The relationship between the features of the organizational context and employees workplace outcomes: A moderated sequential mediation model
Örgütsel bağlamın özellikleri ile çalışanların işyeri çıktıları arasındaki ilişki: Bir düzenleyici sıralı-aracı model
- Tez No: 925023
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL İBRAHİM BULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
İş yerinde verimliliği artırmanın yollarını belirlemek, hem akademik çalışmalar hem de pratik yönetim uygulamaları açısından kritik bir konudur. Örgütsel bağlam özellikleri, özellikle örgüt kültürü ve örgüt iklimi, iş yeri sonuçlarını iyileştirmede belirleyici faktörler olarak kabul edilmektedir. Literatürde, bu bağlam özelliklerinin örgütsel sonuçlar üzerindeki doğrudan etkileri yoğun şekilde incelenmiş olsa da, bu ilişkilerin sınır koşullarını ve hangi durumlarda çalışanların iş yeri sonuçları üzerinde daha belirgin bir etkiye sahip olduklarının ortaya çıkarılması kritik bir öneme sahiptir. Bu bağlamda, çalışmada, sosyal kimlik teorisi çerçevesinde örgütsel kimlik unsurları ele alınarak bu konudaki bilgi birikimine katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Çalışma, lider prototipliği, lider basmakalıplığı ve çalışanların örgüte duyduğu güven gibi düzenleyici faktörlerin de bu ilişkiler üzerindeki etkisini değerlendirerek literatüre özgün bir yaklaşım sunmaktadır. Araştırmanın üç temel amacı bulunmaktadır: Birincisi, örgütsel bağlam özelliklerinin (örgüt kültürü ve örgüt iklimi), görev performansı ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki dolaylı etkilerini incelemektir. İkincisi, örgütsel kimlik unsurlarının (öz-kategorizasyon ve örgütsel kimlik), çalışanların yaratıcı çabaları ve iş birliği davranışlarına katılım eğilimleri üzerindeki aracılık rolünü belirlemektir. Üçüncüsü, lider prototipikliği, lider stereotipikliği ve çalışanların örgüte duyduğu güven gibi faktörlerin düzenleyici etkilerini analiz etmektir. Araştırma, Trabzon ilinde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli turizm işletmelerinde çalışan 473 kişiden kolayda örnekleme yöntemiyle toplanan verilerle gerçekleştirilmiştir. Veri toplama süreci dört aşamada tamamlanmış, analizler için IBM SPSS 22, Hayes PROCESS for SPSS Version 4.2 ve IBM AMOS V26 yazılımları kullanılmıştır. Araştırmada korelasyon analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modellemesi gibi yöntemlerden yararlanılmıştır. Çalışmanın bulguları, örgütsel kimliğin, örgütsel bağlam özellikleri (örgüt kültürü ve örgüt iklimi) ile yaratıcılık çabaları ve çalışanların iş birliğine yönelik isteklilikleri davranışları arasındaki ilişkiyi aracılık ettiğini göstermektedir. Ayrıca, lider prototipliği ve lider basmakalıplığının, örgüt kültürü ve örgüt iklimi ile örgütsel kimlik arasındaki ilişkiyi düzenlediği tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, çalışanların örgüte duyduğu güvenin ise örgütsel kimlik ile yaratıcı çabalar arasındaki ilişkide düzenleyici bir etkiye sahip olduğu gözlemlenmiştir. Dolayısıyla, bu çalışmanın en önemli katkısı, örgüt kültürü ve örgüt ikliminin hem görev performansı hem de örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkilerinin sıralı bir şekilde, örgütsel kimlik unsurları, yaratıcı çabalar ve çalışanların iş birliğine katılım eğilimleri aracılığıyla gerçekleştiğini göstermesidir. Çalışma, örgüt kültürü ve örgüt iklimine dair literatüre yeni bir bakış açısı kazandırarak, örgütsel bağlam özelliklerinin örgütsel sonuçlara nasıl etki ettiğine dair önemli bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Recognizing ways to enhance workplace outcomes is a key research aim for researchers and managers as well. Organizational context features such as organizational culture and organizational climate have been acknowledged as essential determinants for improving workplace outcomes. While researchers have focused on the direct impacts of organizational context features on workplace outcomes, it is equally vital to examine the boundary conditions of these relationships. Moreover, to recognize the situations in which they have a more significant influence on employees' workplace outcomes. This study draws its theoretical framework on the social identity theory by combining organizational identity lenses. Furthermore, it extends the knowledge of theory by involving leader prototypicality, leader stereotypicality, and trust in organization as regulation structures. The study firstly aims to investigate the indirect effects of organizational context features on workplace outcomes (task performance and organizational citizenship behavior). Subsequently, to investigate the mediating function of organizational identity constructs (self-categorization and organizational identity), creative efforts and employees' willingness to engage in cooperative behavior. Finally, to explore the moderating role of leader prototypicality, leader stereotypicality and employees' trust in the organization on the associated relationships. A questionnaire was administered to collect data from 473 employees working in small and medium-sized business organizations operating in the tourism sector in Trabzon, Turkey in a four-tier process by convenience sampling. Correlational analysis, confirmatory factor analysis, and structural equation modeling are the statistical analysis methods that were used to test the hypotheses of the study. This study has used such software as IBM SPSS 22, Hayes PROCESS Procedure for SPSS Version 4.2, and IBM AMOS V26. The findings of the study suggest that organizational identity mediates the associations between organizational context features (organizational culture and organizational climate) and creative efforts and employees' willingness to engage in cooperative behaviors. The findings also indicate that both leader prototypicality and leader stereotypicality moderate the associations between organizational culture, organizational climate, and organizational identity. Moreover, they indicate that employees' trust in the organization moderates the connections between organizational identity and creative efforts. Hence, the major contribution is illustrating that the effects organizational culture and organizational climate have on both task performance and organizational citizenship behavior are sequential and through organizational identity constructs, creative efforts, and employees' willingness to engage in cooperative behaviors. This is an important contribution to the current body of knowledge on organizational culture and organizational climate, as this study provides fresh perspectives on how organizational context features affect workplace outcomes.
Benzer Tezler
- Havacılık endüstrisinde yer alan kobi'lerin organizasyonel gelişmişlik düzeyinin rekabet gücü ve firma performansına etkisinin modellenmesi
Modeling the effect of organizational development level of smes in the aviation industry on competitiveness and business performance
METEHAN KALEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BASKAK
- The significance and the contribution of 6+1 traits of writing to the success of the students in writing courses in English language teaching
Yazmanın 6+1 özelliğinin İngilizce öğretiminde yazılı anlatım derslerindeki öğrenci başarısına katkısı ve önemi
ÖZLEM YAZAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PAŞA TEVFİK CEPHE
- Örgüt ikliminin tükenmişlik üzerine etkisini belirlemeye yönelik devlet ve vakıf üniversitelerinde bir araştırma
An investigation into the impact of organizational climate on burnout syndrome: A study of state and foundation universities
SAİT REVDA DİNİBÜTÜN
- Örgüt yapısı ve duygusal zekanın sağlık hizmet kalitesi üzerine etkisi: libya trablus hastanesinde bir araştırma
The effect of organizational structure and emotional intelligence on health service quality: A research in tripoli medical center
OSAMA MOHAMED MESBAH BEN RAJAB
- Değişen muhalefet etme biçimleri
Changing forms of opposition
TUĞÇE GÜR TÜRKDOĞAN
Doktora
Türkçe
2021
Kamu YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLLA GÖKTÜRK