تعليقات عزمي زاده على تفسير البيضاوي
Beyzavi tefsiri üzerine Azmizade'nin talikleri
- Tez No: 934466
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL ALDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Arapça
- Üniversite: Kilis 7 Aralık Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Bu araştırma, Azmi Zade'nin hayatı ve Beyzavi tefsirine yazmış olduğu talikleri kapsamakta olup Azmi Zade'nin hayatına genel bakışla başlar; ilmi kimliğini açıklayarak hükümdeki ilmini ve Osmanlı dönemindeki çevresine etkisini ele alarak devam eder. Sonrasında Beyzavi tefsiri üzerine yapmış olduğu taliklere değinerek ve Kur'an tefsirindeki yöntemini tahlil ederek Azmi Zade'nin Beyzavi tefsirine yapmış olduğu taliklerdeki yöntemini açıklamaktadır. Bunun üzerine, onun yöntemini iki esas yöntemle karakterize etmek mümkündür; birincisi Kur'an, sünnet ve selefin sözlerine dayanan nakillerle oluşan tefsir; ikincisi de nasların dakik tahliline dayanarak yapılan akli bir tefsir. Onun tefsir yönteminin ayırt edici özelliği dil bilimlerine, nahiv ve belagat özelliklerine büyük ölçüde yer vermesinin yanında nasların zahirinden uzak bir işari tefsirle aşırılığa kaçmaktan da geri durmasıdır. Araştırmada; ilmi özgünlük ve dikkatli dilbilimsel tahlili bir araya getiren bu yöntemin, yapmış olduğu talikler üzerinden türüne binaen dilbilimsel tefsir alanında mühim bir kaynak olduğuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda çalışma, Azmi Zade'nin taliklerinde kullandığı araçları nasıl konumlandırdığını da zikretmekte olup aynı zamanda zahirden uzak bir işari tefsirde ifrattan nasıl kaçındığını da ele almıştır. Araştırma onun taliklerinin tefsir alanında kaliteli bir katkı olduğu ve ilmi özgünlükle akla ve dilbilime dayanan açılımları bir araya getirmesiyle tefsir, nahiv ve belagat ilimlerinde zengin bir kaynakça olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bunun yanında önemli bir nokta olarak altını çizmek gerekir ki bu çalışmayla Azmi Zade'nin hayatının veya tefsirinin tamamının bir araya getirildiğini iddia edemeyiz ancak onun özellikle Beyzavi'ye yapmış olduğu talikler sebebiyle tefsir yönünün anlaşılmasına bir katkı sağlama çabası ve onun muhtelif şer'i ve lugavi ilimleri bir araya getirerek mümtazlaşan yöntemini gözler önüne sermektedir diyebiliriz. Anahtar Kelimeler : Azmi Zade , Beyzavi Tefsiri, Talik , Hud Suresi , R'ad Suresi
Özet (Çeviri)
This research comprises the life of Azmi Zade and his commentaries upon the exegesis of Beydawi, starting with an overview of his life and continues with explaining his scholarly identity by mentioning his scholarship on adjudication along with his effect over the periphery in the Ottoman era. After that, it explains his commentary methodology upon the exegesis of Beydawi analyzing his methodology in exegesis. Whereupon his methodology can be characterized by two main techniques; first, exegesis that based on Qur'an, sunnah and sayings of the predecessors (aqwal al-salaf), second, exegesis that bases on a precise analyize of nusus (texts) which is also a rational exegesis. Distinguishing feature of his exegesis is his giving much space for linguistic sciences, nahw and balaghat along with his avoidance of overdoing an tafsir al-ishari by moving away from the apparents of nusus. This research reveals that this method of putting together the scientific originality and precise linguistic analysis makes it an important reference in the field of linguistic exegesis based on the sort of his commentary. Moreover the research examines how Azmi Zade located his tools in the commentary and how he avoided from overdoing an tafsir al-ishari by moving away from the apartments of nusus. The research concludes that his commentary is a qualified contribution in the field of tafsir and is a rich reference in the fields of tafsir, nahw and balaghat by putting together the scientific originality and the expansions that are based on rational and linguistic methodology. Having mention that the researcher does not claim this research covers Azmi Zade's all life or tafsir but it is a humble contribution to make understood his aspect of tafsir due to his commentary on Beydawi and expresses his perfected methodology by putting together a miscellaneous amount of ulum al-shariah (jurisprudence) and linguistic sciences. Key Words : Azmi Zade , Beydawi , Taliq (commentary) , Surah al- Hud, Surah al-Ra'd
Benzer Tezler
- Beydavi'nin tefsir ' Fatiha ve Bakara suresinin başlangıçı ' haşiyesi
تعليقات على الفاتحة وأوائل البقرة على تفسير البيضاوي للشيخ إسماعيل مفيد بن علي العطار، المعروف بمفيد الرومي)دراسة وتحقيق
ABDULALEEM ABDULLAH DHAIBAN AL OGAIDI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة الفاتحة إلى نهاية سورة آل عمران (دراسةً وتحقيقاً)
Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (Ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-tenzîl'ine ta'likleri -Fatiha'dan Âl-i İmrân Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk)
MANAF NAWKHOSH KHALID
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ
- تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكُردي (ت. 1389هـ) على تفسير النَّسفي من سورة ص إلى نهاية سورة غافر (دراسةً وتحقيقاً)
Şeyh İsmail B. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (Ö. 1389 H) Nesefi tefsirine yazdığı ta'likatından Sâd, Zümer, Ğâfir Surelerinin (Tahkik ve değerlendirilmesi) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of al-Nasafi from Surat P. to the end of Surat Ghafir (Study and investigation)
BAHJAT MUSTAFA İBRAHİM
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN PAK
- تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة مريم إلى نهاية سورة القصص (دراسةً وتحقيقاً)
Şeyh İsmail bin Muhammed el-Cedidî el-Kurdî'nin (ö. 1389 H) İmam en-Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl isimli tefsirinin Meryem Suresi'nden Kasas Suresi'nin sonuna kadar âyetlerinin tefsiri (Tâlikat bağlamında bir araştırma ve tahkik) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on Madarik al-Tanzeel by Imam al-Nasafi from Surat Maryam to the end of Surat al-Qasas (Study and investigation)
OMED ASAAD AZEEZ AZEEZ
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENVER BAYRAM
- ' تعليقات الشيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت. 1389هـ) على تفسير مدارك التنزيل للإمام النسفي من سورة المائدة إلى نهاية سورة الأنعام (دراسة وتحقيقاً)
Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl'ine ta'likleri -Mâide'den En'âm Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of 'Madarik Altanzil' of Imam al-Nasafi from Sūrat al-Māʾida to the end of Sūrat al-Anʿām (Study and investigation)
FAISAL FADHIL RASHO
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ