Çeviri bağlamında gerçeklik kipliği konusuna edimbilimsel bir bakış: Alice Harikalar Diyarında örneği
A pragmatic approach on epistemic modality in the context of translation: The case of Alice's Adventures in Wonderland
- Tez No: 931775
- Danışmanlar: PROF. DR. ARSUN URAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu tez çalışması, konuşan öznenin bir bilgi veya durumun gerçekliğine yönelik tutumunu gösteren gerçeklik kipliği kullanımına odaklanmıştır. Konuşan öznenin öznel bilgisine dayalı bu kullanım; söylemde kesinlik, varsayım, kararsızlık gibi çeşitli işlevler üstlenmektedir. Her dil toplumunun bilginin gerçeklik değerine yaklaşımı farklıdır. İngilizce-Türkçe dil çiftinde olası farklıkları gözeten bu çalışmada, değerlendirme yapılabilmek için Lewis Carroll'ın çok okunan eserlerinden biri olan Alice's Adventures in Wonderland ile Türkçe çevirisi ele alınmıştır. Harikalar diyarına düşen Alice'in, yeni deneyimlediği bu dünyanın ve başından geçenlerin gerçekliğini söylemleriyle sorgulaması, bu tez çalışmasında gerçeklik kipliği kullanımlarını değerlendirmek üzere örnekler sunmuştur. Bu örnekler, Juliane House'ın dilin işlevsel ve edimsel yönünü vurgulayan çeviri değerlendirme modelinde uyguladığı kesit dil çözümlemesi ve metin türü kapsamında değerlendirilmiştir. Metinsel ve metin dışı özelliklerin ön planda olduğu bu model çerçevesinde, iki farklı dilde gerçeklik tutumunun söylemde dilsel ve metinsel kullanım tercihleri ele alınmıştır. Bununla birlikte bu tercihlerin söyleme sağladıkları işlevler, kaynak ve erek metin kapsamında karşılaştırılarak çevirinin işlevsel ve edimsel boyutuna dikkat edilmiştir. Sonuç olarak bu tez çalışması, dilbilgisel bir kullanım olan gerçeklik kipliğinin kaynak metinde dilsel ve söylemsel tercihlere etkisi ve erek metinde çevirmenin buna bağlı tutumlarını ortaya koymaya çalışmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on the use of epistemic modality, which reflects the speaker's attitude toward the truth value of a piece of information or situation. This usage, based on the speaker's subjective knowledge, fulfils various functions in discourse, such as expressing certainty, possibility, or uncertainty. Each linguistic community approaches the truth value of information differently. In this study, which considers possible differences in the English Turkish language pair, Alice's Adventures in Wonderland, one of Lewis Carroll's most widely read works, and its Turkish translation have been analysed for evaluation purposes. Alice's verbal questioning of the reality of the new world she falls into and her experiences there provides examples for assessing the use of epistemic modality in this thesis. These examples have been evaluated within the scope of Juliane House's translation assessment model, which emphasizes the functional and pragmatic aspects of language, through register analysis and genre. Within the framework of this model, which highlights both textual and extratextual features, linguistic and textual preferences regarding epistemic stance in discourse across two different languages have been examined. Additionally, the functions these preferences serve in discourse have been compared within the source and target texts, drawing attention to the functional and pragmatic dimensions of the translation. Ultimately, this thesis seeks to reveal the impact of epistemic modality, as a grammatical feature, on linguistic and discursive choices in the source text, as well as the translator's corresponding strategies in the target text.
Benzer Tezler
- Discours figural de flaubert et la traduction une étude comparée sur les traductions en turc des figures de l'analogie dans madame bovary de Flaubert
Flaubert'in mecazi söylemi ve çeviri
FATMA KABA
Doktora
Fransızca
2009
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ÖZMEN
- L'analyse semiotique des traductions de l'œuvre intitulée Les Misérables de Victor Hugo dans le contexte Turc du point de vue de la sémiotique de la traduction
Vıctor Hugo'nun Sefiller adlı romanının Türkçe çevirilerinin göstergebilimsel analizi
SERPİL ÖZBÜKER
Yüksek Lisans
Fransızca
2024
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Edirne özelinde düzensiz göçmenlerin tercümanlık boyutunda sorunları ve çözümünde toplum tercümanlığının rolü
Problems of irregular immingrants in terms of interpreting in Edirne and the role of community interpreting in its solution
COŞKUN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2017
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF ATEŞ
- Çeviribilimde çevirilemezlik: Çevirilemezlik kavramının çoklu durum çalışmalarında görünürlüğü
Untranslatability in translation studies: The visibility of the concept of untranslatability through multicase studies
GÖKMEN GEZER
Doktora
Türkçe
2020
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS ÖZTÜRK