Yükseköğretimde dijital dönüşüm: Üniversite yöneticilerine yönelik raporlama metriklerinin belirlenmesi ve gösterge panel tasarımı
Digital transformation in higher education: Determination of reporting metrics for university managers and dashboard design
- Tez No: 932205
- Danışmanlar: PROF. DR. ERSİN KARAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eğitimde Dijital Dönüşüm, Raporlama Metrikleri, Gösterge Paneli Tasarımı, Veriye Dayalı Karar Süreci, Kontrol Kriter Listesi, Digital Transformation in Education, Reporting Metrics, Dashboard Design, DataDriven Decision Process, Control Criteria List
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Üniversiteler, farklı alanlara hizmet sunan ve karmaşık bir yönetim yapısına sahip kurumlardır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte her birimde ve yönetim seviyesinde kesintisiz veri üretimi gerçekleşmektedir. Ancak bu verinin dağınık, heterojen ve büyük ölçekli olması, merkezi olarak toplanmasını ve erişilebilirliğini zorlaştırmaktadır. Bu çalışma, dijital dönüşüm kapsamında üniversite yöneticilerine yönelik raporlama metriklerinin tespit edilmesi ve tasarım tabanlı araştırma yöntemi ile bu metriklerin görselleştirilmesini amaçlanmaktadır. Ayrıca elde edilen raporlama metrikleri çerçevesinde rehber niteliğinde bir kontrol kriter listesi oluşturularak geliştirilecek panellerin kurumsal ihtiyaçlara uygunluğunu, işlevselliğini ve sürdürülebilirliğini artırmaya yönelik bir değerlendirme çerçevesi sunmayı, araştırmacılar ve uygulayıcılar için yapılandırılmış ve tekrarlanabilir bir tasarım süreci sağlamayı hedeflemektedir. Çalışmada, yükseköğretim kurumlarının raporlama metriklerinin belirlenmesine odaklanarak dijital dönüşüm sürecine geçişi hızlandırmak ve veri odaklı yönetim anlayışını geliştirmeyi amaçlamaktadır. Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulundan etik kurul izni alınarak gerçekleştirilen çalışmaya rektör, rektör yardımcısı, genel sekreter, daire başkanı, dekan ve müdürler olmak üzere toplamda 30 yönetici katılım sağlamıştır. Örneklem grubu farklı yönetim pozisyonlarını dengelemek adına amaçsal örnekleme yoluyla seçilmiştir. Çalışmanın veri toplama sürecinde nitel araştırma yöntemlerinden olan görüşme ve doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi yöntemiyle incelenmiş olup analiz sonucunda temalar, alt temalar ve metrikler belirlenmiştir. Ayrıca, yöneticilerin metrik taleplerini belirleyen hedefler, metriklerin güncellenme ve raporlama periyotları ile her metrik kapsamında sunulacak bilgi detayları tespit edilmiştir. Ayrıca görüşme formu ve dokümanların analizi çerçevesinde tasarlanan gösterge panelinin yapısının ortaya konması için bir gezinti haritası tasarlanmıştır. Metriklerin belirlenmesi ve gezinti haritasının tasarlanması sürecinde, tasarım tabanlı araştırma yöntemi kullanılarak iki döngüde metrikler doğrultusunda ekran tasarımları geliştirilmiştir. Son olarak, belirlenen metrikler doğrultusunda 11 bölüm ve 349 sorudan oluşan bir kontrol kriter listesi hazırlanmıştır. Hazırlanan liste, 10 uzman katılımcı tarafından değerlendirilmiş ve geri bildirimler doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Çalışma sonucunda dekanlara yönelik 6 tema, 23 alt tema ve 165 raporlama metriği, daire başkanlarına yönelik 17 tema, 42 alt tema ve 198 raporlama metriği, Genel sekretere yönelik 6 tema, 11 alt tema ve 53 raporlama metriği, Rektör yardımcılarına yönelik 5 tema, 24 alt tema ve 126 raporlama metriği ve son olarak rektöre yönelik 5 tema, 12 alt tema ve 41 raporlama metriği elde edilmiştir. Elde edilen göstergeler arasında her seviyede öne çıkan 20 temel gösterge elde edilmiştir. Elde edilen metriklerin görselleştirilmesiyle yönetim sürecinde 16 farklı amaca/hedefe hizmet edebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda, uzman görüşleri doğrultusunda kontrol kriter listesi 11 boyut ve 351 maddeden oluşacak şekilde yeniden yapılandırılmıştır. Ayrıca, üniversite yönetim sürecinde anomali olarak tanımlanan metrikler, tasarlanan panelin sahip olması gereken özellikler ve ilgili diğer önemli sonuçlar ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Universities are institutions that provide services to different areas and have a complex management structure. With the development of technology, uninterrupted data production is taking place in every unit and management level. However, the fact that this data is scattered, heterogeneous and large-scale makes it difficult to collect and access it centrally. This study aims to determine the reporting metrics for university administrators within the scope of digital transformation and to visualize these metrics with the design-based research method. In addition, it aims to provide an evaluation framework to increase the suitability, functionality and sustainability of the panels to be developed for institutional needs by creating a guideline control criteria list within the framework of the obtained reporting metrics, and to provide a structured and repeatable design process for researchers and practitioners. The study aims to accelerate the transition to the digital transformation process and develop a data-driven management approach by focusing on the determination of the reporting metrics of higher education institutions. A total of 30 administrators, including rectors, vice rectors, general secretaries, department heads, deans and directors, participated in the study, which was carried out with the ethics committee permission of the Atatürk University Scientific Research and Publication Ethics Board. The sample group was selected through purposive sampling in order to balance different management positions. In the data collection process of the study, interview and document analysis methods, which are qualitative research methods, were used. The obtained data were examined with the content analysis method and themes, sub-themes and metrics were determined as a result of the analysis. In addition, the targets determining the metric demands of the managers, the update and reporting periods of the metrics and the information details to be presented within the scope of each metric were determined. In addition, a navigation map was designed to reveal the structure of the designed dashboard within the framework of the interview form and document analysis. In the process of determining the metrics and designing the navigation map, screen designs were developed in line with the metrics in two cycles using the design-based research method. Finally, a control criteria list consisting of 11 sections and 349 questions was prepared in line with the determined metrics. The prepared list was evaluated by 10 expert participants and necessary arrangements were made in line with the feedback. As a result of the study, 6 themes, 23 sub-themes and 165 reporting metrics for deans, 17 themes, 42 sub-themes and 198 reporting metrics for department heads, 6 themes, 11 sub-themes and 53 reporting metrics for the secretary general, 5 themes, 24 sub-themes and 126 reporting metrics for vice-rectors and finally 5 themes, 12 sub-themes and 41 reporting metrics for the rector were obtained. Among the obtained indicators, 20 basic indicators that stood out at each level were obtained. It was concluded that the obtained metrics could serve 16 different purposes/goals in the management process by visualizing them. As a result of the study, the control criteria list was restructured in line with expert opinions to consist of 11 dimensions and 351 items. In addition, metrics defined as anomalies in the university management process, the features that the designed panel should have and other relevant important results were revealed.
Benzer Tezler
- Ai in education: An inquiry in iraqi Universities
Eğitimde yapay zeka: Irak Üniversitelerinde bir araştırma
MAHA ABDULWAHHAB ABED ABED
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBahçeşehir ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
Assist. Prof. Dr. ERDEM ERZURUM
- Yükseköğretimde dijital dönüşüm zorluklarının bulanık çok kriterli karar verme teknikleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of the challenges for digital transformation in higher education using fuzzy MCDM methods
MEHMET ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve TeknolojiFırat ÜniversitesiTeknoloji ve Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN PEKER
- Future in higher education: Digital university
Yükseköğretimde gelecek: Dijital üniversite
ALİ EŞKİNAT
- Dijital çağda örgütsel yapılardaki dönüşüm: İletişim teknolojilerinin rolü
Transformation of organizational structures in the digital age: The role of communication technologies
AYÇA GÖKYER
Doktora
Türkçe
2025
İşletmeKTO Karatay Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN FEHMİ ATASAĞUN
- Kamuda dijital dönüşüm sürecinde örgütsel öğrenme üzerine bir araştırma: Munzur üniversitesi örneği
A research on organizational learning in the digital transformation process in the public sector: the example of Munzur university
MEHMET ALİ DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMunzur Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZÜLKİF YALÇIN