Hemşirelerin yapay zekâ kullanımına ilişkin görüşleri ve hemşirelikte yapay zekâ kaygı ölçeğinin geliştirilmesi
Nurses' opinions on the use of artificial intelligence and the development of the artificial intelligence anxiety scale in nursing
- Tez No: 938268
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÇİÇEK KORKMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Geçerlik Güvenirlik, Hemşire, Kaygı, Ölçek Geliştirme, Yapay Zekâ, Validity Reliability, Nurse, Anxiety, Scale Development, Artificial Intelligence
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelikte Yönetim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
HEMŞİRELERİN YAPAY ZEKÂ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ VE HEMŞİRELİKTE YAPAY ZEKÂ KAYGI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ Bu araştırma, hemşirelerin yapay zekâ teknoloji kullanımına ilişkin görüşlerini belirlemek ve bu doğrultuda Hemşirelikte Yapay Zekâ Kaygı Ölçeği'ni geliştirmek amacıyla nitel ve nicel yöntemlerin kullanıldığı metodolojik tasarımda gerçekleştirilmiştir. Araştırma iki aşamada yürütülmüştür. Nitel aşamada, 41 hemşire ile bireysel derinlemesine görüşmeler yapılmış ve veriler Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılarak toplanmıştır. Nicel aşamada ise 515 hemşireye Tanıtıcı Bilgi Formu ve“Hemşirelikte Yapay Zekâ Kaygı Ölçeği Taslağı”uygulanmıştır. Nitel veriler MAXQDA 2022, nicel veriler ise IBM SPSS 25 ve AMOS 24 programları ile analiz edilmiştir. Nitel analiz sonucunda hemşirelerin görüş ve kaygıları;“Yapay Zekâ Teknolojilerinin Sağlık Hizmetlerine Etkileri,”“Yapay Zekâ Teknolojilerinin Hemşirelik Hizmetlerine Etkileri”ve“Yapay Zekâ Teknolojilerinin Kullanımına İlişkin Kaygılar”olmak üzere üç ana tema ve 19 alt tema altında toplanmıştır. Bu bulgular ve literatür doğrultusunda 43 maddelik bir taslak ölçek hazırlanmış; kapsam geçerliği indeksi 0,778 olarak belirlenmiştir. Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ölçeğin dört alt boyut ve 24 maddeden oluştuğu ortaya konmuştur. Alt boyutlar;“Mesleki Kimlik ve Gelecek Kaygısı,”“Teknik Destek ve Güvenlik Kaygısı,”“Öğrenme ve Uyum Kaygısı”ve“Hasta Merkezli Bakım ve Empati Kaygısı”olarak adlandırılmıştır. Güvenirlik analizlerinde Cronbach Alpha katsayısı toplam ölçek için 0,96, alt boyutlar için 0,80-0,96 arasında bulunmuş; test-tekrar test yöntemi ile ölçeğin zamana karşı kararlı ve güvenilir olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, Hemşirelikte Yapay Zekâ Kaygı Ölçeği, hemşirelerin yapay zekâya yönelik kaygılarını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
NURSES' OPINIONS ON THE USE OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE AND THE DEVELOPMENT OF THE ARTIFICIAL INTELLIGENCE ANXIETY SCALE IN NURSING This research was carried out in a methodological design using qualitative and quantitative methods in order to determine nurses' opinions on the use of artificial intelligence technology and accordingly develop the Artificial Intelligence Anxiety Scale in Nursing. The research was conducted in two stages. The research was conducted in two stages.In the qualitative phase, individual in-depth interviews were conducted with 41 nurses and data were collected using the Semi-Structured Interview Form. In the quantitative phase, the Introductory Information Form and the“Draft Artificial Intelligence Anxiety Scale in Nursing”were applied to 515 nurses. Qualitative data were analyzed with MAXQDA 2022, and quantitative data with IBM SPSS 25 and AMOS 24 programs. As a result of the qualitative analysis, nurses' opinions and concerns; It is grouped under three main themes and 19 sub-themes:“The Effects of Artificial Intelligence Technologies on Health Services,”“The Effects of Artificial Intelligence Technologies on Nursing Services”and“Concerns About the Use of Artificial Intelligence Technologies”.In line with these findings and the literature, a draft scale with 43 items was prepared; The content validity index was determined as 0.778. As a result of Exploratory Factor Analysis and Confirmatory Factor Analysis, it was revealed that the scale consists of four sub-dimensions and 24 items. Sub-dimensions; These are called“Professional Identity and Future Concern”,“Technical Support and Security Concern”,“Learning and Adaptation Concern”and“Patient-Centered Care and Empathy Concern”.In reliability analysis, Cronbach Alpha coefficient was found to be 0.96 for the total scale and 0.80-0.96 for the sub-dimensions; With the test-retest method, it was determined that the scale was stable and reliable over time. As a result, the Artificial Intelligence in Nursing Anxiety Scale can be used as a valid and reliable measurement tool to evaluate nurses' concerns about artificial intelligence.
Benzer Tezler
- Yapay zeka ve robot hemşireler hakkında hekim, hemşire ve hasta görüşleri
Opinions of physicians, nurses and patients about artificial intelligence and robotic nurses
EMEL GÜMÜŞ
Doktora
İngilizce
2023
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDAN ALAN
- Sağlık hizmetlerinde yapay zekâ kullanımına yönelik hekim ve hemşirelerin kaygı düzeylerinin incelenmesi: Bir üniversite hastanesinde uygulama
Investigation of the anxiety levels of doctors and nurses towards the use of artificial intelligence in health care: Application in a
DEMET KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık Kurumları YönetimiLOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEVLÜT KARADAĞ
- Hemşirelerde duygusal zekâ ve liderlik davranışları algısı: Bir kamu hastanesinde uygulama
Emotional intelligence and leadership behavioral perception for nurses: The case for public Hospital
FERAS OMAR SAEED ABUAMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE UĞURLUOĞLU ALDOĞAN
- Pediatrik hematoloji ve onkoloji servislerinde çalışan hemşirelerin yapay zekâ uygulamaları ile ilgili okuryazarlık ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki
The correlation between artificial intelligence literacy and anxiety levels regarding artificial intelligence applications among nurses working in pediatric haematology and oncology wards
ZEYNEB NUR SEVİM
- Hemşire öğretim elemanları ve öğrencilerin hemşireliğin geleceğine yönelik algısı ile eğitimde yapay zeka kullanım davranışlarının karşılaştırılması
Comparision of nurse instructors' and students' perception of the future of nursing and behaviors of using artificial intelligence in education
PIRIL PANAYIR BOHUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelikte Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİM ULUPINAR