Geri Dön

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının çoklu işlevinin Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği örneğinde incelenmesi

Examination of the multiple functions of professional organisations with public institutional status in the case of the Union of Turkish Chambers of Engineers and Architects

  1. Tez No: 923786
  2. Yazar: SERHAT SAATCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NURAY KESKİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Public Administration, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 305

Özet

Tezin amacı, anayasal bir statü olan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu kavramının hukuki, politik ve toplumsal unsurlarını incelemek; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) örneğiyle meslek kuruluşlarının kamusal işlevlerini analiz etmektir. Tezde tarihsel araştırma yönteminden yararlanılmış, vaka analizi ve görüşme teknikleri kullanılmıştır. TMMOB'un kurumsal tarihine odaklanılarak Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tutanakları, Resmî Gazete'de yayımlanan kuruluş kanunları, politika belgeleri ve kurumların yayınları incelenmiştir. Aynı zamanda önceden hazırlanmış görüşme rehber formu aracılığıyla on sekiz mimar ve mühendis ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Tez, kamu yararının ve kamusallığın savunulmasında TMMOB gibi kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının tarihsel ve özgün işlevlerinin bulunduğunu savunmaktadır. Tez aynı zamanda neoliberal dönemle birlikte devlet ve piyasa için kamu yararı tanımının değişmesine rağmen TMMOB'un kamusal alanları korumak için mücadele etmesinin, siyasal iktidarların bu kuruluşlar üzerinde baskı kurmaya dönük sistemli müdahalelerine sebep olduğunu iddia etmektedir. Tezin sonucunda, TMMOB'un devletin ve sermayenin belirlediği bir kamusal alanın karşısında“alternatif kamusallığı yaratacak”tarihsel bir birikime sahip olduğu, yalnızca teknik uzmanların mesleki birlikteliğini temsil eden bir kuruluş olarak görülemeyeceği ve bu yapının kamusal alanda hem devlet hem de toplum için önemli bir anayasal statüye sahip olduğu ortaya koyulmuştur. Bununla birlikte TMMOB'un kurumsal kapasitesinin üye-oda-Birlik bütünlüğü içerisinde yeniden düzenlenmesi gerektiği tespit edilmiştir. Kamu politikalarının daha etkin, bilimsel veriler ışığında ve kamu yararı çerçevesinde belirlenip sunulabilmesi ve kamusal kaynakların korunması için, siyasal iktidarların TMMOB gibi kamu yararı odaklı meslek kuruluşlarını mücadele edilecek bir öteki olarak görmekten uzaklaşması, kamu kurum ve kuruluşlarının meslek kuruluşları ile işbirliği içinde olması ve politika oluşturma sürecine meslek kuruluşlarının görüşlerinin de katılması gereği vurgulanmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of the thesis is to examine the legal, political and social elements of the concept of a professional organisation in the nature of a public institution, which is a constitutional status, and to analyse the public functions of professional organisations with the example of Union of Chambers of Turkish Engineers and Architects (TMMOB). In the thesis, historical research method was utilised and case analysis and interview techniques were used. Focusing on the institutional history of TMMOB, minutes of the Turkish Grand National Assembly (TBMM), founding laws published in the Official Gazette, policy documents and publications of the institutions were analysed. The thesis argues that public professional organisations such as TMMOB have historical and unique functions in the defence of public interest and publicness. The thesis also argues that although the definition of public interest for the state and the market has changed with the neoliberal era, TMMOB's struggle to protect public spaces has led to systematic interventions by political powers to put pressure on these organisations..As a result of the thesis, it has been revealed that TMMOB has a historical accumulation that will 'create an alternative public' in the face of a public sphere determined by the state and capital, that it cannot be seen only as an organisation representing the professional unity of technical experts, and that this structure is an important constitutional status for both the state and society in the public sphere. In addition, it has been determined that the institutional capacity of TMMOB should be reorganised within the integrity of member-chamber-union. In order to determine and present public policies more effectively, in the light of scientific data and within the framework of public interest, and to protect public resources, it was emphasised that political powers should move away from seeing public interest-oriented professional organisations such as TMMOB as an other to be fought against, that public institutions and organisations should cooperate with professional organisations, and that the views of professional organisations should be included in the policy-making process.

Benzer Tezler

  1. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının yerel siyasete etkileri (İzmir örneği)

    The Effects of non govermental organizations acting as public institutions to local politics (A sample for İzmir metropolitan municipality area)

    DUYGU DALGIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Kamu YönetimiDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZERRİN TOPRAK KARAMAN

  2. Türkiye'de kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının kurumsal yönetim perspektifinden değerlendirilmesi

    Evaluation of public professional organizations in Turkey from corporate governance perspective

    ERHAN ARICI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kamu YönetimiHacettepe Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN ACAR

  3. Meslek kuruluşlarının görevleri ve kamu düzeninin korunmasına katkıları (Ankara Ticaret Odası ve Kakkâri Ticaret ve Sanayi Odası örneği)

    The duties of profession foundations and their contribution to the protection of public order (The model of Ankara chamber of commerce and Hakkâri chamber of commerce)

    YUSUF OKUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    İşletmeGaziantep Üniversitesi

    İşletme Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. BAYRAM ÖZBEY

  4. Türk hukukunda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait iktisadi işletmelerin vergilendirilmesi

    Taxation of economic enterprises having to the professional organizations in the nature of public institution in Turkish law

    FEHMİ GÜNAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENKER GÖKER

  5. Türk Hukukunda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında disiplin yaptırımları

    Disciplinary sanctions in profession foundations that are qualified as public institutions

    BAKİ SAKALLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukKocaeli Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜSLÜM AKINCI