Metakognitif terapinin travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) üzerindeki etkisi
The effect of metacognitive therapy on post traumatic stress disorder (PTSD)
- Tez No: 935876
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLGÜN ONNAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Bu araştırmada, Metakognitif Terapi'nin (MKT) travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), depresyon, anksiyete, duygu düzenleme, bilişsel kontrol ve metakognitif inançlar üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma modeli ön test, son test ve 3 aylık takip ölçümünün uygulandığı yarı deneysel desendir. Araştırma için toplam 652 kişiye ulaşılmıştır. Çalışma grubu; 24 deney, 27 kontrol grubu olmak üzere toplam 51 kişiden oluşmaktadır. Deney ve kontrol grupları seçkisiz bir şekilde oluşturulmuştur. Deney grubuna 8 hafta süreyle 16 seans Metakognitif Grup Terapisi (MKT-g) uygulanmıştır ve sonrasında deneklerin TSSB, anksiyete, depresyon, duygu düzenleme, bilişsel kontrol ve metakognitif inanç düzeylerindeki farklılıklar incelenmiştir. Katılımcılara sosyodemografik bilgi formu, Üst-Biliş ölçeği-30, Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği, Hasta Sağlığı Anketi-9, Yaygın Anksiyete Bozukluğu-7 Testi, İz Sürme Testi (a ve b formu), Stroop Testi ve Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği-16 (Kısa Formu) uygulanmıştır. Ön ve son ölçüm farklılıklarının karşılaştırılması için Karma Desenli ANOVA uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, deney grubunun TSSB, anksiyete, depresyon düzeylerinde anlamlı derecede iyileşme, duygu düzenleme güçlüğünde ve patolojik metakognitif inançlarda ise anlamlı derecede düşüş olduğu, bilişsel kontrol düzeylerinde de benzer şekilde anlamlı fark olduğu bulgulanmıştır. Araştırma bulguları, MKT-g'nin TSSB için terapi sürecinde tercih edilebilecek oldukça önemli bir müdahale yöntemi olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the effects of Metacognitive Therapy (MCT) on post-traumatic stress disorder (PTSD), depression, anxiety, emotion regulation, cognitive control, and metacognitive beliefs. The study utilized a quasi-experimental design with pre-test, post-test, and 3-month follow-up measurements. A total of 652 individuals were reached for the research. The study sample consisted of 51 participants, with 24 in the experimental group and 27 in the control group, all selected randomly. The experimental group underwent 16 sessions of Group Metacognitive Therapy (g-MCT) over 8 weeks, and subsequent changes in PTSD, anxiety, depression, emotion regulation, cognitive control, and metacognitive belief levels were examined. Participants were assessed using the Sociodemographic Information Form, Metacognitions Questionnaire-30, PTSD Diagnostic Scale, Patient Health Questionnaire-9, Generalized Anxiety Disorder Scale-7, Trail Making Test (forms A and B), Stroop Test, and Difficulties in Emotion Regulation Scale-16 (Short Form). A Mixed ANOVA was applied to compare pre- and post-test differences. The findings indicate significant improvements in the experimental group's PTSD, anxiety, and depression levels, significant reductions in emotion regulation difficulties and pathological metacognitive beliefs, and significant changes in cognitive control levels. The results suggest that g-MCT could be an preferable and highly crucial intervention method in the therapeutic process for PTSD.
Benzer Tezler
- İlk epizod psikoz tanılı hastalarda çocukluk çağı travmasının, üst biliş ve sosyal biliş ile ilişkisi
The relationship between childhood trauma and metacognition and social cognition in patients with first episode psychosis
ÖZGE SELİN ÖZEN SEKMEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
UZMAN GÜLSÜM ZUHAL KAMIŞ
- Sağlıklı yetişkinlerde dikkat eğitimi tekniğinin nörokognitif fonksiyonlar üzerine etkisi: Bir randomize kontrollü çalışma
The effects of attention training technique on neurocognitive functions in healthy adults
ZEHRA GÜLSER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANIL GÜNDÜZ
- Üstbilişler, nörotisizm, stres ve tekrarlayıcı düşünmenin psikolojik zorlanma üzerindeki rolü: İstanbul Üniversitesi örnekleminde prospektif bir çalışma
The role of metacognitions, neuroticism, stress, and perseverative thinking on psychological distress: A prospective study in a sample from Istanbul University
KADİR ÖZDEN
Doktora
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK
- Panik bozukluk tanılı hastalarda Wells'in metakognitif terapisinin üstbilişe ve panik bozukluk belirti şiddet düzeylerine etkisi
The effect of Wells' metacognitive therapy on metacognition and panic disorder symptom severity in patients with panic disorder
MÜRÜVVET NİL GÖNCE
- Ebeveyn tutumları, kişilik özellikleri ve bilişsel duygu düzenlemestratejilerinin sosyal anksiyete belirtileri ile ilişkisinin incelenmesi
An examination of the relationship between parental attitudes, personality traits, and cognitive emotion regulation strategies with social anxiety symptoms
HATİCE KÜBRA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE BEKAROĞLU