Psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri süreç temelli ihtiyaç belirleme çalışması
Process-based needs assessment in guidance and psychological counseling services
- Tez No: 924511
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu çalışma, okullarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri ihtiyaç belirleme süreçlerinin mevcut durumunu inceleyerek, bu süreçlerin daha verimli hale gelmesi için önerilerde bulunmayı amaçlamaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile gerçekleştirilen bu çalışmanın çalışma grubunu Batı Karadeniz bölgesinde bulunan bir ilde görev yapan psikolojik danışman/ rehber öğretmen, öğretmenler ve bu ilde eğitim gören öğrenci ve velileri oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemi maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile seçilmiş sekiz psikolojik danışman, yedi öğretmen, altı veli ve dört öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları, mevcut okul psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin ihtiyaç belirleme çalışmalarında okullar arası farklılıklar olduğunu göstermiştir. Uygulama zorunluluğu olan Rehberlik ihtiyaçları belirleme anketinin (RİBA) her okulda uygulandığı fakat zorunluluk olmayan diğer çalışmaların yapılmasında bir standart olmadığı görülmüştür. Bulgular incelendiğinde anketin ihtiyaçları belirlemede yetersiz olduğu görülmüştür. Mevcut uygulamanın yapıldığı zaman dilimi ile ilgili bulgular çalışmaların sadece sene sonunda yapılmasına ilişkin problemler olduğunu göstermektedir. Çalışmada RİBA uygulamasından sonra geçen sürede ihtiyaçların değişmesi, rehberlik ihtiyaçlarını belirleme anketine katılan katılımcıların okuldan mezun olup gitmesi ve yeni gelen öğrencilerin ihtiyaçlarının mezun olan öğrencilerin ihtiyaçlarından farklı olması gibi uygulama zamanına ilişkin problemler olduğu görülmüştür. Mevcut uygulamada süreçte görev alanlar ve görevlerine bakıldığında hazırlık, verilerin toplanması, analizi ve diğer kurumlarla işbirliği yapma süreçlerinde sorumluluğun genel olarak psikolojik danışman/ rehber öğretmende olduğu görülmektedir. İdare personeli ve sınıf rehber öğretmenleri bu süreçte destek görevi görmektedirler. Sürecin bir kişinin üzerinde olmasının iş yükünü artırdığı ve çalışmaların verimini düşürdüğü görülmüştür. Rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri ihtiyaç belirleme çalışmalarının farklı grupların ihtiyacını ortaya çıkarma durumu ile ilgili bulgular incelendiğinde bu gruplar için özel bir uygulama olmadığı, RİBA'nın farklılıkları ortaya çıkarma konusunda eksiklikleri olduğu görülmektedir. Mevcut durumdaki eksiklikler ve sürecin nasıl yürütülmesi gerektiğine ilişkin öneriler birlikte değerlendirildiğinde okul psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri ihtiyaç belirleme süreçlerinin planlı, sistematik ve bütünsel bir yaklaşım ile geliştirilmesi gerektiği, farklı grupların ihtiyaçlarının ortaya çıkabilmesi için özel uygulamalar yapılması gerektiği ve uygulanan veri toplama araçlarının güncellenmesi gerektiği görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the current state of guidance and psychological counseling services' needs assessment processes in schools and provide recommendations for making these processes more efficient. Conducted as a case study using a qualitative research method, the study group consists of psychological counselors/guidance teachers, teachers, students, and parents from a province in the Western Black Sea region. The sample was selected using the maximum variation sampling method, including eight psychological counselors, seven teachers, six parents, and five students. Content analysis was used to analyze the data obtained in the study. The findings reveal differences among schools in the needs assessment activities of current school psychological counseling and guidance services. While the mandatory Needs Assessment Survey for Guidance (RIBA) is implemented in all schools, there is no standard for conducting other non-mandatory activities. An analysis of the findings indicates that the survey is insufficient in identifying needs. Regarding the timing of the current implementation, the findings highlight issues related to conducting activities only at the end of the academic year. Problems related to the timing of RIBA include changes in needs during the period following the survey, the fact that participants in the needs assessment survey graduate and leave the school, and the differing needs of new students compared to those who have graduated. When examining the roles and responsibilities in the current process, it was found that the psychological counselor/guidance teacher is primarily responsible for preparation, data collection, analysis, and collaboration with other institutions. Administrative staff and homeroom teachers play a supportive role in this process. It was observed that placing the responsibility on a single individual increases the workload and reduces the efficiency of the activities. An analysis of the findings regarding the ability of guidance and psychological counseling services' needs assessment activities to address the needs of different groups shows that there are no specific applications for these groups and that RIBA is inadequate in identifying differences. When the current shortcomings and recommendations for improving the process are evaluated together, it becomes evident that the needs assessment processes of school psychological counseling and guidance services should be planned, systematic, and holistic. Specific applications should be implemented to reveal the needs of different groups, and the data collection tools used should be updated.
Benzer Tezler
- Değişim aşamaları modeli temelli mobil sigara bırakma uygulamasının geliştirilmesi ve etkililiğinin sınanması
Development and effectiveness evaluation of a transtheoretical model-based mobile smoking cessation application
ÖZLEM GELBAL ODABAŞ
Doktora
Türkçe
2025
Halk SağlığıTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ALTUN KOBUL
- Dokuz tip mizaç modeline göre okul temelli program geliştirme çalışmaları: Bir eylem araştırması
School-based program development activities according to the nine types of temperament model: An action
ELİF SENA DEMİRLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM AŞİROĞLU
- Deprem psikososyal destek çalışmalarında görev alan psikolojik danışman ve rehber öğretmen görüşleri (Malatya ili örneği)
Opinions of psychological counselor and guidance teachers taking work in earthquake psychosocial support works (Example of Malatya province)
MESUT AŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAŞKIN YILDIRIM
- Doğal öğretim yaklaşımı temelli psikoeğitim programının Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan okul öncesi dönem çocukların ebeveynlerinde ebeveyn öz yeterlik düzeyine etkisi
The effect of natural teaching approach-based psychoeducation program on parental self-efficacy level in parents of preschool children diagnosed with Autism Spectrum Disorder
TÜRKER ORKUN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN NEJAT AKFIRAT
- Politikalar nasıl değişir? Türk milli eğitim sisteminde psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri politikalarının değişimi
How do policies change? the change of psychological counseling and guidance services policies in Turkish national education system
ERCAN ALTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN ORHAN