Türkiye'de imalat sanayiinde 1980 sonrası gelişme kalıpları
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 92969
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURCAN ÖZKAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Politikası Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
186 ÖZET Bu tez çalışmasında Türk imalat sanayiinin 1980 yılından 2000'li yılların eşiğine, göstermiş olduğu gelişme kalıpları incelenmiştir. Gelişmekte olan ülkeler için uygulanabilir sanayileşme politikası olarak iki gelişme modeli olduğu kabul edilebilir. Bunlardan birincisi, dinamik etkin yoğun büyüme; ikincisi, statik etkin yoğun büyümedir. Bir ülke sanayisinin en önemli yapısal taşları olan verimlilik, istihdam ve yatırımlar, birinci modelde önemli artışlar göstermektedir, ikinci modelde ise istihdam düzeylerinde durgunluk veya gerileme yaşanırken verimlilik ve yatırım düzeylerinde artışlar görülmektedir. Karlılık oranlarını artırarak sermaye birikimini hızlandırmak ve bu vasıtayla iktisadi ve toplumsal kalkınmayı amaçlayan ülkeler, yukarda bahsedilen gelişme kalıplarından bir tanesini gerçekleştirmelidirler. İstihdam düzeyindeki artışlar, artan refahın toplumsal dağılımını etkileyecek bir unsurdur. Bu açıdan dinamik- yoğun büyüme kalıbı, statik-yoğun büyümeye oranla daha kalıcı istihdam artışları göstermektedir. Yapılan incelemeler neticesinde elde edilen bulgular, Türk imalat Sanayiinin, 1980 yılından itibaren 1990'lı yılların ortalarına kadar verimlilk- istihdam ilişkisi bakımından statik etkin; yatırım-verimlilik bakımından da kapasite kullanımına dayalı bir gelişme kalıbı sergilediği yönünde olmuştur. Ancak son yıllarda büyümenin dinamik-etkin yöne doğru kaymakta olduğu da bu bulgular arasında yer almaktadır. 1980'li yıllar gerek imalat sanayii geneli için gerekse incelenen alt sanayii dalları için kayıp yıllar olmuştur. 24 Ocak kararları ile birikim rejimini değiştiren Türkiye, takip eden 15 yıl boyunca dış ticarette önemli bir başarı sağlayamamıştır. Ticaret dengesi sürekli olarak Türkiye aleyhine işlemiştir. Bu gün gelinen iktisadi gelişmişlik düzeyinde, ihracatımızın büyük kısmının, emek187 yoğun ve doğal kaynaklara dayanan ürünler üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Bu durum, hala ihracatta mal türleri ve malların içerdiği katma değer açısından, geniş bir ürün yelpazesinde, beceri yoğun nitelikler taşıyan, katma değeri yüksek ürünlerden oluşan ihracat kompozisyonuna ulaşılamadığı anlamına gelmektedir. İmalat sanayiinin son yıllarda ulaştığı dinamik-yoğun gelişme kalıbı, incelenen alt sektörlerde doksanların ilk yıllarında başlamıştır. Ancak ekonomi genelinde faiz, döviz kuru, enflasyon gibi iktisadi parametrelerde istikrar sağlanamadığı için süreklilik kazandırılamamaktadır ve istikrarsızlık bu sektörlerde de hakim durumdadır. Bu anlamda ihracata dayalı birikim rejimi imalat sanayii bakımından, 2000 yılında gelinen bu günkü ekonomik durumda başarıya ulaşamıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In this thesis study, development patterns in which the Turkish manufacturing industry has been constructed during 1980s and 1990s are examined. It can be accepted that there exist two development patterns for developing countries as an applicable industrialization policy. One of them is the dynamic efficient intensive growth, while the second is the static efficient intensive growth. Labor productivity, employment and investments which are the most important structural milestones of a country's industry do show considerable increases in the first model. On the other hand, while stagnation or regression are experienced at the levels of employment, increases are observed at the levels of productivity and investment. Those countries which aim at accelerating the accumulation of capital via inceasing the rates of profitability, and thus achieving economic and social development should realize one of the foregoing development patterns. Inceases at the level of employment is accepted as a factor that would affect the social distribution of increasing welfare. In this respect, the dynamic-intensive growth pattern exhibits more permanent increases in employment than the static- intensive growth. According to the results of our study which has covered from 1980 till mid 1990s, the Turkish manufacturing industry exhibited a development pattern that was static effective in terms of productivity-employment relation, and this growth was based on the extensive utilization of capacity in terms of investment- productivity relation. However, it can be argued that in the recent years the sectoral growth has been shifting to the dynamic-efficient pattern.189 1980s can be evaluated as the lost years not only for the overall.manufacturing industry but also for the branches of sub-sectors under concerned. Turkey has changed its direction of the regime of accumulation with the decisions of January 24, but the performance in foreign trade during the subsequent 15 years was rather weak. The balance of trade continuously worked against Turkey. It is seen that in today's economic development level, a major part of our exports concentrates on the products based on labor-intensive and natural resources. This situation means that regarding the types of goods and added value covered by the goods in exports, an export composition made up of products having skill-intensive qualities and high added value could not be reached in a broad range of products. The dynamic-intensive development pattern attained by the manufacturing industry in the recent years commenced in early nineties in the sub-sectors examined. But, it cannot gain continuity due to the failure to ensure stability in economic parameters such as the interest rate, foreign exchange rate, inflation in the overall economy, and instability prevails in these sectors as well. In this sense, the capital accumulation regime based on export could not succeed during the 1980s and 1990s in terms of the manufacturing industry.
Benzer Tezler
- Türk tekstil sektörünün genel görünümü ve hazır giyim sektörümüz
Başlık çevirisi yok
ZEYNEP ASLANTÜRK(DİLBAZ)
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiPara Banka Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİT TARGAN ÜNAL
- Türkiye'de 1980 sonrası özel kesim imalat sanayii yatırımlarının ekonomik analizi
Başlık çevirisi yok
HAKAN SELİM ÖZMAĞDEN
- İktisadi büyüme ve yapısal değişme paternleri ve Türkiye örneği
Başlık çevirisi yok
SELAHATTİN DİBOOĞLU
- Türkiye'de imalat sanayiinde vergi politikalarının istihdam üzerindeki etkisi
Effects of tax policies on employment in the manufacturing industry in Turkey
MUSTAFA ERHAN TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSüleyman Demirel ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKYILDIZ