Kaçkar bölgesi açık alan macera rekreasyonu: kalite fonksiyon göçerimi, pestel, vrio ve benchmarking analizleriyle yönetişim modelinin geliştirilmesi
Outdoor adventure recreation in the kaçkar region: developing a governance model through quality function deployment, pestel, vrio, and benchmarking analyses
- Tez No: 908770
- Danışmanlar: PROF. DR. FATİH BEKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 374
Özet
Türkiye'nin Kuzeydoğu bölgesinde bulunan ve farklı alanlarda rekreasyon çeşitliliğini içerisinde barındıran Kaçkar Bölgesi sahip olduğu çeşitli rekreasyonel imkanlar bakımından macera rekreasyonu alanında çok değerlidir. Kaçkar Bölgesi, Türkiye'nin Doğu Karadeniz Dağları'nda yer alan ve zengin doğal güzellikleri, biyolojik çeşitliliği ve kültürel değerleriyle öne çıkan bir coğrafyadır. Bölge, buzul şekilleriyle dikkat çeker. 3.937 metreye ulaşan Kaçkar Dağı Türkiye'nin çarpıcı zirveleri arasında yer alır. Geniş bir alana ve rekreasyonel çeşitliliğe sahip bölgeler hem yerel kalkınmaya hem de ülke ekonomisi ve tanıtımına doğrudan katkı sağlamaktadır. Farklı idari yapıların sorumluluğunda farklı rekreasyonel alanların bir arada olduğu Kaçkar Bölgesi'nin bütüncül olarak, kurumlar arası ortak bir model ile yönetilmiyor olduğu bilinmektedir (Bektaş, 2010). Bu alanlarda bütüncül bir yönetim anlayışının olmayışı açık alan macera rekreasyonu faaliyet alanlarının gelişimi ve denetimi üzerinde zorlayıcı etkilere neden olmaktadır. Bu araştırmanın amacı Kaçkar Bölgesi'nde gerçekleştirilen açık alan macera rekreasyonu faaliyetlerini uzman görüşleriyle (heliski, dağ kayağı, snowcat, trekking, kano-rafting) Kalite Fonksiyon Göçerimi (KFG), Pestel, Vrıo ve Benchmarking analizleri aracılığıyla derinlemesine inceleyerek, bölgeye özgü bir yönetişim modeli geliştirmektir. KFG kullanıcı gereksinimlerini sistematik bir şekilde analiz ederek bu gereksinimlerin tasarım ve hizmet süreçlerine entegre edilmesini sağlayan bir kalite yönetim aracıdır (Day, 1998). Pestel analizi; Politik (Political), Ekonomik (Economical), Sosyolojik (Sociological), Teknolojik (Technological), Çevresel (Environmental) ve Yasal (Legal) faktörlerden oluşmaktadır. Pestel analizi sayesinde işletmenin, ürünün ya da hizmetin dış çevre faktörlerinden ne kadar etkilendiği belirlenmektedir. VRIO analizi; firma ya da sektörün kaynaklarını ve yeteneklerini, sürdürülebilir bir rekabet avantajı kaynağı olup olmadığını anlamak için kullanılan bir kaynak değerleme aracıdır. Benchmarking; hizmetin aynı veya başka bir sektördeki en iyi hizmet karşısındaki performansının kıyaslanması sürecidir. Bu araştırmada, karma araştırma yöntemi çerçevesinde eş zamanlı paralel desen kullanılmıştır. Bu desen, nitel ve nicel verilerin aynı anda toplanarak birbirinden bağımsız bir şekilde analiz edilmesini ve elde edilen bulguların karşılaştırılarak bütüncül olarak yorumlanmasını sağlamaktadır. Araştırmanın katılımcıları, amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak ölçüt örneklem ile seçilen Heliski, Dağ Kayağı, Trekking, Snowcat ve kano-Rafting uzmanlarından oluşmaktadır. Katılımcılar rekreasyon alanları kullanıcıları ve açık alan macera rekreasyonu faaliyeterinde uzman 32 kişiden oluşan rehberlerdir. Veri toplama aracı olarak demografik bilgi formu ve görüşme formları kullanılmıştır. Elde edilen nitel veriler Nvivo Pro 15 programı kullanılarak, içerik analizi ayrdımıyla yorumlanmıştır, nicel veriler ise temel istatistik programları aracılığıyla mutlak ve bağıl hesaplamalar üzerinden AHP analiziyle yorumlanmıştır. Kalite fonksiyon göçerimi, pestel, vrio ve benchmarking bulguları sonucunda, Kaçkar Bölgesi'nde açık alan macera rekreasyonu potansiyelini geliştirmek amacıyla bir yönetişim modeli oluşturulmuştur. Model kapsamında şeffaflık, hesap verebilirlik, katılımcılık, etkililik, tutarlılık, sürdürülebilirlik, yasal düzenlemeler ve denetim, işbirliği ve ortak yönetim, risk yönetimi ve güvenlik ile teknoloji ve inovasyon gibi yönetişim ilkeleri belirlenmiştir. Bu ilkeler doğrultusunda, bölgedeki paydaşlar için kriterler ve göstergeler tanımlanarak, yönetim süreçlerinin sürdürülebilir, etkin ve katılımcı bir yapıda yürütülmesi hedeflenmiştir. Model, bölgenin doğal, sosyal ve ekonomik potansiyelini en üst düzeye çıkararak, rekabet gücünü artırmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The Kaçkar Region, situated in the northeastern part of Turkey within the Eastern Black Sea Mountains, is a prominent destination for adventure recreation due to its rich diversity of recreational opportunities, natural beauty, biodiversity, and cultural values. Renowned for its glacial formations and home to Kaçkar Mountain, which rises to 3,937 meters as one of Turkey's most iconic peaks, the region offers extensive recreational resources that contribute significantly to local development, the national economy, and international promotion. However, the Kaçkar Region's management is fragmented, as various recreational areas are governed by different administrative structures without a unified governance model (Bektaş, 2010). This lack of holistic management poses challenges for the development and regulation of outdoor adventure recreation activities. This research aims to address these challenges by developing a governance model tailored to the Kaçkar Region, focusing on outdoor adventure recreation activities such as heliskiing, mountain skiing, snowcat tours, trekking, and canoe-rafting. Expert opinions were analyzed using a combination of Quality Function Deployment (Qfd), Pestel, Vrıo, and Benchmarking methodologies. Qfd is a quality management tool used to systematically analyze user requirements and integrate them into service and design processes (Day, 1998). Pestel analysis evaluates external environmental factors Political, Economic, Sociological, Technological, Environmental, and Legal and their impact on businesses, products, or services. Vrıo analysis is a resource valuation tool used to assess resources and capabilities for sustainable competitive advantage. Benchmarking compares the performance of services against best practices in the same or different sectors. This study employed a simultaneous parallel design within the framework of a mixed-methods research approach, allowing for the simultaneous collection, independent analysis, and interpretation of qualitative and quantitative data. The study participants were selected through criterion sampling using a purposive sampling method and included experts in heliskiing, mountain skiing, trekking, snowcat tours, and canoe-rafting. Participants were recreation area users and guides specializing in outdoor adventure recreation. Data collection instruments included a demographic information form and interview forms. Qualitative data were analyzed using NVivo Pro 15 software and content analysis, while quantitative data were interpreted through AHP analysis using absolute and relative calculations with basic statistical software. The findings from the Qfd, Pestel, Vrıo, and Benchmarking analyses informed the development of a governance model to enhance the potential of outdoor adventure recreation in the Kaçkar Region. The model is grounded in governance principles such as transparency, accountability, participation, effectiveness, consistency, sustainability, legal regulation and oversight, cooperation and co-management, risk management and security, and technology and innovation. Criteria and indicators were established for regional stakeholders to ensure that management processes operate within a sustainable, effective, and participatory framework. The proposed governance model seeks to maximize the region's natural, social, and economic potential, thereby enhancing its competitiveness and fostering long-term development.
Benzer Tezler
- Kamusal mekânın günümüz sosyal medyası üzerinden okunması: Eskişehir Adalar Bölgesi Porsuk Nehir kıyısı örneği
Reading public space through today's social media: Eskişehir Adalar Region Porsuk River front
ŞEVVAL BAŞKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE DUYGU KAÇAR
- Zengezur'un coğrafi konumu ve Türkiye -Azerbaycan için jeopolitikalar
For Zengezur's geographical location and Turkey-Azerbaijan geopolicies
TÜRKAN İSAYEVA
- Yüz yerleşimli lezyonlarda dermoskopik bulgular
Dermoscopic findings in facial lesions
EMRE ARAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
DermatolojiPamukkale ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİDA KAÇAR
- Antalya Aksu-Altınova bölgesinde yer altı suyu kirlilik durumunun incelenmesi
Assessment of groundwater pollution in Antalya Aksu-Altinova region
GÖZDE KAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE MUHAMMETOĞLU
- Türk populasyonunda gastrointestinal sistem kanser olgularında fosfatidilinositol-3-kinaz katalitik alfa (PIK3CA) gen mutasyonları ve metilentetrahidrofolat redüktaz (MTHFR) C677T polimorfizminin incelenmesi
Analysis of phospathidylinositol-3-kinase catalytic alfa (PIK3CA) gene mutations and methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR) C677T polymorphisms in gastrointestinal cancer cases in Turkish population
ÖZGE ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
BiyolojiBalıkesir ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERAY KÖÇKAR
PROF. DR. LEYLA AÇIK