Okul öncesi dönem öğrenme güçlüğü risk grubu olan ve tipik gelişim gösteren çocukların öyküleme becerilerinin karşılaştırılması
The comparison of storytelling skills of children with learning disability risk group and typically developing children in preschool period
- Tez No: 913778
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE RÜYA ÖZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Bu araştırmanın amacı, öğrenme güçlüğü riski gösteren ile tipik gelişim gösteren okulöncesi dönem çocukların öyküyü yeniden anlatma ve öykü oluşturma performansını karşılaştırmalı olarak incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, öğrenme güçlüğü risk grubunu 26 çocuk tipik gelişim gösteren 26 çocuk olmak üzere toplam 52 çocuktan oluşturmuştur. Araştırmanın uygulama süreci 2023- 2024 eğitim öğretim yılının güz ve bahar yarı yılında, Bolu il merkezinde yer alan altı bağımsız anaokulunda gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde Türkçe Erken Dil Gelişim Testi, Raven Progresif Matrisler Testi, Hızlı İsimlendirme Testi ve Çalışma Belleği Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubununun belirlenmesinden sonra Frog Where Are You? (Nerdesin Kurbağa) kitabı ile öyküyü yeniden anlatma, Good Night Gorilla (İyi Geceler Goril) ile öykü oluşturma uygulaması gerçekleştirilmiştir. Çocukların anlattıkları öyküler ses kayıt cihazı ile kaydedilmiş ve yazıya dökülmüştür. Öykü anlatma uygulamasının makro puanlaması araştırmacı tarafından çevirisi yapılan ve uzman görüşü alınan Frog Where Are You? kitabının rubriği ile puanlanmıştır. Öykü oluşturma ise araştırmacı tarafından geliştirilen ve uzman görüşü alınan Good Night Gorilla rubriği ile puanlanmıştır. Mikro yapı çözümlemesinde Salt Software yazılımından yararlanılmıştır. Öykülerin puanları Jamovi analiz programı ile analiz edilmiştir. Analizlerde ilk olarak normallik analizleri gerçekleştirilmiş ve verilerin normal dağılım gösterdiği için bağımsız gruplar t testi yapılmıştır. Çalışma belleği ölçeği ve hızlı isimlendirme testi ile makro ve mikro puanların ilişkilerinin karşılaştırılmasında ise kolerasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğrenme güçlüğü risk gösteren grubundaki çocuklar sözel çalışma belleği, nesne ve renk isimlendirme, Türkçe Erken Dil Gelişim Testi alıcı ve ifade edici dil puanlarında tipik gelişim gösteren çocuklarına göre anlamlı derecede düşük performans sergilemişlerdir. Araştırma sonuçları öğrenme güçlüğü risk grubunda olan çocuklarının öykü oluşturma ve öyküyü yeniden anlatma becerilerinde de tipik gelişim gösteren çocuklarına kıyasla daha düşük makro ve mikro yapı puanları elde ettiklerini göstermektedir. Çalışma belleği ile öyküyü yeniden anlatma ve öykü oluşturma puanları arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to investigate the performance of learning disabilities risk and typically developing preschool children in story construction and story retelling comparatively. The study was conducted with the relational screening model. The study group of the research consisted of a total of 52 children, 26 children in the typically developing group and 26 children in the learning disabilities risk group. The implementation process of the research was carried out in six independent kindergartens in Bolu city centre in the autumn and spring semesters of the 2023-2024 academic year. The study group was determined according to the results of Turkish Early Language Development Test, Raven Progressive Matrices Test, Rapid Naming Test and Working Memory Scale. After the determination of the study group, storytelling with the book Frog Where Are You? and the application of the story construction with Good Night Gorilla were carried out. The stories told by the children were recorded with a voice recorder and transcribed. The macro scoring of the storytelling application was scored with the rubric of the Frog Where Are You? book, which was translated by the researcher and expert opinion was taken. For the story retelling, it was scored with the Good Night Gorilla rubric developed by the researcher and received expert opinion. Salt Software software was used for microstructure. The scores of the stories were analysed with Jamovi analysis software. In the analyses, normality analyses were performed first and independent groups t-test was performed since the data showed normal distribution. A correlation analysis was performed for the comparison of the relationships between the macro and micro scores with the Working Memory Scale and Rapid Naming Test. In the study, children in the learning disabilities risk group showed significantly lower performance in verbal working memory, object and colour naming, Turkish Early Language Development Test receptive and expressive language scores compared to typically developing children. The study result showed that learning disabilities risk children obtained lower macro and microstructure scores in story construction and story retelling skills compared to typically developing children. A positive relationship was found between working memory and story retelling and story construction scores.
Benzer Tezler
- Matematik öğrenme güçlüğü riski olan okul öncesi dönem öğrencilerine yönelik hazırlanan erken matematik becerileri destek eğitim paketinin etkililiği
The effectiveness of the early mathematics skills support education package for preschool students at risk of mathematics learning disabilities
ZÜLAL ÇAKMAK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKSOY
- Çok Bileşenli Etkileşimli Paylaşımlı Kitap Okuma Programı'nın öğrenme güçlüğü riski olan okul öncesi dönem çocukların dil ve erken okuryazarlık becerileri üzerindeki etkililiği
The effectiveness of Multicomponent Interactive Shared Book Reading Program on language and early literacy skills of preschool children at risk of learning disabilities
AYŞENUR ÇELİK ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE RÜYA ÖZMEN
- Okul öncesi dönemde özel öğrenme güçlüğü risk durumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of special learning difficulty risk situations in preschool period in terms of various variables
NURSEL ATA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE YILMAZ BOLAT
- Okul öncesi dönem çocukların öğrenme güçlüğü erken belirtileri ile erken okuryazarlık ve yürütücü işlev becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between early symptoms of learning disability of preschool children and early literacy and executive function skills
NESİL ŞENTÜRK GÜLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP BURAK
- Özel öğrenme güçlüğü riski olan okul öncesi dönem çocuklarına yönelik bilişsel erken müdahale programının etkililiği
Effectiveness of cognitive early intervention program for preschool children at risk for specific learning disabilities
MÜSLÜM YILDIZ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MACİD AYHAN MELEKOĞLU