Geri Dön

Ömer Seyfettin'in hikâyelerinde mekân

Space in Ömer Seyfettin's stories

  1. Tez No: 929968
  2. Yazar: ERGÜN TANLAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMEL KEFELİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 202

Özet

Bu tezde Ömer Seyfettin'in biyografisi ve yaşadığı coğrafyadaki küçülmenin öykülerine olan etkisi, öykülerdeki mekân tasarımları ya da mekânların verilme şekli üzerinden açıklanmaktadır. Bu amaçla Ömer Seyfettin'in edebi mekânları biçimlendirişi ile kendi hayatı, edindiği mesleklerle kendi psikolojisi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Yazarın tarih anlayışının, yaşadığı dönemde bilhassa küçülen ve bölünen Osmanlı coğrafyasının, öykülerinde iç ve dış mekânları seçmesine, karakterleri konumlandırmasına etkisi analiz edilmiştir. Öyküler yorumlanırken psikobiyografik yaklaşıma başvurulmuş, yanı sıra dönemin tarihsel arka planı ile bu yorumlamalar ilişkilendirilmiştir. Bu çerçevede Ömer Seyfettin'in öykü mekânları yazar, karakter ve dönemiyle ilişkisi göz önünde bulundurularak Freudyen nedensel ve Jungiyen yapılandırmacı yaklaşımla incelenmiştir. Ömer Seyfettin'in hayat coğrafyası öykü mekânlarının temelini teşkil eder. Subaylık yaptığı Balkan coğrafyasında yaşadığı ve gözlemlediği durumlar öykülerine yansır. Osmanlı coğrafyasının savaşlarla küçülmesi ve buna eşlik eden travmaların öykü mekânlarında etkisi görülür. Küçülme ve travma hali muhayyel mekân ve coğrafya tasarımları ile çözülmeye çalışılır. Öykülerde ev içinin sıklıkla seçildiği ve ev içi mekânı olarak da odanın öne çıktığı fark edilir. Ev içi mekânı olarak odanın psikolojik bağlamda çatışma, bütünleşme ve dönüştürme özellikleriyle belirdiği görülür. Öykülerinde mahallenin parçalanması, ulaşım araçlarının değişmesiyle beraber mekânlar arası mesafenin kısalması, kadınların kamusal mekânlardaki konumu mesele edilir. Köşk ve konak köhne, apartman ise dejenere görünümü ile öne çıkarılırken İstanbul tasvirleri negatiftir. Son olarak öykü mekânlarının natüralist bir bakış ve milliyetçi bir yaklaşımla örüldüğü açıktır.

Özet (Çeviri)

In this thesis, the biography of Ömer Seyfettin and the effect of the shrinking of the geography he lived in on his stories are explained through the spatial designs in the stories or the way the spaces are given. For this purpose, the relationship between Ömer Seyfettin's shaping of literary spaces and his own life, the professions he acquired, and his psychology is investigated. The effect of the author's understanding of history, especially the shrinking and divided Ottoman geography in the period he lived in, on his selection of interior and exterior spaces in his stories and the positioning of the characters is analyzed. While interpreting the stories, a psychobiographical approach was used, and these interpretations were associated with the historical background of the period. In this context, Ömer Seyfettin's story settings were examined with a Freudian causal and Jungian constructivist approach, considering the relationship between the author, the character, and the period. The geography of Ömer Seyfettin's life forms the basis of the story spaces. The situations he experienced and observed in the Balkan geography where he was an officer are reflected in his stories. The shrinking of the Ottoman geography due to wars and the traumas accompanying this are seen in the story spaces. The shrinkage and trauma are tried to be solved with imaginary space and geography designs. It is noticed that the house's interior is frequently chosen in the stories and the room stands out as the interior space of the house. It is seen that the room, as the interior space of the house, appears with the characteristics of conflict, integration, and transformation in the psychological context. The fragmentation of the neighborhood, the shortening of the distance between spaces with the change of means of transportation, and the position of women in public spaces are discussed in his stories. While the mansion and the mansion are highlighted with its shabby appearance and the apartment with its degenerate appearance, the depictions of Istanbul are negative. Finally, the story spaces are woven with a naturalistic perspective and a nationalist approach.

Benzer Tezler

  1. Ömer Seyfettin'in hikâyelerinde tarihî konu, mekân ve kişiler

    Historical subject, place, and people in the stories of Ömer Seyfetti̇n

    KHALED MAWAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELMA BAŞ

  2. Ömer Seyfettin'in hikâyelerinde Erkek(lik)ler

    Masculinities in Ömer Seyfettin stories

    EBRU SES

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SosyolojiKapadokya Üniversitesi

    Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DUYGU OYLUBAŞ KATFAR

  3. Ömer Seyfettin hikayelerinde beden

    The body in the stories of Ömer Seyfettin

    MİRAY NACİYE İŞLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıBandırma Onyedi Eylül Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHTİYAR ASLAN

  4. Ömer Seyfettin'in on hikâyesi üzerine tematik çalışma

    Thematic analysis of ömer Seyfettin's ten stories

    CANSU KÜÇÜKBAYRAKTAROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıBeykent Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖNDER GÖÇGÜN

  5. Ömer Seyfettin'in eserlerinde kimlik ve aidiyet duygusu

    Sense of belonging and identity in Omer Seyfettin's works

    EMRE GÜNEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve EdebiyatıGiresun Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FİKRET USLUCAN