Mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyon ile sosyal kaygı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
The examination of the associations among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination and social anxiety
- Tez No: 903440
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAŞAK BAHTİYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Mevcut araştırmanın amacı mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyon ile sosyal kaygı ve etkileşim kaygısı arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın örneklemini 18-29 yaş arasında Türkiye'de bir üniversitede eğitimine devam eden 573 gönüllü katılımcı (506 kadın ve 67 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Öz Eleştirel Ruminasyon Ölçeği, Etkileşim Kaygısı Ölçeği ve Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Korelasyon analizi sonuçlarında beklenen şekilde, sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı, öz eleştirel ruminasyon, etkileşim kaygısı ve sosyal kaygı arasında pozitif yönde ilişkiler gözlenmiştir. Grup karşılaştırmaları sonuçlarında psikolojik veya psikiyatrik bir yardım geçmişi olan katılımcıların sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı, öz eleştirel ruminasyon, etkileşim kaygısı ve sosyal kaygı düzeylerinin bir yardım geçmişi olmayan katılımcılara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Dahası, baba eğitim seviyesi düşük olan katılımcıların mükemmeliyetçilik düzeylerinin baba eğitim seviyesi yüksek olanlara göre daha fazla olduğu görülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarında mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyonun sosyal kaygı ve etkileşim kaygısındaki artışı anlamlı olarak açıkladığı belirlenmiştir. Aracılık modeli de sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik ile sosyal alanda kaygı ve kaçınma arasındaki ilişkide öz eleştirel ruminasyon ve reddedilme duyarlılığının kısmi aracılık rolünü ortaya koymuştur. Son olarak sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik ve etkileşim kaygısı arasındaki ilişkide öz eleştirel ruminasyon ve reddedilme duyarlılığının tam aracılık etkisi bulunmuştur. Mevcut sonuçlar, mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve alanyazında henüz yeni bir kavram olan öz eleştirel ruminasyonun sosyal kaygının gelişimindeki rolüne dair kapsamlı bir model sunmaktadır. Sosyal kaygıya yönelik önleyici çalışmalar ve klinik müdahalelerde bu faktörlerin birlikte değerlendirilmesi önemli görünmektedir.
Özet (Çeviri)
The current study aimed to examine the relationships among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, social anxiety, and interaction anxiety. The study sample consisted of 573 voluntary participants (506 women and 67 men) between 18-29 who were currently pursuing their education at a university in Turkey. The data was collected using the Demographic Information Form, Multidimensional Perfectionism Scale, Rejection Sensitivity Scale, Self-Critical Rumination Scale, Interaction Anxiousness Scale, and Liebowitz Social Anxiety Scale. The results of the correlation analysis revealed positive relationships between socially prescribed perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, interaction anxiety, and social anxiety. The group comparisons showed that participants with a history of psychological or psychiatric help had higher levels of socially prescribed perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, interaction anxiety, and social anxiety compared to those without a history of help. Furthermore, participants with lower paternal education levels had higher perfectionism levels than those with higher paternal education levels. The results of the regression analysis indicated that perfectionism, rejection sensitivity, and self-critical rumination significantly explained the increase in social anxiety and interaction anxiety. The mediation model also revealed that self-critical rumination and rejection sensitivity partially mediated the relationship between socially prescribed perfectionism and social anxiety. Finally, the relationship between socially prescribed perfectionism and interaction anxiety was fully mediated by self-critical rumination and rejection sensitivity. The present findings provide a comprehensive model of the role of perfectionism, rejection sensitivity, and self-critical rumination, a new concept in the literature, in the development of social anxiety. Considering these factors in preventive studies and clinical interventions for social anxiety seems essential.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlerde yalnızlığın yordayıcıları olarak bağlanma stilleri, reddedilme duyarlılığı ve mükemmeliyetçiliğin incelenmesi
Examination of attachment styles, rejection sensitivity and perfectionism as predictors of loneliness in emerging adults
SANİYE İLAYDA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE SALTUKOĞLU
- Öğretmen adaylarının mükemmeliyetçilik düzeylerinin red duyarlılığı ve öznel iyi oluş düzeyine göre incelenmesi
Examination of perfectionism levels of candidate teachers according to rejection sensitivity levels and subjective well being
MELDA MELİHA ERBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. T. FİKRET KARAHAN
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn kabul-reddi ve mükemmeliyetçilik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
The examination of perceived parental acceptance-rejection and perfectionism levels of university students according to various variables
EZGİ YOLDAŞ BIÇKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERDA AYSAN
- A qualitative examination of obsession, repetition, and anxiety through lacanian discourse analysis perspective
Takıntı, tekrar ve kaygının lacanyen söylem analizi yaklaşımı ile niteliksel bir incelemesi
SİNEM BALTACI
Doktora
İngilizce
2019
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ
YRD. DOÇ. DR. SEVDA SARI DEMİR
- The relationship between dimensions of perfectionism, stressful life events and depressive symptoms in university students 'test of diathesis-stress model of depression'
Üniversite öğrencilerinde mükemmelliyetçi kişilik özelliği ve yaşam olaylarının depresyon belirtileriyle ilişkisi 'Depresyona yatkınlık-stress modelinin incelenmesi'
MURADİYE ORAL
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. NURAY KARANCI