultimately what should be understood from all these terms have been emphasized. In conclusion, according to Anscombe, a functional moral theory that can respond to the problems of our age can only be accessed through psychology. Moreover, the problem of morality cannot be solved with concepts such as duty, law, and ought, which are the remnants of our ancient conception of morality, because they cannot respond to the problems of the modern era. Philosophers or theories that judge moral action based solely on its consequences have failed to clarify the issue of moral responsibility by distinguishing between the intended and foreseen consequences of action.
Benzer Tezler
- Competitive learning with additional information for solving multi-facility weber problem
Ek bilgi kullanan rekabetçi öğrenme ile çok tesisli weber probleminin çözümü
KEREM CAN ÖZKISACIK
Doktora
İngilizce
2007
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. KUBAN ALTINEL
- Path based priority rule for resource constrained project scheduling problems
Kısıtlara dayalı proje çizelgelemesi problemleri için rotaya dayalı öncelik kuralı
GÜLTEKİN HARUN SEÇKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SEROL BULKAN
- Türkiye'deki İranlı öğrencilerin sosyo-ekonomik, kültürel ve siyasi durumları
Başlık çevirisi yok
DAVUT GAFFARİYE
- Beyaz Pekin ördeklerinde çeşitli verim özellikleri
Some production characteristics of white Pekin duck
NEZİH OKUR
- Yeni vic-dioksimlerin sentezi ve reaksiyonları
Synthesis and characterisation of three new vic-dioximes and their metal complexes
ZEHRA ALTUNTAŞ BAYIR
