Dağıtımcı liderlik ile mesleki öğrenme arasındaki ilişkide mesleki özyeterliğin aracılık rolü
The mediating role of professional self-efficacy in the relationship between distributive leadership and professional learning
- Tez No: 919443
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSA YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Distributed leadership, leadership, learning theories, professional learning, professional self-efficacy
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Amaç: Bu araştırmada; Öğretmen algılarına göre dağıtımcı liderliğin öğretmenlerin mesleki öğrenmesi üzerindeki etkisinde mesleki öz yeterliğin aracılık rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel desende tasarlanmıştır. Araştırma verileri 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Erzurum ilinin Oltu ilçesinde okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 330 öğretmenden elde edilmiştir. Araştırma örneklemini oluşturan öğretmenlerin 178'i kadın, 152'si erkek, 77'si sınıf, 253'ü branş öğretmenidir. Araştırmada verileri toplamak amacıyla Dağıtımcı Liderlik Envanteri (DLE), Öğretmen Öz Yeterlik Ölçeği (ÖÖYÖ), Mesleki Öğrenme Ölçeği (MÖ) olmak üzere üç farklı ölçek kullanılmıştır. Katılımcıların demografik bilgilerine erişmek üzere araştırmacı tarafından tasarlanan“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Araştırma verileri analiz edilmeden önce tek ve çok değişkenli normallik, kayıp değer vb. açılardan incelenmiştir. Araştırma modeli test edilmeden önce üç değişkenin yer aldığı ölçme modeli test edilmiş, model kabul edilebilir uyum indeksleri ürettiği için araştırma modelinin test edilmesine geçişmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Process Makro Bootstrap Tekniği ve Yapısal Eşitlik Modellemesi uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmada ele alınan değişkenlerden dağıtımcı liderlik ile mesleki öğrenme ve mesleki özyeterlik arasında düşük düzeyde, pozitif yönde; Mesleki öğrenme ile mesleki özyeterlik arasında orta düzeyde, pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Araştırmada dağıtımcı liderliğin mesleki özyeterliği ve mesleki öğrenmeyi; Mesleki özyeterliğin ise mesleki öğrenmeyi pozitif yönde, istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde yordadığı; Dağıtımcı liderliğin öğretmenlerin mesleki özyeterlikleri aracılığıyla mesleki öğrenmeleri üzerinde dolaylı etkilere sahip olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Sonuçlar: Araştırmada okullarda dağıtımcı liderlik uygulamalarının öğretmenlerin mesleki özyeterliği aracılığıyla mesleki gelişimlerine katkı sağladığı, dağıtımcı liderlik uygulamalarının etkisinin mesleki öğrenmeye ulaşmasında öğretmenlerin mesleki özyeterliklerinin desteklenmesinin önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: In this study, it is aimed to examine the mediating role of professional self-efficacy in the effect of distributed leadership on teachers' professional learning according to teachers' perceptions. Method: The research was designed in a relational design, one of the quantitative research methods. The research data were obtained from 330 teachers working in preschool, primary school, secondary school, and high school in the Oltu district of the Erzurum province in the 2024-2025 academic year. 178 of the teachers constituting the research sample were female, 152 were male, 77 were classroom teachers, and 253 were branch teachers. In order to collect data in the study, three different scales were used: the Distributed Leadership Inventory (DLE), the Teacher Self-Efficacy Scale (TSSES), and the Professional Learning Scale (PLS). A“Personal Information Form”designed by the researcher was used to access the demographic information of the participants. Before analyzing the research data, they were examined in terms of single and multivariate normality, missing values, etc. Before testing the research model, the measurement model, including three variables, was tested, and since the model produced acceptable fit indices, the research model was tested. Descriptive statistics, Pearson Product Moment Correlation Analysis, the Process Macro Bootstrap Technique, and Structural Equation Modeling were applied in the analysis of the data. Findings: A statistically significant relationship was found between the variables considered in the study: distributed leadership and professional learning and professional self-efficacy at a low level and positively; and between professional learning and professional self-efficacy at a moderate level and positively. In the study, distributed leadership affects professional self-efficacy and professional learning. It was found that professional self-efficacy positively predicted professional learning in a statistically significant way; distributed leadership had indirect effects on teachers' professional learning through their professional self-efficacy. Conclusions: The study concluded that distributed leadership practices in schools contributed to teachers' professional development through their professional self-efficacy and that supporting teachers' professional self-efficacy was important in achieving the effect of distributed leadership practices on professional learning.
Benzer Tezler
- Öğretmen liderliği ve mesleki öğrenme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Öğretmen öz yeterliliğinin aracılık rolü
Examining the relationship between teacher leadership and teacher professional learning: The mediating role of teacher self-efficacy
SELAHADDİN SEYİDOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET FATİH KARACABEY
- Ortaokullarda mesleki öğrenme topluluğu olma düzeyinin okul müdürlerinin sürdürebilir liderlik davranışlarına göre incelenmesi
Examining the level of professional learning communities in secondary schools according to school principals' sustainable leadership behaviors
ÖZGE TEMUÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ŞAHİN
- Okul müdürlerinin yönetsel süreçlere ilişkin öğrenme pratikleri: Nitel bir çözümleme
School principals' learning practices related to administrative processes: A qualitative analysis
ÖZGÜR MUTLU ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK TURAN
- Acil yardım ve afet yönetimi bölümü öğrencilerinin akademik risk alma eğilimleri ve liderlik özelliklerinin belirlenmesi kriz ve kaos yönetimi çerçevesinde değerlendirilmesi; Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi örneği
Correlation between leadership styles and academic risk taking features of emergency and disaster management department students evaluation in crisis and chaos management framework: Çanakkale Onsekiz Mart University example
SALİH KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FEHMİ VOLKAN AKYÖN
- Okul yöneticilerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin mesleki topluluk düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' distributed leadership behaviors and teachers' professional community
MERYEM KULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEDİM ÖZDEMİR