Bireysel yatırımcıların finansal okuryazarlıklarının davranışsal yatırım kararları üzerine etkisi
The impact of individual investors' financial literacy on behavioral investment decisions
- Tez No: 934990
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Finans Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu tez çalışmasında, bireysel yatırımcıların finansal okuryazarlık düzeylerinin davranışsal yatırım kararları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmada, finansal okuryazarlık, davranışsal finans ve bireysel yatırımcı konularında kapsamlı bir literatür taraması yapılmış, ilgili teorik yaklaşımlar ve önceki çalışmalar göz önünde bulundurulmuştur. Araştırmada, anket yöntemi kullanılarak elde edilen veriler üzerinden, katılımcıların demografik özellikleri (cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve gelir durumu) temel alınarak finansal okuryazarlık ile yatırım kararları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi sağlanmıştır. Finansal okuryazarlık alanında, temel kavramların yanı sıra yatırım araçlarının çeşitliliği, risk ve getiri analizi, bütçe yönetimi, tasarruf stratejileri ve borç yönetimi gibi konular ele alınmaktadır. Davranışsal finans kapsamında ise, yatırımcıların karar alma süreçlerini etkileyen bilişsel önyargılar, duygusal faktörler, sınırlı rasyonellik, kayıptan kaçınma, aşırı özgüven ve sürü davranışı gibi unsurlar incelenmektedir. Bu bağlamda, her iki disiplin de bireysel yatırımcıların finansal kararlarını anlamada önemli bir rol üstlenmekte olup, literatürde yer alan teorik yaklaşımların ve önceki çalışmaların ışığında kapsamlı bir değerlendirme yapılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda, finansal okuryazarlık düzeyinin artmasının, yatırım kararlarında daha rasyonel ve öngörülebilir davranışların gözlemlenmesine katkı sağladığı tespit edilmiştir. Buna karşın, finansal bilgi eksikliğinin, kayıp korkusu, aşırı özgüven ve sürü psikolojisi gibi davranışsal önyargıların yatırım kararlarını etkilediği belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçları, literatürde yer alan teorik yaklaşımlar ile uyumlu nitelikte olup, finansal okuryazarlığın bireysel yatırımcıların karar verme süreçlerinde kritik bir rol oynadığı ortaya konulmuştur. Bu bağlamda, finansal eğitim programlarının ve farkındalık çalışmalarının yatırımcı davranışları üzerinde olumlu etkiler yaratabileceği öngörülmekte, bireysel yatırımcıların daha bilinçli ve rasyonel kararlar alabilmeleri için gerekli altyapının oluşturulması gerektiği vurgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the impact of individual investors' levels of financial literacy on behavioral investment decisions is examined. A comprehensive literature review was conducted on financial literacy, behavioral finance, and individual investors, taking into account the relevant theoretical approaches and previous studies. Data obtained through a survey method were analyzed based on the participants' demographic characteristics (gender, age, education level, and income status) in order to evaluate the relationship between financial literacy and investment decisions. In the field of financial literacy, topics such as fundamental concepts, the diversity of investment instruments, risk and return analysis, budget management, saving strategies, and debt management are addressed. Within the scope of behavioral finance, elements including cognitive biases, emotional factors, bounded rationality, loss aversion, overconfidence, and herd behavior—which affect investors' decision-making processes—are examined. In this context, both disciplines play an important role in understanding the financial decisions of individual investors, and a comprehensive evaluation has been provided in light of the theoretical approaches and previous studies available in the literature. The data indicate that an increase in financial literacy contributes to the observation of more rational and predictable behavior in investment decisions, while a lack of financial knowledge is associated with the influence of behavioral biases such as loss aversion, overconfidence, and herd psychology. The findings of this study are consistent with the theoretical approaches discussed in the literature and demonstrate that financial literacy plays a critical role in the decision-making processes of individual investors. It is thus suggested that financial education programs and awareness initiatives may have positive effects on investor behavior, emphasizing the need to establish the necessary infrastructure for individual investors to make more informed and rational decisions.
Benzer Tezler
- Disposition bias for different investor categories in Borsa Istanbul
Borsa İstanbul'da farklı yatırımcı grupları için eğilim yanlılığı
EVRİM HİLAL KAHYA
Doktora
İngilizce
2022
Maliyeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR ENİS EKİNCİ
- Tr 81 düzey 2 bölgesindeki (Bartın, Karabük, Zonguldak) bireysel yatırımcıların finansal okuryazarlığı ve bireyleri finansal yatırım kararına yönlendiren faktörler
In the tr 81 level 2 region in Bartın, Karabük and Zonguldak provinces individual investors' financial literacy and factors influencing individual financial investment decisions
GÜLŞEN AKDAĞ
- Bireysel yatırımcıların finansal yatırım tercihlerinin davranışsal finans açısından değerlendirilmesi
Evaluation of financial investment preference of individual investors in terms of behavioral finance: İstanbul province example
HAVVA ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YURTTADUR
- Bireysel yatırımcıları finansal yatırıma yönlendiren faktörlerin davranışsal finans açısından araştırılması: Şanlıurfa iline bağlı Viranşehir ilçesi örneği
Analysis of the factors that drecting indivudual invastors to financial in vestments decision via behavioral finance approach: An example of Vi̇ranşehi̇r the province of Şanliurfa
RAMAZAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeÇağ Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET GÖKHAN SÖKMEN
- Yatırımcılarda risk alma düzeyinin belirlenmesi: Bir alan çalışması
The determination of risk taking level of investors: A field survey
İBRAHİM KUZKUN