Geri Dön

Arapça-Türkçe edebi çevirilerde kaynak ve erek metin uyumu: Yedi Askı şiirlerinin üç farklı çevirisi üzerine bir inceleme

The Compatibility between source and target texts in Arabic-Turkish literary translations: An Examination of three different translations of the Seven Odes

  1. Tez No: 912016
  2. Yazar: MAHMUT ÇİMEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SENEM CEYLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

Çeviri, farklı diller arasında iletişimi sağlamak ve kültürel metinlerin aktarımını mümkün kılmak için insanlık tarihinin başlangıcından bu yana var olan önemli bir süreçtir. Ancak çevirinin doğası, sadece dil bilgisi kuralları ve kelime dağarcığı ile sınırlı değildir. Aynı metnin farklı çevirilerinin farklı sonuçlar doğurabileceği gerçeği, çeviri çalışmalarında karşılaştırmalı bir perspektifin benimsenmesini gerekli kılmaktadır. Bu tez, çeviri karşılaştırmasının önemini ve metodolojisini ele alarak, farklı çeviri yaklaşımlarının metinler üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca bu tez, yedi askı şiir serisinin Türkçe çevirilerini karşılaştırmalı olarak değerlendirmeyi amaçlamaktadır. İslam öncesi Arap dili edebiyatının en önemli ürünlerinden olan yedi askı şiirlerinin üç farklı çevirisi` (Mehmet Hakkı Suçin, Nurettin Ceviz ve Şerafettin Yaltkaya) çeviri stratejileri arasında yer alan yerlileştirme ve yabancılaştırma stratejisi, dinamik eşdeğerlilik ve biçimsel eşdeğerlilik çerçevesinde incelenmiştir. Yapılan değerlendirmeler neticesinde çevirmen Mehmet Hakkı Suçin'in inşa ettiği erek metinlerin kaynak metnin şiirsel ritmini ve akıcılığını, dil ekonomikliği ve müzikalitesi gibi estetiksel unsurlar bağlamında daha başarılı olduğu görülmüştür. Nurettin Ceviz ve Şerafettin Yaltkaya'nın çevirilerinin ise daha çok kaynak metin odaklı çeviri metinleri olduğu saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Translation has been a crucial process since the dawn of human history, facilitating communication between different languages and enabling the transfer of cultural texts. However, the nature of translation is not confined to grammar rules and vocabulary alone. The fact that different translations of the same text can yield varying results necessitates the adoption of a comparative perspective in translation studies. This thesis aims to address the significance and methodology of translation comparison by examining the effects of different translation approaches on texts. Additionally, this thesis aims to conduct a comparative evaluation of the Turkish translations of the Seven Suspended Poems (Mu'allakat). The Seven Suspended Poems, among the most significant products of pre-Islamic Arabic literary tradition, are analyzed through three different translations (by Mehmet Hakkı Suçin, Nurettin Ceviz, and Şerafettin Yaltkaya) within the frameworks of translation strategies, including domestication and foreignization theory, dynamic equivalence, and formal equivalence. The evaluations reveal that Mehmet Hakkı Suçin's translations are more successful in terms of preserving the poetic rhythm and fluidity of the source text, as well as aesthetic elements such as linguistic economy and musicality. In contrast, the translations by Nurettin Ceviz and Şerafettin Yaltkaya are identified as being more focused on the source text.

Benzer Tezler

  1. Kültür odaklı çeviri ögeleri bağlamında Orhan Pamuk'un 'Yeni Hayat' romanının Arapça çevirileri

    The Arabic translation of Orhan Pamuk's 'The New Life' in terms of culture-specific items

    AYŞE SIDIKA ALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET HAKKI SUÇİN

  2. Corcȋ Zeydân'ın 'Selâhaddin Eyyûbȋ' adlı romanının Arapça ve İngilizceden Türkçeye yapılan çevirilerindeki kayıplar

    Losses in the translations of the novel 'Saladin' by Jurji Zaydan from Arabic and English into Turkish

    SADİYE İLHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN DÜZGÜN

  3. Nazmî-zâde'nin Zeyl-i Siyer-i Veysî ve Nâbî'si (İnceleme, metin)

    Zeyli Siyeri Veysi and Nabi by Nazmi-zade (Analysis and text)

    MEHMET BÜKÜM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    TarihDicle Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN SARIÇİÇEK

  4. Diriliş Ertuğrul dizisinin Arapça altyazı çevirilerinde deyimsel aktarım

    Idiomatic transfer in Arabic subtitle translations of the series Diriliş Ertuğrul

    ARİFE ERAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Mütercim-TercümanlıkGazi Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ÖZCAN

  5. Salebî'nin Kısasü'l-Enbiyâ eserinin eski Anadolu Türkçesine çevirileri: Betimleyici çeviri kuramları ışığında karşılaştırmalı bir inceleme

    The old Anatolian Turkish translations of al Tha'alibi's arāʾis al-Madjālis fī Kısas al-Anbiyā (The stories of the prophets): A comparative analysis in the light of descriptive translation theories

    HAMED KHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESRİN BAYRAKTAR ERTEN