8. sınıf öğrencilerinin su okuryazarlık düzeyleri, suya yönelik tutumları ve görüşleri
Water literacy levels, attitudes and opinions toward water among 8th grade students
- Tez No: 918617
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN SABANCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu araştırmanın amacı, ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin (sosyal bilgiler dersini almış) su okuryazarlık düzeylerini, suya yönelik tutumlarını ve suya ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu çalışma çerçevesinde, 8. sınıf öğrencilerinin su okuryazarlık seviyelerinin, suya yönelik tutumlarının ve görüşlerinin belirlenebilmesi için betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu Sakarya ili Kaynarca ilçesinde öğrenim gören 164 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiştir. İlk olarak Sözcü ve Türker (2020) tarafından geliştirilen su okuryazarlığı ölçeği ve Ülger (2011) tarafından geliştirilen su tutum ölçeği kullanılmıştır. Anketten elde edilen verilere kümeleme analizi yapılarak katılımcıların su okuryazarlık düzeyleri belirlenmiştir. Kümeleme analizi sonucunda 33 öğrenci alt grupta, 68 öğrenci orta grupta ve 63 öğrenci üst grupta yer almıştır. Her grubun %10'una denk gelecek şekilde alt gruptan 3, orta gruptan 6 ve üst gruptan 6 öğrenciye araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme soruları sorulmuştur. Verilerin analizinde ölçeklerde SPSS programı yardımıyla t-testi ve ANOVA testleri kullanılarak analiz edilmiş, nitel verilerin edinildiği yarı yapılandırılmış görüşme sorularının analizinde ise betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmada uygulanan su okuryazarlık ölçeğinden elde edilen bulgulara göre öğrencilerin su okuryazarlık seviyeleri cinsiyet, okulun bulunduğu yerleşim birimi, genel not ortalaması, su ile ilgili bilgilere ulaştığı kaynaklar, baba eğitimi, aile aylık geliri, öğrencinin yaşamını geçirdiği yerleşim birimi, yüzme bilme durumları, suyu en fazla kullandıkları yer ve su ile ilgili bilgileri en çok hangi derste öğrenme durumları arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Buna karşın su ile ilgili kurum ismi bilenler lehine ve anne eğitim durumlarında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Öğrencilerin tutum ölçeğinden elde edilen bulgularda ise cinsiyet, anne eğitimi ve su ile ilgili bilgileri en çok hangi dersten edindikleri değişkenlerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilen bulgulara göre ise 8. sınıf öğrencilerinin bazı alanlarda su tasarrufu yaptığı, su ile ilgili sorunları çözmek için tasarruf yapılması ve suların kirletilmemesi gibi hususlarda görüş bildirdiği gözlemlenmiştir. Su okuryazarlığı ve Dünya Su Günü hakkında bilgi sahibi olmadıkları belirlenmiştir. Su ile ilgili konuları daha çok fen bilimleri dersinde öğrendiklerini ve sosyal bilgiler dersinde su ile ilgili yeterince bilgi edinmediklerini ifade etmişlerdir. Hem günümüzde hem de gelecekteki önemi tartışılmayan suyun sosyal bilgilerde daha fazla yer alması gerektiği ve su okuryazarlık becerisinin sosyal bilgiler programı içerisindeki beceriler alanında yer alması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research aims to assess the water literacy levels, attitudes toward water, and opinions about water among 8th-grade secondary school students who have taken the social studies course. To achieve this, a descriptive survey model was employed to evaluate these aspects. The study group comprises 164 8th-grade students from the Kaynarca district of Sakarya province. Data collection was conducted in two stages. The water literacy scale developed by Sözcü and Türker (2020) and the water attitude scale created by Ülger (2011) were utilized in this study. The participants' water literacy levels were determined through cluster analysis of the survey data. The analysis revealed that 33 students fell into the lower group, 68 into the middle group, and 63 into the upper group. To gain deeper insights, semi-structured interview questions prepared by the researchers were asked to 3 students from the lower group, 6 students from the middle group, and 6 students from the upper group, which corresponds to 10% of each group. In the analysis of the data, the scales were examined using t-tests and ANOVA tests with the assistance of the SPSS program. Descriptive analysis and content analysis were employed to analyze the semi-structured interview questions that provided qualitative data. The findings from the water literacy scale revealed that the students' water literacy levels were influenced by several factors, including gender, the location of the school, overall grade point average, sources of information about water, father's education, family monthly income, the student's residential area, swimming ability, and water access. However, there was no significant difference regarding which course provided the most information about the location and use of water. Significant differences were observed among students in favor of those who knew the name of the water-related institution and in relation to their mothers' educational status. The findings from the students' attitude scale revealed noteworthy differences based on gender, mother's education, and the source of water-related information they accessed most frequently. According to results obtained from a semi-structured interview with 8th-grade students, many reported taking measures to save water, such as saving money to address water-related issues and avoiding water pollution. However, they expressed a lack of knowledge regarding water literacy and World Water Day. The students indicated that they primarily learned about water-related topics in science classes, but felt they did not receive adequate information in social studies classes. It is suggested that the significance of water, which is often overlooked in both current and future discussions, should be more prominently included in social studies. Additionally, water literacy skills should be integrated into the social studies curriculum.
Benzer Tezler
- Web 2.0 destekli su okuryazarlığı etkinliklerinin ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin su ayak izi ve su okuryazarlığı düzeylerine etkisi
The effect of web 2.0 supported water literacy activities on water footprint and water literacy levels of 5th grade secondary school students
BERZENUR CEMRE KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAksaray ÜniversitesiFen ve Matematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. ÖZGÜL KELEŞ
- Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme becerileri ile eğitim teknolojisi yeterlikleri arasındaki ilişki
The relationship between 21st century learning skills and educational technology competencies of secondary school students
ZEHRA ÖNÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSHAK KOZİKOĞLU
- İlköğretim okullarında çevresel vatandaşlık eğitimi
Environmental citizenship education in primary schools
DÖNDÜ ÖZDEMİR ÖZDEN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK
- Deneyimsel öğrenmeye dayalı öğretimin yedinci sınıf öğrencilerinin su okuryazarlığı ve su kullanım tutumları üzerine etkisi
The effect of experiential learning-based teaching on water literacy and water use attitudes of seventh grade students
BEYZA ÜMMÜHAN MUSLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN ÇAM
- Okuma yazmaya hazırbulunuşluğu belirleme aracının geliştirilmesi
Development of reading and writing readiness diagnostic tool
BURAK DELİCAN