Kaderiyye: Dinî ve siyasî söylem
Qadariyya: Religious and political discourse
- Tez No: 913824
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP HÜMEYRA KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kilis 7 Aralık Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Kader, insanlığın başlangıcından itibaren tartışılan başat konulardan biri olup ortaya çıkan düşünce sistemleri, kader konusunda birbirinden farklı fikirler savunmuştur. Kaderiyye, kadere mensup veya kader taraftarı anlamına gelmektedir. Fakat İslam düşünce tarihinde, insanın sorumlu olmasını gerektiren eylemleriyle ilgili ilâhî düzenlemeyi reddedenleri ifade eden bir kavram olarak kullanılmıştır. Çünkü zulüm niteliği taşıyan her türlü fiilin ilâhî iradeyle ilişkili olmadığı savunulmuştur. İnsan, özgür irade sayesinde fiillerinden sorumludur. Dolayısıyla özgür irade savunusunu temel alan Kaderiyye söyleminin oluşumunda dinî, siyasî, kültürel ve ekonomik etkenler önemli bir yer tutmaktadır. Emevî devletinin (661-750) dinî-siyasî politikalarının meşruiyetini sağlamak amacıyla izlediği kader anlayışı, bu görüşün etkin bir güç olarak tarih sahnesine çıkmasında ve yayılmasında temel saiktir. Literatürde, Kaderiyye mezhebi sadece kader fikri özelinde dikkat çekse de ilişkili olarak birçok farklı görüş öne sürdüğü kayıtlıdır. Bu sebeple görüşlerin süreci açısından bakıldığında Ma'bed el-Cühenî (ö. 83/702?) ve Gaylân ed-Dımeşkî (ö. 120/738?) etrafında şekillendiği düşünülen Kaderiyye yaklaşımının aslında dönemin farklı grupları arasında da kendini gösterdiği görülmektedir. Bu sebeple Kaderiyye söyleminin hangi mezhebe ithaf edildiği ya da tanımının ne olduğu konusunda tartışmalar söz konusudur. Bundan dolayı çalışma, Kaderîlerin kimler olduğunu, iddialarını; dolayısıyla ortaya çıkan Kaderiyye söylemini, dini ve siyasi açıdan ele almaktadır.
Özet (Çeviri)
Destiny has been one of the main issues discussed since beginning of humanity and thought systems that have emerged defended different ideas about it. Qadariyya means one who belongs to or favours destiny. However, in the history of Islamic thought, it has been used as a concept to refer those who reject divine regulation regarding actions that require human beings to be responsible. Because it has been argued that any act that is considered cruel is not related to divine will. Man is responsible for his actions through free will. Therefore religious, political, cultural and economic factors have an important place in the formation of the Qadariyya discourse, which is based on defense of free will. The understanding of destiny that the Umayyad state (661-750) followed in order to legitimise its religious-political policies is the main motive behind emergence and spread of this view as an effective force on the historical stage. In the literature, although the Qadariyya sect draws attention only idea of destiny, it is recorded that it puts forward many different views in relation to it. For this reason when viewed from the perspective of the process of views, it can be seen that the Qadariyya approach, which is thought to have been shaped around Ma'bad al-Juhanī (d. 83/702?) and Gaylan al-Dimashqī (d. 120/738?), actually manifested itself among different groups of the period. For this reason, there are debates about which sect the Qadariyya discourse is dedicated to or what its definition is. Therefore this study examines who the Qadarites are, their claims, and the Qadariyya discourse from a religious and political perspective.
Benzer Tezler
- Mu'tezile'nin Basra ve Bağdat ekollerine ayrılış süreci
Decomposition process of Mu'tazile into Basra and Bağdat school
MAHFUS OKULEVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KESKİN
- Irak Kürdistan'ında tasavvuf tarikatları siyasi, toplumsal faaliyetleri ve fikirsel alt yapısına yönelik bir okuma
Tasavvuf talikatlari in Iraq Kurdistan a reading on political, social activities and the intellectual substructure
ADİL HAJİ SHUKUR SHUKUR
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FERZENDE İDİZ
- Yeni nesil terör örgütü: Fetullahçı terör örgütü ve Türkiye'deki paralel devlet yapılanması
New generation terror: Fighting against the Fethullahist terrorist organization and parallel state structure in Turkey
DURSUN DUYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞKIN İNCİ SÖKMEN