Eğitim Yönetimi doktora programlarının dinamik yetenekler bağlamında incelenmesi
Examination of Educational Administration doctoral programs in the context of dynamic capabilities
- Tez No: 909659
- Danışmanlar: PROF. DR. FERUDUN SEZGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Bu araştırmanın amacı, yükseköğretimin yönetimi politikaları ekseninde eğitim yönetimi doktora programlarının (EYDP) dinamik yeteneklerini (DY) Türkiye bağlamında derinlemesine ele alarak programların dinamik yeteneklerini geliştirmeye yönelik öneriler sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda araştırma nitel araştırma yaklaşımı kapsamında durum çalışması deseninde tasarlanmıştır. Araştırma sürecinin ilk aşamasında doküman analizi uygulanacak eğitim yönetimi doktora programları belirlenen ölçütlere göre seçilmiş, ikinci aşamada veri toplama araçları geliştirilerek doküman analizi gerçekleştirilmiş, son aşamada ise pilot ve asıl görüşmeler yürütülmüştür. Araştırmada doküman analizi ve görüşme veri toplama teknikleri kullanılmış, veri toplama araçları araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Doküman analizi kapsamında veriler Dinamik Yetenekler Gösterge Listesi ile elde edilmiştir. Görüşmelerde yarıyapılandırılmış“Dinamik Yetenekler Öğrenci Görüşme Formu”ile“Dinamik Yetenekler Öğretim Üyesi Görüşme Formu”kullanılmıştır. Araştırmada doküman analizi ile çözümlenen dokümanlar, programların ana bilim dalı web sayfalarındaki yazılı ve görsel her türlü tanıtım, açıklama, bilgilendirme; programda 2022-2023 eğitim-öğretim yılı güz ve bahar yarıyıllarında aktif olarak okutulan zorunlu ve seçmeli ders içerik detayları; son on yılda programda üretilen tezlerdeki anahtar kelimelerdir. Araştırmanın katılımcıları amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ve maksimum çeşitlilik yöntemleri ile seçilmiştir. Katımcılar, doküman analizi sonucu DY kavramsal çerçevesi bakımından yüksek betimsel görünüme sahip altı devlet üniversitesindeki EYDP'de görevli sekiz öğretim üyesi ile öğrenim gören/mezun 11 doktora öğrencisi olmak üzere toplam 19 kişidir. Veriler betimsel analiz ve içerik analizi teknikleri ile çözümlenmiştir. Araştırma sürecinde inandırıcılık, aktarılabilirlik, güvenirlik ve doğrulanabilirliğe yönelik çeşitli stratejiler kulanılarak verilerin geçerli ve güvenilir olması sağlanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda,“EYDP'nin DY görünümü”,“DY'ye ilişkin tanımlama ve kavramsallaştırmalar”,“DY'nin ortaya çıkışını zorlaştıran nedenler”,“DY bağlamındaki becerilerin kazandırılması”,“DY'nin kazandırılmasına yönelik uygulama ve etkinlikler”,“DY'nin kazandırılmasındaki zorluklar”,“DY bağlamındaki becerilerin geliştirilmesi”,“Etkili ve sürdürülebilir DY için eğitim yönetimi politikaları”olmak üzere sekiz ana tema oluşmuştur. EYDP, DY yaklaşımına ait anahtar kavramlar açısından oldukça zengin olup en fazla liderlik kavramına vurgu bulunmakta, bu durum DY yaklaşımının EYDP ile bütünleştirilebileceğini göstermektedir. Eğitim Yönetimi alanının dinamik yetenekleri değişime duyarlılık ve uyum, dönüşümcülük, güncellik, değişim yönetimi kavramlarıyla tanımlanmakta, EYDP'de DY'nin ortaya çıkmasını zorlaştıran nedenler arasında eğitim yöneticiliğinin hala bir meslek olarak görülmemesi, programlarda hâkim olan danışman-takipçi mantığı gibi nedenler bulunmaktadır. DY bağlamındaki beceriler öğrencilere araştırma ve geliştirme açısından öğrencinin bilim yapma motivasyonu yanında danışman ve öğretim üyesi rehberliğiyle kazandırılmakta; bu konudaki zorlukların başında az sayıda proje ve iş birliği yapılması gelmektedir. Öğrenciler DY'yi liderlik, yönetim ve kalite açısından edindikleri kuramsal bilgiyi uygulamaya yansıtarak kazanmakta, bu konudaki en büyük zorluğu uygulama fırsatları yetersizliği oluşturmaktadır. DY becerileri öğrencilere eğitim-öğretim açısından nitelikli bir eğitim-öğretim süreci geçirmeleri ve perspektiflerini geliştirmeleri sağlanarak kazandırılırken, bu konudaki zorlukların başında kuram-uygulama bütünlüğündeki yetersizlik gelmektedir. Toplumsal katkı açısından DY öğrencilere toplum sorunları ve ihtiyaçlarına yönelik bilgi üretimiyle ve topluma yansıtılmak üzere öğrenci niteliklerini yükseltmeyle kazandırılmakta, bu konudaki en büyük zorluğu toplumsal katkıya gereken önemi verilmemesi oluşturmaktadır. Çevredeki değişim ve yeniliklerin takibi için ders içeriği ve dersi yürütmede güncel değişim ve yeniliğe odaklanılırken bu konudaki en büyük zorluk değişim ve yeniliklere dair program içi/dışı (dernek, konsey vb.) liderlik yapılmamasıdır. Araştırma fırsatları sunmak için öğrenciler bilimsel etkinliklere katılmaya ve ödevden yayın üretmeye teşvik edilmekte buna ilişkin zorlukların başında, haksız yazarlık ile araştırma-proje üretimi ve öğrenci katılımı teşvikinin yetersizliği gelmektedir. Öğrenciler kişisel-akademik ağlar kurmaları ve genişletmeleri için bilimsel etkinlik katılımına teşvik edilmekte; buna ilişkin en büyük zorluğu danışman desteği eksikliği oluşturmaktadır. Lider ve girişimci bir bakış açısı kazandırmak için öğrencilere bilgi üretimi ve paylaşımı yeterliliği-özgüveni kazandırılmakta, programdaki kuramsal içeriğe ek uygulamalı eğitim yaklaşımı (liderlik uygulamaları) eksikliği bu konudaki en büyük zorluk olarak görülmektedir. Yeni teknoloji ve araştırma yöntemlerinin öğrenilmesinde yeni teknoloji bağlamı zayıf görülürken, araştırma tekniklerinin öğrenilmesine yönelik beceriler ders içi veya ders dışı araştırma teknikleri yöntem uygulamaları ile kazandırılmaktadır. Bu konudaki zorlukların başında teknolojik yenilikleri kullanma ve öğrencilere sunmadaki eksiklik gelmektedir. Diğer program ve kuruluşlarla iş birliği ve projeler oluşturmak için Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) eğitim ve projelerinin gerçekleştirildiği ancak EYDP'nin bu konuda yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bu kapsamdaki en büyük zorluk, proje ve işbirlikleri yapmaya teşvik edilmeyle yönlendirme eksikliğidir. Öğrencilerin yaratıcılığını destekleyerek araştırma üretkenliği sağlamak için özgün, gerçek sorunlara yönelik araştırma konularına yönlendirme yapılmaktadır. Buna ilişkin en çarpıcı zorluklardan biri alana katkı sunan özgün, yaratıcı tezlerle diğerlerinin aynı kefeye konulmasıdır. EYDP'de yetenekleri dönüştürmeye yönelik sunulan imkân, kaynak ve teşviklerin yeterli olmadığı görülmekte ancak öğrenciler yeteneklerini dönüştürmede programdaki öğretim üyelerinin her türlü (bilgi, deneyim, kaynak, rehberlik vb.) desteğini kendileri için oldukça kıymetli görmektedirler. Buna ilişkin en büyük zorluk, öğrencilere bu konuda sunulan burs, bütçe, yurtdışı eğitimi vb. imkânların yetersizliğidir. Öğrencilerin kolektif öğrenme düzeylerini geliştirmek ve öğrenilenleri paydaşlarla paylaşmak için en çok araştırma-ders WhatsApp, Facebook grupları oluşturulmakta ve ortak yazarlı makale araştırma iş birlikleri yapılmaktadır. Bu konudaki en büyük zorluğu ise birlikteliklerin az olması oluşturmaktadır. EYDP'de daha etkili ve sürdürülebilir DY için MEB ve YÖK'e ilişkin alınabilecek politika kararlarının başında mezun becerilerinden faydalanma, öncelik verme ve istihdam etmede MEB ve YÖK'ün iş birliği yapmasına yönelik yasal düzenlemeler ile bütüncül, kök, standart veya akredite edilmiş bir ders programı oluşturma bulunmaktadır. Enstitü ve anabilim dalı başkanlığına ilişkin özerk karar alma düzeylerinin ve yetkilerinin güçlendirilmesi; istihdam piyasası ve ilgili sektörler açısından mezunların YÖK ve MEB kapsamında istihdam edilmesine yönelik politika kararları alınması dile getirilmiştir. En yetenekli öğrencileri programa çekmek için mezunlara dikkate değer ekonomik katkı, kariyer avantajı veya istihdam sağlama önerilirken, programın disiplinlerarası görünümünü artırmaya yönelik doktora öğrencilerine farklı program-disiplinlerden dersler aldırılması önerilmiştir. Araştırma üretkenliğinin desteklemesinde alınabilecek politika kararı nitelikli yayınları maddi-manevi ödüller ve bütçe ile destekleme olurken; en iyi ve farklılık yaratan uygulamaları hayata geçirmeye ilişkin politika kararı en iyi ve farklılık yaratan uygulama örneklerini ödül, konferans ve teşviklerle yaygınlaştırma olmuştur. Bulgular alanyazına dayalı biçimde tartışılmış programların dinamik yeteneklerinin geliştirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to explore the dynamic capabilities (DC) of educational administration doctoral programs (EADP) within the context of higher education management policies in Türkiye, and to provide recommendations for enhancing the dynamic capabilities of these programs. To achieve this goal, the research was designed as a case study within a qualitative research approach. In the first stage of the research process, educational administration doctoral programs to be analyzed through document analysis were selected based on predetermined criteria. In the second stage, data collection tools were developed, and document analysis was conducted. In the final stage, pilot and main interviews were carried out. The research utilized document analysis and interview techniques for data collection, with the data collection tools being developed by the researcher. Data for the document analysis was obtained using the Dynamic Capabilities Indicator List. In the interviews, semi-structured“Dynamic Capabilities Student Interview Form”and“Dynamic Capabilities Faculty Member Interview Form”were used. The documents analyzed in the research included written and visual materials on the web pages of the programs' departments, detailed content of mandatory and elective courses actively taught in the fall and spring semesters of the 2022-2023 academic year, and keywords from dissertations produced in the programs over the past decade. The participants of the research were selected through criterion sampling and maximum variation sampling, which are among the purposive sampling methods. A total of 19 participants were involved, including eight faculty members and 11 doctoral students or graduates from six state universities whose programs had high descriptive visibility in terms of the DC conceptual framework. The data were analyzed using descriptive analysis and content analysis techniques. Throughout the research process, various strategies were employed to ensure the credibility, transferability, dependability, and confirmability of the data. The research findings led to the emergence of eight main themes:“The DC outlook of EADP”,“Definitions and conceptualizations related to DC”,“Reasons hindering the emergence of DC”,“Acquisition of skills within the DC context”,“Acquisition of skills in the context of DC”,“Practices and activities aimed at acquiring DC”,“Challenges in acquiring DC”,“Development of skills within the DC context”and“Education management policies for effective and sustainable DC”. EADP programs are rich in key concepts related to the DC approach, with a particular emphasis on the concept of leadership, indicating the potential for integrating the DC approach into EADP. Dynamic capabilities in the field of educational administration are defined through concepts such as sensitivity to change, adaptability, transformationalism, and change management. Challenges that hinder the emergence of DC in EADP include the perception of educational administration as not yet a profession and the prevailing advisor-follower mindset in the programs. Skills within the DC context are imparted to students through research and development activities, with a focus on students' motivation for scientific inquiry, guided by advisors and faculty members. Challenges in this area include the limited number of projects and collaborations. Students acquire DC by applying theoretical knowledge gained in leadership, management, and quality into practice, with the main challenge being the lack of practical opportunities. In terms of teaching and learning, students acquire DC by undergoing a high-quality educational process that broadens their perspectives. However, the main challenge in this area is the inadequacy of the theory-practice integration. From a societal contribution perspective, DC is imparted to students through the production of knowledge addressing societal issues and needs, but the main challenge here is the lack of emphasis on societal contribution. To keep up with environmental changes and innovations, course content and teaching should focus on current changes and innovations, but the main challenge here is the lack of leadership both within and outside the program (e.g., associations, councils, etc.) on these changes and innovations. To offer research opportunities, students are encouraged to participate in scientific events and produce publications from assignments, but challenges include unfair authorship practices and insufficient encouragement for research project production and student participation. Students are encouraged to build and expand personal-academic networks through participation in scientific events, with the main challenge being the lack of advisor support. To instill a leadership and entrepreneurial mindset, students are taught self-confidence in producing and sharing knowledge, but the main challenge in this area is the lack of applied training approaches (e.g., leadership practices) to supplement theoretical content. While the context for learning new technologies and research methods is weak, research techniques are imparted through both in-class and extracurricular research technique applications. The main challenge in this area is the lack of usage and provision of technological innovations for students. Collaborations and projects with other programs and institutions are carried out through Technological Research Council of Türkiye (TÜBİTAK) education and projects, but EADP is insufficient in this regard. The main challenge here is the lack of encouragement and guidance for creating projects and collaborations. To support students' creativity and research productivity, they are directed towards original research topics addressing real problems. One of the most striking challenges is the equal treatment of original, creative dissertations that contribute to the field with others. The opportunities, resources, and incentives provided to transform capabilities in EADP are found to be insufficient, although students greatly value the support (knowledge, experience, resources, guidance, etc.) provided by faculty members in transforming their capabilities. The main challenge in this area is the lack of scholarships, budgets, overseas education opportunities, etc., provided to students. To enhance collective learning levels and share learned information with stakeholders, research-course WhatsApp and Facebook groups are created, and co-authored research collaborations are established. The main challenge in this area is the limited number of these collaborations. For more effective and sustainable DC in EADP, policy recommendations to the Ministry of National Education (MoNE) and the Council of Higher Education (CoHE) include creating legal regulations for collaboration between MoNE and CoHE in utilizing, prioritizing, and employing graduate skills, and establishing a comprehensive, root, standard, or accredited curriculum. It is suggested that the decision-making autonomy and authority of institutes and department heads should be strengthened, and policy decisions should be made for the employment of graduates in the labor market and relevant sectors within the framework of CoHE and MoNE. To attract the most talented students to the program, it is recommended to provide significant economic contributions, career advantages, or employment opportunities to graduates. Additionally, it is suggested that doctoral students should be allowed to take courses from different programs-disciplines to increase the interdisciplinary visibility of the program. The policy decision to support research productivity includes supporting high-quality publications with financial and moral rewards and budgets. In addition, the most effective and innovative practices should be implemented by disseminating examples of best and innovative practices through awards, conferences, and incentives. The findings have been discussed in relation to the literature, and recommendations for enhancing the dynamic capabilities of the programs have been provided.
Benzer Tezler
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Halk eğitiminde katılma 'Ankara'daki Halk Eğitimi Merkezlerinde açılan kurslara katılanların demografik özellikleri, katılmalarını güdüleyen etmenler ve programa ilişkin görüşleri'
Başlık çevirisi yok
SERAP AYHAN
Doktora
Türkçe
1988
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. SUDİ BÜLBÜL
- Okul örgütünde çeşitli değişkenler aracılığıyla örgütsel sinizmin öncü ve sonuçlarının incelenmesi
Investigation of the antecedents and consequences of organizational cynicism through various variables in school organizations
MUHAMMED BAHADIR
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET FARUK LEVENT
- Novel data partitioning and scheduling schemes for dynamic federated vehicular cloud
Dinamik federe araç bulutu için yeni bir görev yükü paylaşımı ve iş planlaması şemaları
WISEBORN MANFE DANQUAH
Doktora
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ TURGAY ALTILAR
- Çevik yazılım geliştirme projelerinde kritik başarı faktörlerinin modellenmesi: Çevik projelerin Türkiye'deki uygulamaları
Modelling critical success factors in agile software development projects: Applications of agile projects in Türkiye
BURCU BİNBOĞA
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ALTIN GÜMÜŞSOY